فرشاد پرویزیان، عضو انجمن اقتصاددانان
در تمامی ادبیات اقتصادی به طور واضح بر نقش رقابت در اقتصاد و رونق تولید و رفاه مردم تاکید و گفته شده است هرگونه انحصار موجب افزایش قیمت و کاهش اضافه رفاه مصرفکننده و سود بیشتر انحصارگر خواهد شد.
این همه داستان نیست. در اقتصادی به گستره جهان، حفظ و استحکام انحصار داخلی درونمرزی موجب عقبماندگی شدید انحصارگر از فناوری و ارزشمندی محصول و قیمت غیر قابل رقابت به دلیل هزینههای فزاینده تولید خواهد شد.
برای درک کامل این مفهوم در حوزه اقتصاد صنعتی کافی است تاریخچه و نیز کیفیت و هزینههای تولید خودرو مسکوویچ در زمان شوروی کمونیستی را مطالعه کنید.
چرا راه دور برویم، خودروهای کنونی ساخت داخل را بنگرید و نه با خودروهای جهانی، بلکه با خودروهای هندی و چینی و ترکیهای مقایسه کنید وگرنه خودروهایی مانند بوگاتی و مازراتی و … که داستانی دیگر دارند.
این نتیجه انحصار است. انحصاری که شائبه سودجویی گروههای خاص را دارد؛ گروههایی که پشت شعارهایی همچون تولید داخلی، اشتغال، منافع ملی و … شاید پنهان شدهاند تا منافع خاص ببرند.
در یک برنامه تلویزیونی که نگارنده مجری آن است، قطعهسازان مدعی طلب ۶۵ هزار میلیارد تومانی از خودروسازان شدند. جالب اینکه همین طلبکاران نجومی همچنان حامی همان بدهکارانشان هستند؛ یعنی همان خودروسازانی که زیان انباشتهای بیش از ۸۰ هزار میلیارد تومان دارند و اضافه کنید مبالغ دریافتی از مردم بینوا بابت پیشفروش خودرو را تا عددی حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان که حداقل میزان بدهی دو تا سه خودرو ساز بزرگ انحصار گر است چرا صنعتی که اینگونه زیانداده است و کیفیت محصولاتش نیز از دم خروس عیانتر، باید همچنان انحصارگر بماند و حیاط خلوت تعیین مدیران شبهدولتی؟ و قطعه سازان کاملا خصوصی، چه نذری داشتهاند که ۶۵ هزار میلیارد تومان از خودروسازان طلبکارند و آیا حداقل بخشی از مطالبات مشکوک الوصول بانکی را نمیتوان در همین ارقام جستوجو کرد؟ ارقامی که بهایش را به یمن قدرت خلق نقدینگی بانکی، مردم با تورم افسار گسیخته پرداخت کردهاند.
بیش از این از خودرو نمیگویم که همین اندک نوشته کافی است تا توجه کنیم شاید تعداد اندکی از تولیدکنندگان لوازم خانگی در حال طی کردن چه مسیری هستند. بنده نیز در چارچوب اقتصاد سیاسی، به شدت مخالف حضور دوباره بدعهدانی همچون سامسونگ و ال جی در اقتصاد کشور هستم؛ اما اگر کرهای خوب نیست چرا مونتاژ قطعات منفصله برندی دیگر از همان کشور به نام تولید داخلی خوب است؟
و چه زیباست که اتفاقا همه دادخواهی و فریاد حمایت از تولید را تعداد کمی از تولیدکنندگان از جمله مونتاژگران قطعات برند دیگر کرهای صورت میگیرد. گویا فراموش کردهاند، نخستین بار شرکت دوو بود که به علت تحریم امریکا علیه ایران دست بازار خودرو ایران را در حنا گذاشت و شاید نقطه اتصال تحلیل انحصار داخلی خودرو و لوازم خانگی همین باشد.
امیدوارم چندین سال بعد در نتیجه وضع کاملا انحصاری که برخی فعالان لوازم خانگی میخواهند، شاهد شکاف نجومی کیفیت و قیمت لوازم خانگی داخلی و خارجی نباشیم. فراموش نکنیم حمایت از تولید داخل به مفهوم حمایت از انحصار و منافع گروههای خاص نیست. هرچند گویا برخی فعالان این صنعت دقیقا تاریخچه نفوذ انحصار در صنعت خودرو را مطالعه کردهاند و چراغ بهدست، طی مسیر میکنند.
حمایت از تولید ملی و اشتغال ایرانی نه خوب که مقدس است اما روش آن ایجاد انحصار برای عدهای خاص نیست. کافی است انحصار ایجاد شده برای مسکوویچ شوروی کمونیستی و سرانجام آن را مطالعه کنید.
- پایان بورس امروز ۸ فروردین ۱۴۰۳ / بازگشت ذوب به تابلو معاملات
- رونق بازار مسکن در گرو افزایش و مشارکت های مردمی است
- دولت افزایش رقم جرایم رانندگی را متناسب با نرخ تورم تصویب کرد
- مهلت استفاده از یارانه جدید تا چندم فروردین است؟
- دلایل منفی شدن تراز تجاری کشور در سال ۱۴۰۲
- وزیر اقتصاد: نگاه دولت سیزدهم بازگرداندن اداره کشور به مردم است
- آغاز پیش فروش بلیت قطارهای مسافری از پنجشنبه ۹ فروردین ماه
- وصول ۱۱۰ هزار میلیارد مالیات معوق از بدهکاران مالیاتی
- تعهد ۱۴۰۲ اجرایی شد؛ تحقق اشتغالزایی با تمرکز بر ظرفیتهای موجود
- ثبت قرارداد اجاره در این سامانه الزامی شد +جزییات
- صادرات ایران به چین در ۱۰ سال گذشته رشد یافت/ چین چه کالاهایی از ایران میخرد؟
- آمار جدید واردات خودرو اعلام شد
- مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان: راه نجات کشور، توسعه صنعت و حمایت واقعی از تولید است
- پایان بورس امروز ۸ فروردین ۱۴۰۳ / بازگشت ذوب به تابلو معاملات
- رونق بازار مسکن در گرو افزایش و مشارکت های مردمی است
- سرپرست اداره کل استاندارد هرمزگان: فولاد هرمزگان نقش محوری در توسعه استان دارد
- دولت افزایش رقم جرایم رانندگی را متناسب با نرخ تورم تصویب کرد
- با مشارکت شهرداری تبریز صورت گرفت؛ تبریزگردی با اتوبوسهای اسنا در ایام نوروز
- مدیر اجرایی طرح احیای معادن خبر داد: احیای معادن اشتغالزایی را در استانها افزایش داد
- مهلت استفاده از یارانه جدید تا چندم فروردین است؟
- ترافیک سنگین در تمامی محورهای شمالی کشور
- دلایل منفی شدن تراز تجاری کشور در سال ۱۴۰۲
- وزیر اقتصاد: نگاه دولت سیزدهم بازگرداندن اداره کشور به مردم است
- آغاز پیش فروش بلیت قطارهای مسافری از پنجشنبه ۹ فروردین ماه
- خرید و فروش مسکن متوقف شد/ ترکش دلار ۶۰ هزار تومانی، بازار مسکن را فلج کرد
- شرکت های سنتی استارتاپ می خرند یا تولید می کنند؟
- ویژه نامه نوروز ۱۴۰۳ منتشر شد +دانلود
- رجیستری گوشی ها و لیست های سفید ، سیاه و خاکستری
- پایان بورس امروز ۶ فروردین ۱۴۰۳/ نمایش چشمنواز نمادهای کوچک و متوسط بازار سهام
- نسخه الکترونیک روزنامه عصر اقتصاد؛ ۲۷ اسفند ماه ۱۴۰۲
- ثبت قرارداد اجاره در این سامانه الزامی شد +جزییات
- قیمت طلا، سکه و ارز امروز ۶ فروردینماه ۱۴۰۳/ جدول
- در سال ۱۴۰۲ چه بر صنعت فولاد گذشت؟ / صنعت فولاد، سپربلای دولت
- ویژه نامه روز ملی صنعت و معدن منتشر شد +دانلود رایگان
- چرا خریدهای اینترنتی ارزان تر از خرید از مغازه است؟ | هنگام خرید اینترنتی حتما این نکات را در نظر بگیرید
- تراز تجاری ۱۹ میلیارد دلار مثبت شد/ ترانزیت خارجی ۳۴درصد رشد کرد