با بازگشت تدریجی بیش از ۶۰ درصد از نفت قطعشده اوپکپلاس به بازار، تحولات جدیدی در صنعت انرژی جهان در حال شکلگیری است. این تصمیم که پس از ماهها محدودیت عرضه اتخاذ شده، میتواند معادلات قیمتی را تغییر دهد و پیامدهای گستردهای برای تولیدکنندگان و مصرفکنندگان انرژی در پی داشته باشد.
تحلیلگران هشدار میدهند این اقدام در شرایط کنونی اقتصاد جهانی میتواند به چالشی جدی برای ثبات بازار نفت تبدیل شود.
به گزارش عصراقتصاد، در پی تصمیم اخیر هشت کشور عضو اوپکپلاس، شامل روسیه، عربستان سعودی، عراق، امارات، کویت، قزاقستان، الجزایر و عمان، حدود ۶۲ درصد از کاهش داوطلبانه تولید نفت این کشورها طی چهار ماه گذشته به بازار بازگشته است. این تصمیم که سومین افزایش متوالی تولید در ماههای اخیر محسوب میشود، واکنشهای متفاوتی را در بازار جهانی نفت برانگیخته است.
از سال ۲۰۲۲، کشورهای عضو اوپکپلاس با هدف حمایت از قیمت نفت و ثبات بازار، کاهش جمعی عرضه را در دستور کار قرار دادند. این اقدام شامل کاهش داوطلبانه تولید توسط هشت کشور مذکور به میزان ۲.۲ میلیون بشکه در روز از اوایل ۲۰۲۴ بود که تأثیر قابل توجهی در جلوگیری از سقوط بیشتر قیمتها داشت.
افزایش تدریجی تولید و واکنش بازار
با کاهش نسبی تنشهای ژئوپلیتیک و نوسان قیمت نفت حول ۷۰ دلار، اوپکپلاس از آوریل ۲۰۲۴ روند بازگشت تدریجی نفت به بازار را آغاز کرد. تاکنون در سه مرحله (آوریل، مه و ژوئیه) مجموعاً ۱.۳۷۱ میلیون بشکه در روز به تولید افزوده شده است. اگرچه این تصمیم در کوتاهمدت موجب افزایش حدود ۲ دلاری قیمت نفت شد، تحلیلگران معتقدند اثر بلندمدت آن به دلیل پیشخور شدن اخبار، محدود خواهد بود.
تقاضای جهانی و رقابت با نفت شیل
برخی کارشناسان افزایش تولید اوپکپلاس را نشانهای از تغییر استراتژی این ائتلاف به سمت حفظ سهم بازار میدانند. با این حال، خطر کاهش قیمتها در صورت رشد کند اقتصاد جهانی وجود دارد. از سوی دیگر، این تصمیم میتواند تولیدکنندگان پرهزینهتر مانند شرکتهای نفت شیل آمریکا را تحت فشار قرار دهد، چرا که بسیاری از آنها برای سودآوری به قیمتهای بالای ۶۰ دلار نیاز دارند.
اما با وجود پیشبینی افزایش تقاضای نفت در سالهای ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶، عواملی مانند تعرفههای تجاری آمریکا و رکود اقتصادی ممکن است این روند را کُند کند. در چنین شرایطی، تصمیم اوپکپلاس میتواند همزمان هم به ثبات بازار کمک کند و هم چالشهای جدیدی برای تولیدکنندگان ایجاد نماید.
بازار نفت در آستانه تحولی جدید قرار دارد؛ افزایش عرضه اوپکپلاس اگرچه در کوتاهمدت ثبات قیمتها را هدف گرفته، اما در بلندمدت پیامدهای آن به عملکرد اقتصاد جهانی و رقابت با سایر تولیدکنندگان وابسته است.
