بازرسی ساخت یک الزام حیاتی در برابر اشتباهات فاجعه بار

بهنام لطفی، مدیر بازرسی صنعتی شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران بر توجه به بازرسی ساخت، بهعنوان خط دفاعی صنایع بهویژه نفت، گاز و پتروشیمی در برابر اشتباهات فاجعهبار تاکید کرد.
مدیر بازرسی صنعتی ISQI با بیان این که بازرسی ساخت (Fabrication/Manufacturing Inspection) یکی از مراحل حیاتی در چرخه عمر تجهیزات صنعتی است، گفت: “این فرآیند نقش بسزایی در تضمین کیفیت و ایمنی عملکرد تجهیزات ایفا میکند.”
او افزود: “در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاهی، فولاد و پروژههای زیرساختی، تجهیزات صنعتی بهعنوان قلب تولید شناخته میشوند. بنابراین بازرسی ساخت و کنترل کیفیت دقیق در این مرحله، بهعنوان یک الزام حیاتی مطرح است و نه یک انتخاب.”
لطفی با اشاره به اهداف کلیدی این نوع بازرسی، تصریح کرد: “اهداف بسیاری در پس این اقدامات وجود دارد از جمله اطمینان از انطباق محصولات با استانداردها، کدها و مشخصات فنی، تضمین عملکرد تجهیز در شرایط واقعی بهرهبرداری و نیز کنترل کیفیت یکنواخت در تمامی قطعات و سریهای تولید که اهداف فنی را دنبال میکند.”
او همچنین به اهداف اقتصادی و مدیریتی نیز اشاره کرد و ادامه داد: “شناسایی ایرادات در مراحل اولیه و کاهش هزینههای دوبارهکاری، جلوگیری از توقفات تولید ناشی از خرابی تجهیز به همراه افزایش عمر مفید و کاهش هزینههای نگهداری، از صرفههای اقتصادی این بازرسی بهشمار میآید.
علاوهبر آن حفاظت از منافع کارفرما از طریق نظارتی بیطرفانه، ثبت و مستندسازی کامل فرآیند ساخت برای مرجع قراردادی و حقوقی و نیز پیشگیری از بروز اختلافات بین کارفرما و پیمانکار، را میتوان به عنوان منافع کارفرما در حوزه مدیریتی برشمرد.”
مدیر بازرسی صنعتی ISQI در ادامه به بررسی چالشها و ریسکهای بازرسی ساخت پرداخت و گفت: “چالشهای اصولی و مهمی در این حوزه وجود دارند که بیتوجهی به این مشکلات میتواند منجر به بروز نقصها و خطرات جدی شود. یکی از این چالشها، ریسکهای فنی است که میتواند ناشی از کیفیت پایین مواد اولیه، نقصهای جوش و ریختهگری و تولید باشد.
ریسکهای دیگری هم در این زمینه وجود دارد، از قبیل فشارهای زمانی، کمبود بازرسی در منطقه و عدم همکاری پیمانکار سازنده، در حوزه سازمانی و حذف یا کوتاهکردن تستها و گزارشدهی ضعیف، در حوزه مدیریتی که به نوبه خود میتواند عواقب ویرانگری را بههمراه داشته باشد.
همچنین شرایط نامناسب دما و رطوبت، ایمنی پایین کارگاه، محدودیتهای حملونقل نیز دیگر مواردی هستند که باید بهعنوان ریسکهای محیطی در این عملیات مورد توجه قرار گیرند.”
لطفی در پایان، با اشاره اکید بر ارتقاء کیفیت و ایمنی، خاطرنشان کرد: “بازرسی تجهیزات صنعتی در مرحله ساخت را باید به عنوان ستون اصلی کنترل کیفیت، ایمنی و قابلیت اطمینان تجهیزات تلقی کنیم.
اجرای دقیق و نظاممند این فرآیند نه تنها به کاهش ریسکهای عملیاتی کمک خواهد کرد، بلکه عمر مفید تجهیزات را افزایش داده و رضایت کارفرما را نیز به همراه خواهد داشت.” او گفت: “در پروژههای صنعتی بزرگ، بازرسی ساخت، نه یک فعالیت جانبی، بلکه یک الزام راهبردی است و بیتوجهی به آن نه تنها میتواند خسارات مالی به بار آورد، بلکه ممکن است خطرات جدی برای ایمنی کارکنان و بهرهبرداران ایجاد کند.”