باغ وحش در چرخ گوشت
افزایش قیمت گوشت گوسفند و کاهش قدرت خرید مردم باعث شده است که فروشندگان به دنبال جایگزینی آن با گوشت بز یا میش باشند.
عصراقتصاد: قیمت گوشت قرمز طی یک سال گذشته رو به افزایش بوده است و این موضوع به یکی از دغدغههای اصلی مردم بهویژه اقشار کم درآمد تبدیل شده است.
بنا بر آمار ارائهشده از سوی مرکز آمار ایران مقایسه عملکرد کشتارگاههای رسمی کشور در تیر ۱۴۰۲ با مدت مشابه سال ۱۴۰۱ نشاندهنده کاهش ۱۴ درصدی مقدار عرضه گوشت قرمز در کشتارگاههای رسمی کشور است. مقدار تولید گوشت در تیر ۱۴۰۲ نسبت به ماه مشابه سال ۱۴۰۱ برای گوسفند و بره ۲۶ درصد، برای بز و بزغاله هفت درصد، برای گاو و گوساله چهار درصد و برای گاومیش و بچهگاومیش ۱۴ درصد کاهش و برای شتر و بچهشتر ۳۷ درصد افزایش داشته است.
افزایش قیمت گوشت گوسفند و کاهش قدرت خرید مردم ممکن است باعث شود فروشندگان به دنبال جایگزینی با گوشت بز باشند. گوشت گوسفند و بز از لحاظ کیفیت و قیمت با یکدیگر قابل مقایسه نیست، اما به دلیل برخی شباهت های ظاهری امکان سوءاستفاده متخلفان و سودجویان وجود دارد.
فروش گوسفند ماده به عنوان لاشه بره نر
افشین صدر دادرس، مدیر عامل اتحادیه دام سبک در رابطه به فروش گوشتهای چرخ کرده مخلوط شده با گوشت شتر یا گوشت بز و میش و عرضه آن به مردم در گفت و گو با عصراقتصاد اظهار کرد: گوشت شتر، گوشت مرغوب و گرانی است و فروش گوشت شتر به تنهائی قیمت بالاتری دارد در ضمن گوشت شتر بسیار هم کم است و همه قصابی ها هم ندارند اما در مورد گوشت بز و میش، زمانی که بز و میش را پوست کنده و کنار لاشه گوسفند قرار دهند کسی متوجه فرق بین این دو نمی شود و این باعث می شود که برخی افراد بز و میش را که از نظر قیمتی خیلی ارزانتر از بره نر است، به جای گوشت بره نر به مردم عرضه میکنند و پول بره نر را از خریداران می گیرند و متاسفانه تشخیص فرق بین گوشت بره نر با گوشت بز و میش کار بسیار سخت و پیچیده ای است که این تفاوت ها را فقط تعداد کمی از قصاب ها که سالها تجربه کار دارند، میتوانند متوجه شوند .
صدر دادرس افزود: اما یک تقلب دیگری که برخی قصابی ها و فروشندگان گوشت انجام می دهند این است که قسمت نرینگی بره نر را که از لاشه بره نر جدا می کنند ، دور نمی اندازند و دوباره آن را به لاشه گوسفند ماده میدوزند و زمان فروش به مشتری نشان می دهند و با این ترفند لاشه گوسفند ماده را به عنوان لاشه بره نر به مشتری میفروشند این در حالی است که بعد از نشان دادن به مشتری همان لحظه شروع به خرد کردن گوشت می کنند و همان قسمت نرینگی را به سرعت درآورده و مثلاً دور می اندازند و دوباره همین کار را با مشتری بعدی و بعدی انجام می دهند .
وی دلیل این تقلب ها را نقدینگی عنوان کرد و گفت: اما دلیل این تقلب ها و جابه جایی ها ورود نقدینگی به اقتصاد و ایجاد تورم، واردات بی رویه گوشت و بالا بردن قیمت نهاده برای دامدار و عوامل دیگر است. اما قسمتی از آن هم به انسانیت فروشنده و این که به خود اجازه ندهد از ناآگاهی مردم سوءاستفاده کند، برمی گردد.
به گفته مدیرعامل اتحادیه دام سبک، این تقلب ها از سوی فروشندگان گوشت قرمز همیشه بوده و هم اکنون هم هست و باید آن را متولیان امر و سازمان تعزیرات حکومتی پیگیری و جلوگیری کنند.
صدر دادرس درباره کشتار دام های مولد در کشتارگاه ها و عرضه آن به بازار گفت: موضوع کشتار دام مولد از قدیم باب بوده و اکنون هم هست و مسأله جدیدی نیست، نتیجه آن وضعیت فعلی و نامناسب گوشت و متاسفانه وضعیت بد و غیر قابل تحمل دامدار و تولید کننده است و اینکه جمعیت دامی در کشور کاهش پیدا کرده که باید مورد توجه مسئولان مربوطه قرار گیرد وگرنه این روند همچنان ادامه خواهد داشت.
ورود ماهانه چندین همت نقدینگی به اقتصاد از طریق کالابرگ
وی افزود: دلیل اصلی این است که بعد از تخصیص ارز ترجیحی قرار بود بخشی از یارانه ای که از بخش کشاورزی خارج شده از طریق کالابرگ الکترونیک دوباره به بخش برگردد یعنی کالابرگ الکترونیک را برای آنهایی که مشمول دریافت کالابرگ هستند صادر کنند تا ملزوم به خرید اقلام اساسی خود مانند شیر، گوشت و مرغ از طریق کالابرگ شوند تا یارانه ای که از بخش کشاورزی خارج شده بود دوباره به بخش بازگردد. اما این اتفاق نیفتاد و اعلام کردند که هر کسی مختار به استفاده از کالابرگ است و هیچ الزامی وجود ندارد و متاسفانه نتیجه این شد که یارانه به جای بازگشت به بخش کشاورزی در قالب نقدینگی وارد اقتصاد شد .
وی ادامه داد: یکی از عوامل تورم همین ورود نقدینگی به اقتصاد کشور است، ورود نقدینگی حساب نشده به اقتصاد باعث ایجاد تورم در کشور میشود. متاسفانه هر ماه چندین همت به صورت نقدینگی از طریق همین یارانه ها وارد اقتصاد کشور میشود.
مدیرعامل اتحادیه دام سبک با تاکید بر افزایش قیمت نهاده دامی اظهار کرد: حدود شش برابر قیمت نهاده دامی افزایش یافت. قرار بود با توجه به افزایش قیمت نهاده دامی برای کمک به دامداران تسهیلات را به صورت دامدار کارت و به عنوان سرمایه در گردش در اختیار دامداران قرار دهند تا دامدار بتواند نهاده دام خود را از این طریق تهیه کند اما متاسفانه این اتفاق هم برای دامداران نیفتاد.
وی افزود: سال گذشته قرار بود برای هر رأس دام ۵۰۰ هزار تومان به دامدار پرداخت شود که باز این مبلغ هم به سیصد و نود هزار تومان کاهش یافت و حتی همین مبلغ هم به حدود بیست درصد از دامداران در قالب دامدار کارت پرداخت شد که متاسفانه امسال هنوز هیچ تسهیلاتی به هیچ دامداری پرداخت نشده است. نتیجه این موضوع در بازار اینگونه خود را نشان میدهد که قیمت تمام شده و هزینه تولید بشدت بالا میرود.
صدر دادرس با اشاره به قیمت خرید دام از دامدار گفت: سال گذشته قیمت دام برای فروش دامدار ۹۴ هزار تومان تعیین شد و از دامداران به قیمت تعیین شده خریداری شد اما در واقع قیمت تمام شده برای دامدار ۱۳۰ هزار تومان بود و همین موضوعات باعث ضرر و زیان سنگینی برای دامداران شد. اکنون قیمت تمام شده دام برای دامدار ۱۷۰ هزار تومان و قیمت نقدی در بازار ۱۸۰ هزار تومان است اما یک قیمت ۲۰۰ هزار تومان هم در بازار از دامدار خریداری می شود که این قیمت خرید دام از طریق چک است.
وی بازار آشفته گوشت را نتیجه واردات دانست و افزود: بیشترین آشفتگی بازار کنونی ارتباط مستقیم با واردات گوشت دارد یعنی وارد کننده گوشت با وارد کردن بیش از حد آن باعث آشفتگی بازار کنونی شده است.
ماده های مولد حذفی اجازه کشتار دارند
منصور پوریان، رییس مجمع ملی صادر کنندگان دام زنده ایران نیز درباره مخلوط کردن گوشت شتر، بز و میش با گوشت گوسفند و چرخکرده و عرضه آن به دست مصرف کننده در بازار به عصراقتصاد گفت: گوشت شتر و گوشت بز جزو گوشتهای مرغوب هستند چه در بحث دام سبک چه بحث دام سنگین، گوشت شتر گوشت کمیابی است و خیلی کم عرضه می شود اما گوشت بز در بحث دام سبک جزو گوشتهای مرغوب در این صنعت است و اگر با گوشت های دیگر به صورت چرخکرده مخلوط شود در کیفیت آن اتفاق خاصی رخ نمیدهد .
وی افزود: گوشت بز به خاطر سبک بودن لاشه آن نسبت به لاشه گوسفند قیمت پایین تری دارد چون گوشت آن کمتر است منتها از نظر مرغوبیت، گوشت بسیار مرغوبی است. اما در این زمینه دو نوع گوشت داریم که از دو نوع گوسفند کشتاری و غیر کشتاری بدست میآید و همچنین یک بز کشتاری داریم یک بز غیر کشتاری و اساساً گوشت میش کیفیت پایینی دارد که در حال حاضر به کشتار میرسد.
پوریان ادامه داد: در حوزه گسترده فروش گوشت در کشور چنین موضوعاتی وجود دارد. به هر حال باید با موضوعی به نام اخلاق سر و کار داشت، اگر اخلاق رعایت شود چنین اتفاقاتی نخواهد افتاد اما اگر موضوع اخلاق در نظر گرفته نشود این موضوعات همیشه و حتما اتفاق میافتد. اما از نظر قیمتی باید سازمان تعزیرات و بازرسی این گونه فروش ها را بررسی کنند و قطعاً اگر چنین موضوعی را ببینند برخورد خواهند کرد.
وی درباره عرضه گوشت ماده به عنوان گوشت نر گفت: همان طور که یک مرغ تخمگذار داریم و یک مرغ گوشتی و نمیتوان هیچ گاه مرغ تخمگذار را به جای مرغ گوشتی به بازار عرضه کرد همینطور هم در مورد گوشت نمیتوان گوسفند ماده و مولد را به جای گوسفند نر به مردم عرضه کرد و اگر چنین اتفاقی میافتد قطعاً تخلف است و باید با آن برخورد شود .
رییس مجمع ملی صادر کنندگان دام زنده ایران، در مورد کشتار دام های ماده و مولد در کشتارگاه ها و عرضه آن به بازار نیز اظهار کرد: تا جایی که بنده اطلاع دارم هیچ کشتارگاهی اجازه کشتار دام های مولد و ماده را به هیچ عنوان ندارد. یعنی طبق قانون موجود در کشتارگاه اجازه کشتار دام مولد و ماده را ندارند و این موضوع در بحث قانونی اساسأ ممنوع است، بنابراین انجام این کار تخلف است. منتها دامدار یک سری ماده های حذفی دارند که این ماده های مولد حذفی اجازه کشتار دارند، اما ماده حذفی ماده ای است که دیگر هیچ نوع استفاده ای برای تولید برای دامدار ندارد، عملا کشتار شده و به چرخه کالاهای صنعتی عرضه می شود.
حذف ارز ترجیحی ۶ برابر نیاز نقدینگی تولیدکننده را افزایش داد
سید احمد مقدسی رییس هیئت مدیره انجمن صنفی گاوداران ایران نیز به عصراقتصاد گفت: قاعدتاً وقتی قیمت شیر اقتصادی نشود و دولت قیمت دستوری روی شیر بگذارد و زیر قیمت تمام شده خریداری کند تولید کننده، چاره ای جز کشتار دام مولد کم تولیدش را ندارد .
وی ادامه داد: همچنین ارز ترجیحی که سال گذشته حذف و به ۲۸۵۰۰ تومان تبدیل شد، شش برابر نیاز نقدینگی تولیدکننده را افزایش داد. قرار بود دولت در این زمینه به دامدار کمک کند ولی این اتفاق نیوفتاد، پس تولید کننده مجبور است برای افزایش نقدینگی خود دام مولد خود را به کشتار برساند و تا زمانی که شیر اقتصادی نشود و نقدینگی دامدار تامین نشود این اتفاق ادامه خواهد داشت و در نتیجه تولیدکننده از بین خواهد رفت .
مقدسی در ادامه در مورد قیمت نهاده های دامی گفت: زمانی که سویا به قیمت ۱۹۵۰۰ تومان برسد یعنی حدود شش برابر افزایش یافته است، دامدار چگونه باید نهاده خود را تامین کند.
برای دامدار باید سویا در دسترس باشد اما متاسفانه سویای ۱۶۵۰۰ تومانی در عرض دو هفته به ۱۹۵۰۰ تومان افزایش قیمت یافته و هم اکنون نیز نمیتوان حتی به قیمت جدید و افزایش یافته یک کیلو سویا پیدا کرد. در بازار آزاد سویا را به قیمت ۳۷۰۰۰ تومان می توانید خریداری کنید اما سویای ۳۷ هزار تومانی را کدام دامدار میتواند تأمین کند زمانیکه چنین اتفاقی به این راحتی در جریان است دامدار باید دام مولد خود را به کشتار برساند.