تغییر سیاست بانک مرکزی اروپا در قبال افزایش نرخ بهره

ترجمه: محمود نواب مطلق

« کریستیَن لاگارد» رئیس بانک مرکزی اروپا گرچه تلاش می‎ کند وانمود کند سیاست پولی این بانک تغییر نکرده است اما نگرانی خود از تورم را نیز نمی‎تواند پنهان کند.

بانک مرکزی اروپا پنجشنبه ۳فوریه(۱۴بهمن) تغییراتی را در سیاست‎های پولی خود آغاز کرده است. رئیس آن گرچه در دسامبر۲۰۲۱( آذر ۱۴۰۰) اعلام کرده بود هرگونه افزایش نرخ بهره در سال جدید میلادی « غیر محتمل» است تا کنون دو بار پس از جلسه شورای مدیران این بانک از تکرار مطالب سال گذشته خود در جلسه مطبوعاتی خود امتناع کرده است. به جای تأئید آن مطالب او تأکید کرده است:« آن مطالب تحت شرایط خاصی عنوان شده بودند و به ویژه تحولات تورم از جمله آن شرایط بوده‎اند.»

 قیمت مصرف‎کننده در منطقه یورو در ماه ژانویه( دی) ۱/۵ درصد افزایش یافت. این میزان بالاترین افزایش در حد خود در مقایسه با اوایل سال ۱۹۹۰ (۱۳۶۸)است. این رقم حتی از میزان نرخ رسمی اعلام شده بانک مرکزی اروپا یعنی  ۲درصد نیز به مقدار قابل توجهی بالاتر است. این افزایش قیمت مصرف‎کننده در سایر کشورهای اروپایی بیشتر است. در اسپانیا ۶درصد، در هلند ۷ درصد، در بلژیک ۸ درصد و در لیتوانی ۱۲ درصد است.

بنا به گفته «لاگارد» این موضوع همه اعضای شورای مدیران بانک مرکزی اروپا را نگران کرده است و به اعتقاد وی:« موضوع تورم از گذشته بیشتر می‎تواند نگران‎کننده باشد.»

کارشناسان اقتصادی در مؤسسات پژوهشی اقتصادی بر این باورند که لحن بانک مرکزی اروپا در این خصوص تغییر کرده است و به احتمال زیاد اولین افزایش نرخ بهره تا اواخر سال ۲۰۲۲(۱۴۰۱) اتفاق خواهد افتد. در حال حاضر نرخ بهره بانک مرکزی اروپا که از سپتامبر ۲۰۱۹(شهریور ۱۳۹۷) تا کنون تغییر نکرده است – ۰,۵ درصد است.

سخنان جدید «لاگارد» واکنش‎های محسوسی در بازارها داشته است. نرخ  بهره وام‎های ده ساله در فرانسه  از۵/۴ درصد به ۸/۵ درصد افزایش یافته است. نرخ بهره وام‎های بانکی در آلمان بالاتر از صفر شده و به۱۵/۰درصد رسیده است. در ایتالیا این نرخ افزایش بیشتری داشته و از۴۵/۱ به ۶۵/۱ درصد رسیده است. دوران وام‎های مجانی دیگر به سر آمده است.

به دنبال این تغییرات و اجرای سیاست‎های انقباضی پولی بازارهای سهام سقوط چشمگیری داشتند. این سقوط برای «کاک۴۰» منفی ۵/۱ درصد بود. کارشناسان معتقدند بازارهای مالی به تدریج باید خود را برای چهار مرحله افزایش نرخ بهره وام‎ های بانکی در بانک مرکزی اروپا از امسال به بعد آماده کنند.

خانم «لاگارد» برای تلطیف این تغییرات این نکته را هم اضافه کرد:« افزایش‎های نرخ بهره ناگهانی نخواهد بود و با توالی‎های آرام صورت خواهد گرفت. در ابتدا بدهی‎های موجود باید خریداری شوند و سپس نرخ بهره افزایش یابد که چندین ماه طول می‎کشد.»

با تمام این اوصاف نباید فراموش کرد که جایگاه بانک مرکزی اروپا در خصوص افزایش نرخ بهره بانکی در میان سایر بانک‎های مرکزی جهان همچنان جایگاه متفاوتیست. بانک مرکزی آمریکا روز پنجشنبه ۳فوریه(۱۴بهمن) افزایش نرخ بهره خود را از ماه مارس( اسفند) اعلام کرد.

بانک مرکزی انگلستان طی دوماه دوبار نرخ بهره بانکی خود را از۲۵/۰ تا ۵/۰ درصد افزایش داده است. در این مقایسه بانک مرکزی اروپا عملا هیچ تغییری اعمال نکرده است.

منبع:لوموند