تحریم و تأثیر اقتصاد بلاکچین بر کشور
حمیدرضا هنرکار
علیرغم هیاهوی بسیاری که درباره تأثیر اقتصادهای مبتنی بر بلاکچین در دور زدن تحریم ها در رسانههای جمعی می شنویم و می خوانیم، به نظر می رسد که فناوری بلاکچین آنقدرها که تصور می شد در دور زدن تحریم ها مؤثر نیست یا حداقل زمان لازم است تا این فناوری، زیرساخت های لازم برای رسیدن به این هدف، آن هم در سطح اقتصادهای ملی را به دست بیاورد.
تجربه اعمال تحریمهای جهانی علیه کشور روسیه، در ماه های اخیر نشان داده است که خدماتدهندگان ارزهای دیجیتال نیز همچون نهادهای مالی دیگر موظفاند از تحریم های وضع شده توسط سازمان های بینالمللی تبعیت کنند و در این زمینه، چندان راه چاره دیگری هم ندارند.
به همین دلیل نیز هنوز خیلی زود است که از اقتصاد بلاکچین بهعنوان ابزاری برای دور زدن تحریمهای بینالمللی حرف بزنیم.
البته هیچ بعید نیست که این مسأله در سال های آینده دستخوش تغییر و تحولاتی شود و تحریم اقتصادهای بلاکچینمحور توسط نهادهای بین المللی سختتر از امروز باشد.
صرافی های دیجیتال و الزام در اعمال تحریمهای بین المللی
قبل از هر موردی، باید توجه داشت که خدماتدهندگان در حوزه ارزهای دیجیتال نیز درست مثل هر کسبوکار قانونی دیگری موظفاند که از قوانین و مقررات بین المللی تبعیت کنند.
بنابراین، در صورت درخواست نهادهای دولتی یا سازمان های بین المللی، صرافی های فعال در حوزه رمزارزها نیز مجبور خواهند بود تا حساب شخص خاصی را مسدود کنند یا اینکه برای تراکنش های برخی از مشتریان سقف مشخصی تعیین کنند.
به گزارش فینوپیا، دامنه این محدودیت ها تا آنجا پیش میرود که حتی ممکن است تمامی شهروندان یک کشور از دسترسی به اموال و دارایی های کیف پول دیجیتال خود محروم شوند و اجازه هیچگونه نقل و انتقالی را نیز با استفاده از رمزارزها نداشته باشند.
پس با این توضیحات بهخوبی روشن میشود که صرافی های ارزهای دیجیتال برخلاف تصور عامه مردم، جزیرههای مستقل مالی نیستند که براساس خوشایند مدیران خود فعالیت کنند و در صورت وضع تحریمهای بینالمللی، راهی جز تبعیت از این قوانین نخواهند داشت.
تراکنشهای ارزهای دیجیتال نیز قابل ردیابیاند
برخلاف باور عمومی، هرچه بر تعداد کاربران ارزهای دیجیتال افزوده میشود، فناوریهای بیشتری نیز برای ردیابی زنجیرههای مختلف تراکنشها در مبادلات بلاکچین معرفی میشوند، به طوری که امروزه امکان ردیابی بسیاری از مبادلات بیتکوین تا آخرین ساتوشی خودمان وجود دارد.
امروزه شاهدیم که چطور، با ردیابی پول های رد و بدل شده در دنیای رمزارزها، دست کلاهبردارانی که سالها پیش با بیتکوین باج افزار گرفتهاند یا پولشوییهای خود را زیر لوای این ارز دیجیتال پنهان کرده اند، باز میشود و امکان ردیابی بسیاری از تراکنشها تا چند سال قبل نیز وجود دارد.
محدودیت گردش مالی اقتصاد بلاکچین در مقایسه با اقتصاد جهانی
محدودیتها و قوانین بین المللی به کنار، اقتصاد بلاکچین در مقایسه با حجم پول واقعی که در اقتصاد جهانی جابهجا میشود، رقم بسیار ناچیزی را به خود اختصاص می دهد؛ چرا که از یک طرف هنوز بسیاری از مردم عادی متقاعد نشدهاند تا سرمایه های خود را به ارزهای دیجیتال تبدیل کنند و کیف پول واقعی خود را با کیف پول دیجیتال عوض کنند.
از طرف دیگر نیز، زیرساخت های لازم برای استفاده از این قبیل رمزارزها در کشورهای کمتر توسعهیافته هنوز شکل نگرفته است و عملا بخش کثیری از جمعیت جهان امکان مبادله با ارزهای دیجیتال را ندارند.
همین مسائل سبب شده تا امروزه، تنها امکان خرید و فروش محصولات و خدمات خاصی با ارزهای دیجیتال وجود داشته باشد و ثروتمندان اقتصاد بلاکچین هم ناگزیر باشند تا برای تهیه محصولات و خدمات خاصی، پولهای دیجیتال خود را به پول نقد یا طلا تبدیل کنند.
اقتصاد بلاکچین و فرصت های پیشرو
اقتصاد بلاکچین به دلیل فناوری تمرکززدایی که با خود به همراه می آورد فرصت های بیشماری را برای کاربران ارزهای دیجیتال، خلق کرده است. فرصتهایی که بدون تردید در آینده نه چندان دور، بیشتر هم از آنها خواهیم شنید.
بنابراین اگر حکومت های ملی قصد داشته باشند تا به دور از محدودیتهای تحمیلی نهادهای بین المللی همچنان امکان نقل و انتقالات مالی را داشته باشند، باید بر پایه واحد پول ملی خود، ارزهای دیجیتال جدیدی معرفی کنند که مورد استقبال کاربران داخلی و خارجی قرار بگیرد و در مبادلات اقتصادی به دفعات استفاده شود.
به نظر میرسد تا زمانی که دولت های محلی بر پایه پول ملی خود، ارز دیجیتال قدرتمندی ایجاد نکنند و کاربران قابل توجهی را به استفاده از این ارزهای نوپدید تشویق نکنند، حتی با تکیه به اقتصاد بلاکچین نیز امکان رهایی از قوانین سختگیرانه تحریم های بین المللی را در دنیای رمزارزها نخواهند داشت.
البته تجربه کشورهایی چون ونزوئلا در معرفی رمزارزهای جدید بر پایه پول ملی نشان داده است که رقابت با ارزهای دیجیتال پرطرفداری چون بیتکوین کار چندان سادهای نیست و دولتها برای موفقیت در این زمینه، مسیر پر پیچ و خمی را در پیشرو خواهند داشت.
