از اوج تا سقوط؛ رسالت در گرداب زیان

بانک قرض‌الحسنه رسالت که تا دیروز با سودهای میلیاردی نماد موفقیت در حوزه قرض‌الحسنه بود، در سال ۱۴۰۳ به شکلی کم‌سابقه به ورطه زیان سنگین افتاد.

این بانک که در سال ۱۴۰۲ توانسته بود بیش از ۲۶۴۷ میلیارد تومان سود خالص بسازد، اکنون با ۸۲۱ میلیارد تومان زیان خالص، چرخش ۱۸۰ درجه‌ای عملکرد خود را تجربه می‌کند.

به گزارش اخبار بانک داده‌های کدال نشان می‌دهد افت درآمد تسهیلاتی از ۲۰۸۸ به ۲۰۰۴ میلیارد تومان تنها بخشی از ماجراست. آنچه ضربه نهایی را زد، رشد ۱۲۷ درصدی هزینه مطالبات مشکوک‌الوصول تا سطح ۳۱۷۸ میلیارد تومان بود؛ عددی که نیمی از درآمد عملیاتی را بلعید و ضعف مدیریت ریسک اعتباری را فریاد می‌زند.

سقوط ۴۹ درصدی درآمد سپرده‌گذاری و افت ۵۳ درصدی بازده اوراق بدهی نیز از بی‌تدبیری در مدیریت سرمایه‌گذاری حکایت دارد. حاصل این ترکیب، کاهش ۳۴ درصدی کل درآمد عملیاتی به ۴۳۵۸ میلیارد تومان است.

زیان هر سهم از سود ۲۲۰۶ ریالی سال ۱۴۰۲ به زیان ۶۸۵ ریالی در ۱۴۰۳ رسیده و بانک، کاهش منابع و اضافه‌برداشت پرهزینه از بانک مرکزی را دلیل این وضعیت می‌داند. اما کارشناسان می‌گویند وابستگی به منابع ناپایدار، نبود تنوع درآمدی و ضعف شفافیت، این بحران را ساخت.

پیامد این سقوط، فراتر از ترازنامه بانک است؛ بی‌اعتمادی سپرده‌گذاران، فشار بر سهامداران و خدشه به اعتبار کل نظام قرض‌الحسنه. اگر ساختار اعتباردهی و سرمایه‌گذاری سریعاً اصلاح نشود، زیان رسالت می‌تواند به الگویی منفی در شبکه بانکی بدل شود.

این‌بار نهادهای ناظر باید پیش از آنکه کار به «نجات اضطراری» برسد، وارد عمل شوند، زیرا تجربه نشان داده وقتی اعتماد از دست برود، بازگرداندنش سخت‌تر و پرهزینه‌تر از جبران زیان مالی است.