صنعت فولاد زیرفشار لجستیک، از تحریم‌ها تا ضعف زیرساخت‌ها

زینب غضنفری

چالش جزو جدایی‌ناپذیر زندگی انسان‌هاست و زمانی هم که به سراغ کار و صنعت می‌رود، چالش‌ها بیشتر می‌شود، اما در چنین روزگاری اینکه انسان نیز به دست خود چالش بسازد و دام برای خود پهن کند، انگشت‌به‌دهان بسیاری می‌نشاند.

دورانی را سپری می‌کنیم که تحریم‌های ظالمانه و مشکلات و مسائل بین‌المللی و تصمیم‌سازی‌های داخلی عرصه را بر کار اقتصادی تنگ کرده و صنایع کشور از دوران اوج خود فاصله گرفته و با چالش‌های بسیاری دست‌به‌گریبان هستند.

به گزارش عصر اقتصاد، صنعت فولاد به‌عنوان یکی از پردرآمدترین صنایع شناخته می‌شود و به سبب حجم بالای تقاضای جهانی، ارزآوری بالایی بر کشور به همراه دارد اما بنا به دلایلی که در گزارش قبلی گفته شد و اکنون نیز به آن بیش‌ازپیش می‌پردازیم، چالش حمل‌ونقل، حاشیه سود فعالیت فولادسازان را تحت‌تاثیر قرار داده است.

ضعف در زیرساخت‌ها و عدم‌توسعه در این بخش و ایجاد فاصله جغرافیایی میان صنایع بالادستی، میانی و پایین‌دستی که غالبا خودخواسته نیز بوده، مشکل حمل‌ونقل و لجستیک را تشدید کرده است.

دایر نمودن طرح‌های تولیدی در میانه کشور و به دور از آب‌های آزاد، علاوه بر اینکه هزینه تامین آب را برای بنگاه‌های اقتصادی بالا برده، موجب افزایش زمان، هزینه‌ها و اتلاف سرمایه در بخش حمل‌ونقل نیز می‌شود.

یکی از شرکت‌هایی که در بخش لجستیک و حمل‌ونقل با مسائل و مشکلات کمتری مواجه است و اصول حرفه‌ای در آن به اجرا درآمده، شرکت فولاد هرمزگان است که به‌دلیل نزدیکی به آب‌های آزاد و منابع گازی، هم خود بابت دریافت مواد اولیه و خوراک گازی متحمل هزینه کمتری می‌شود و هم متقاضیان داخلی و خارجی با سهولت بیشتری به محصولات این شرکت دست می‌یابند.

حمل ریلی برای شرکت فولاد هرمزگان با توجه به‌موقعیت جغرافیایی و بعد مسافت تا مقاصد مشتریان، یک مزیت رقابتی مهم تلقی می‌شود

حمل ریلی برای شرکت فولاد هرمزگان با توجه به‌موقعیت جغرافیایی و بعد مسافت تا مقاصد مشتریان، به‌عنوان یک مزیت رقابتی مهم تلقی می‌شود و امکان تحویل به‌موقع و جلب رضایت مشتریان را فراهم می‌آورد.

به همان میزان که از مبادی صادراتی و حمل‌ونقل فاصله ایجاد شود، به همان میزان نیز محصول تولیدی شرکت‌ها در زمان بیشتری به دست مشتریان داخلی و خارجی می‌رسد و همین موضوع به مانعی در تجارت و کسب‌وکار تبدیل می‌شود و قدرت چانه‌زنی به خصوص در بازارهای بین‌المللی که آزاد و رقابتی است، را به‌شدت کاهش می‌دهد.

مشکلات زیرساختی و حمل‌ونقل، ضمن آنکه صادرات را برای شرکت‌ها به چالش مبدل کرده است و در بسیاری موارد مشاهده می‌شود که تامین مواد اولیه تولید نیز به چالش کشیده است.

جانمایی کارخانه‌های تولیدی با فاصله بسیار از مراکز تامین خوراک و مواد اولیه، هزینه حمل‌ونقل و در نتیجه بهای تمام‌شده تولید را برای شرکت‌ها به‌شدت بالا می‌برد.

این در حالی است که تامین مواد اولیه برای کارخانجات و بنگاه‌های تولیدی، یک ضرورت اساسی برای استمرار فعالیت محسوب می‌شود. به همان میزان که مواد اولیه سخت و دیر به خطوط تولید تزریق شود، محصول نهایی نیز با هزینه بیشتر و زمان طولانی‌تر روانه بازار فروش می‌شود.

بنابراین، با طولانی شدن فرایند تولید و چرخش آرام خطوط کارخانه‌ها، گردش نقدینگی نیز با سرعت کم صورت می‌گیرد و در بلندمدت شرکت با چالش تامین نقدینگی جهت تامین مواد اولیه و هزینه‌های جاری خود مواجه می‌شود.

به عبارتی، یکی از اولین نیازهای واحدهای تولیدی، تأمین مواد اولیه موردنیاز برای تولید محصولات خود در کوتاه‌ترین زمان و با کمترین هزینه ممکن است.

در حال‌حاضر، به‌دلیل شرایط اقتصادی و بسته بودن درگاه‌های ورود مواد و فناوری به داخل کشور، تولید مواد اولیه صنایع با هزینه بالایی انجام می‌گیرد. به همین دلیل، واحدهای تولیدی و کارخانجات ناچار هستند به‌منظور تولید بدون وقفه، مواد اولیه موردنیاز خود را وارد کنند. این مورد دلیل دیگری است که جانمایی صحیح کارخانه در مبادی ورودی کشور و سهولت دسترسی به مبادی حمل‌ونقل و صادرات و واردات حائز اهمیت است.

از سوی دیگر، زمانی که حمل و واردات مواد اولیه با هزینه و زمان کمتری صورت گیرد، قیمت نهایی محصولات تولیدی نیز کاهش خواهد یافت و سود بیشتری عاید بنگاه‌ها خواهد شد.

قفل مدیریت صحیح زنجیره تامین در صنعت فولاد کشور با کلید لجستیک و حمل‌ونقل باز می‌شود

زمانی که شرکت‌ها بتوانند با هزینه و زمان اندک مواد اولیه تولید را وارد کنند، هم از واردات کالا با هزینه بالاتر معاف می‌شویم و هم چرخ اقتصاد کشور به گردش درمی‌آید. در نتیجه، با استمرار فعالیت کارخانجات و واحدهای تولیدی، نرخ بیکاری کاهش پیدا کرده و این امر به رشد اقتصادی کشور و افزایش رفاه اجتماعی کمک می‌کند.

این نکته را باید مدنظر داشت که اغلب شرکت‌های پتروشیمی و پالایشی به‌درستی در خط مرزی کشور جانمایی شده‌اند و نزدیکی کارخانه‌های تولیدی به مراکز تامین خوراک گاز اثر قابل‌توجهی بر کاهش هزینه‌ها و افزایش سودآوری می‌گذارد و همجواری با مراکز تامین انرژی به یکی دیگر از مزیت‌های رقابتی فولادسازها تبدیل خواهد شد.

در مجموع، باید اذعان داشت که لجستیک و حمل‌ونقل در این زمینه و جهت تحقق این هدف نقش بسیار مهمی ‌ایفا می‌کند چراکه مدیریت صحیح تامین مواد اولیه می‌تواند به بهبود کارایی تولید، کاهش هزینه‌ها و افزایش بازدهی کل فرآیند تولید کمک می‌کند. در واقع، قفل مدیریت صحیح زنجیره تامین در صنعت فولاد کشور با کلید لجستیک و حمل‌ونقل باز می‌شود.