آیا بیت کوین یک سرمایه گذاری مطمئن است؟
حمید جزایری
استادیار دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل و پژوهشگر هوشمندسازی تجارت الکترونیک
عصر اقتصاد: حتما شما نیز طی چند سال اخیر در مورد پولهای دیجیتال زیاد شنیدهاید. پولهای دیجیتال را میتوان به دو دسته تقسیم کرد. (۱) پولهای دیجیتال متمرکز، مانند وبمانی و پرفکتمانی، که از فنآوری منسوخ شدهای استفاده میکنند. (۲) پولهای دیجیتال توزیع شده، مانند بیت کوین، که از فنآوری زنجیره بلوکی که ساختاری غیرمتمرکز دارد استفاده میکنند. بدلیل استفاده از تکنیکهای رمزنگاری به این پولهای دیجیتال، رمزارز نیز گفته میشود.
رمز ارزها امکان انجام تراکنشهای امن و سریع را بر روی شبکهای از دسترسی به آن برای عموم آزاد است را فراهم میکنند. در این مقاله نویسنده ضمن معرفی رمزارزها و بررسی مزایا و معایب آنها به چند نکته کلیدی در مورد سرمایهگذاری در این حوزه میپردازد.
رمزارزها در مقایسه با پولهای سنتی دارای مزایای زیادی هستند که مهمترین آن عدم امکان کلاهبرداری در تراکنشهاست. در فنآوری زنجیره بلوکی امکان حذف و یا ویرایش اطلاعات وجود ندارد، همچنین امکان دسترسی به جزییات تراکنشها برای عموم فراهم است. بنابراین هر گونه تراکنش مشکوک قابل پیگیری بوده و غیر قابل انکار است. وجود شفافیت در جزییات تراکنشها امکان فساد و کلاهبرداری را به حداقل میرساند، چرا که مردم و نهادهای نظارتی میتوانند چرخه فساد را ردیابی نمایند.
از مزایای دیگر رمزارزها، سرعت بالا در انجام تراکنشها، کارمزد ثابت و عدم امکان وجود پول تقلبی است. رمزارزها هرچه کاربردیتر شوند، با ارزشتر میشوند. هم اکنون اینپولها بیشتر برای خرید خدمات الکترونیکی مورد استفاده قرار میگیرند. برای مثال، برای خرید نرم افزار آنتیویروس، خرید هاست و دامین برای راه اندازی وبسایت و همچنین خرید نرمافزارهای بازی از این پولها استفاده میشود.
رمزارزها محدود به یک ناحیه جغرافیایی نبوده و به راحتی امکان انجام تراکنش را در سراسر جهان فراهم میکنند. با توجه به نوظهور بودن رمزارزها و فرصتهای پیشرو، ارزش این پولها در یک روند دراز مدت صعودی قرار دارد، بنابراین گزینه بسیار خوبی برای سرمایهگذاری محسوب میشوند. در میان رمزارزها، بیت کوین با اختصاص ۶۰% درصد از گردش مالی در این حوزه، طلای دیجیتال نامیده میشود.
از طرف دیگر، رمزارزها دارای چالشهایی نیز هستند. به دلیل نوظهور بودن این پولها، کشورها قانون مدونی برای بکارگیری رمزارزها ندارند. دولتها از بانک مرکزی بعنوان ابزاری برای کنترل اقتصادی استفاده میکنند، اما زنجیره بلوکی منجر به تضعیف بانک مرکزی میشود؛ چرا که دارای ساختار غیر متمرکز است.
مشکل بعدی مربوط به نسخه اولیه زنجیره بلوکی است. در این فنآوری نیازی به ذخیرهسازی نام مالک حساب نیست و فقط شماره حسابها و جزییات تراکنشها در زنجیره بلوکی ثبت میشود. همین موضوع، امکان فرار مالیاتی و امکان انجام تراکنشهای بی نام را فراهم میکند.
ایراد دیگر رمزارزها نوسان شدید ارزش آنهاست که مانع از بکارگیری آنها برای خرید و فروش کالا است. در واقع نمایش قیمت کالا بر حسب بیت کوین در هر ساعت ممکن است تغییر کند.
در نهایت میتوان به این نتیجه رسید که رمزارزها بصورت اجتناب ناپذیری در آینده نزدیک، با رفع موانع قانونی و تکنیکی، مورد استفاده بیشتر قرار خواهد گرفت. تا آن زمان، زمزارزها گزینه مناسبی برای سرمایهگذاری خواهد بود.