دانشمند بیخواب سیلیکونی!

سال ۲۰۲۵ به شکلی انفجاری آغاز شده است؛ سالی که در آن هوش مصنوعی با سرعتی حیرتانگیز حوزههای درمان، روباتیک، محیط زیست و خلاقیت را فتح کرده است. با ترکیب پروژههای بلندپروازانه و سرمایهگذاریهای کلان، مرزهای AI در حال بازتعریف شدن هستند.
شراکت هوش مصنوعی و داروسازی
ایلی لیلی با امضای قراردادی ۱.۳ میلیارد دلاری با یک استارتاپ تخصصی، تصمیم گرفته است داروهای ضدچاقی و قلبیعروقی را با کمک الگوریتمهای هوش مصنوعی کشف کند. این همکاری، نمادی از انتقال AI به قلب تحقیقات پزشکی است.
هوش مصنوعی اکنون قادر است میلیونها ترکیب شیمیایی را در زمانی کوتاه تحلیل کند و مسیر آزمایشهای بالینی را هدفمندتر نماید.
برای سرمایهگذاران، این جهش به معنای کاهش ریسک و افزایش احتمال موفقیت در حوزهای است که سالها پرهزینه و زمانبر بوده است.
از بازی تا صنعت
در چین، مسابقات روباتهای انساننما تصویری زنده از پیشرفت و محدودیتهای این فناوری ارائه داد. روباتها توانستند بدوند، جعبه جابهجا کنند و تعاملات شبهانسانی از خود نشان دهند، اما همچنان ضعفهایی در پایداری و مصرف انرژی دارند.
همزمان، در آزمایشگاههای پیشرفته، مدلهای روباتیک متکی بر هوش مصنوعی مانند نسل تازه دیپمایند گوگل، توانستهاند با محیطهای فیزیکی ارتباط پیچیده برقرار کنند و الگوریتمهای بهینهای برای کنترل بدنهای مکانیکی بیافرینند. این روند میتواند آینده کارخانهها، خدمات شهری و حتی همراهان خانگی را تغییر دهد.
نوآوری در رسانه و خانه هوشمند
گوگل با معرفی Veo 3 توانسته ویدئوهایی با کیفیت ۴K و صدای متناسب تولید کند؛ ابزاری که تولیدکنندگان محتوا را به مرزهای تازه میبرد. در سوی دیگر، اپل روی بازآفرینی دستیار هوشمند Siri کار میکند. طرحهای جدید اپل نشان میدهد Siri قرار است به مرکز تعاملی خانههای هوشمند بدل شود، جایی که میتواند نهتنها پاسخگو باشد، بلکه نقش همراه بصری و حتی ربات متحرک را ایفا کند.
از مموژیهای شخصیسازیشده تا مدیریت امنیت خانه، این پروژه یادآور آیندهای است که در آن مرز میان دستیار دیجیتال و همدم خانگی از میان برداشته میشود.
دانش خودکار، ظهور AI Scientist
یکی از شگفتیهای ۲۰۲۵، معرفی نسل دوم «AI Scientist» است. این سیستم توانسته تمام مراحل یک پژوهش علمی را بهطور مستقل انجام دهد. از طرح پرسش، ساخت فرضیه و آزمایش تا نگارش مقالهای که در کنفرانسهای معتبر علمی پذیرفته شده است.
این جهش به معنای ورود هوش مصنوعی به قلمرویی است که پیشتر فقط به انسان تعلق داشت. اگرچه نگرانیهایی درباره اصالت و صحت نتایج علمی وجود دارد، اما تردیدی نیست که این ابزار مسیر علم را تسریع خواهد کرد.
نسل نوین AI عاملمحور
روندهای تازه هوش مصنوعی سه مسیر عمده را نشان میدهند: عاملهای مستقل که بدون دخالت انسان تصمیمگیری و اقدام میکنند، هوش مصنوعی فیزیکی که در قالب روباتها و ماشینهای خودمختار عمل میکند، و هوش مصنوعی ملی که کشورها برای حفاظت از دادهها و استقلال فناورانه روی آن سرمایهگذاری میکنند. در کنار این، گسترش هوش مصنوعی محیطی یا همان AI تعبیهشده در ابزارهای روزمره مانند لوازم خانگی، نشان میدهد که این فناوری در حال تبدیل شدن به یک «همراه پنهان» در زندگی روزمره است.
سرمایهگذاریهای بیسابقه
بر اساس گزارشهای جهانی، سرمایهگذاری خصوصی روی هوش مصنوعی در آمریکا به بیش از ۱۰۹ میلیارد دلار رسیده و اکنون بیش از سه چهارم سازمانهای بزرگ دنیا به نوعی از آن استفاده میکنند. اجلاس جهانی هوش مصنوعی در پاریس نیز با حضور بیش از ۱۰۰ کشور برگزار شد و مسیرهای تازهای برای همکاریهای بینالمللی گشود.
این موج سرمایهگذاری نشاندهنده آن است که هوش مصنوعی دیگر یک روند فناورانه نیست، بلکه ستون اصلی آینده اقتصاد جهانی خواهد بود.