جایگاه کسب و کارهای خرد در اقتصاد
ابوالفضل زنگانه؛ رییس اداره تعاون کارورفاه اجتماعی شهرستان علی آباد کتول
تاثیر گذاری اقتصاد در مقولات اجتماعی متعدد باعث شده تا اقتصاد در عصر حاضر با تکیه بر نوآوری، بهره‌وری بالا و مشارکت عمومی به رویکردی فراگیر و توسعه محور بدل شود.
در این میان، یکی از اثربخش‌ترین و پایدارترین مسیرهای توسعه اقتصادی، راه‌اندازی و حمایت از کسب‌وکارهای کوچک و متوسط است؛ کسب‌وکارهایی که اغلب با سرمایه‌ای محدود یا وام های کوچک مقیاس اما با ذهنی خلاق و پشتکار فراوان شکل می‌گیرند و معمولاً زودبازده هستند.
کسب‌وکارهای کوچک نه‌تنها ابزار تولید ثروت هستند، بلکه زیرساختی در دسترس برای رشد فردی، استقلال اقتصادی، اشتغال پایدار، کاهش نابرابری اجتماعی و بازگشت امید به جامعه محسوب می‌شوند.
از سویی کسب‌وکارهای خرد و بومی نقش مهمی در توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع محلی و روستایی ایفا می‌کنند. این نوع کسب‌وکارها با بهره‌گیری از منابع انسانی و مالی محلی، موجب ایجاد اشتغال، کاهش مهاجرت به شهرها ، مهاجرت معکوس به روستاها و حفظ فرهنگ و سنت‌های بومی می‌شوند.
همچنین، انعطاف‌پذیری بالا و نیاز به سرمایه اولیه کمتر و بازدهی در کمترین زمان، از دیگر مزایای آن‌هاست که زمینه رشد و کارآفرینی را برای اقشار مختلف جامعه فراهم می‌کند.
طبق آمار سازمان بین‌المللی کار، در سطح جهانی، بیش از ۷۰ درصد اشتغال در کشورهای در حال توسعه از طریق کسب‌وکارهای کوچک ایجاد می‌شود.
در کشور ما نیز بیش از ۹۲ درصد بنگاه‌های اقتصادی ثبت‌شده، در رده کسب‌وکارهای کوچک و متوسط قرار دارند و طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، در سال ۱۴۰۲ این واحدها به‌طور متوسط بین ۲۵ تا ۳۵ درصد به درآمد خانوارهای فعال در این حوزه افزوده‌اند.
ظرفیت های اقتصادی کسب و کارهای خرد، در استان ها و شهرهای مختلف متفاوتند و شهرستان علی آباد کتول نیز از این قاعده مستثنی نیست. اما باید پذیرفت که ظرفیت های عظیم پنهان اشتغال در این شهرستان در بخش های کشاورزی، دامپروری، صنعت، صنایع دستی، پرورش آبزیان، بوم گردی، گیاهان دارویی، موسیقی، و وجود اقوام مختلف با فرهنگ ها، غذاها، پوشش و موسیقی منحصر به فرد قوم این منطقه را مستعد کارآفرینی در سطح وسیع کرده است.
از بانوان هنرمندی که در خانه‌هایشان صنایع دستی فاخر خلق می‌کنند تا جوانانی که در حوزه خدمات دیجیتال و فناوری اطلاعات و استارت آپ، ایده‌هایی متعددی برای کارآفرینی دارند.
از غذاهای سنتی اقوام مختلف گرفته تا ملودی های موسیقی و روح بخش طوایف گوناگون هر کدام ظرفیتی منحصر به فرد برای کارآفرینی محسوب می شوند.
هر چند برای به حرکت درآوردن چرخ اقتصاد یک منطقه، تمام نهادها و ادارات باید دست در دست هم به سمت افق های توسعه گام بردارند، اما در اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان علی‌آباد کتول، با نگاهی مسئولانه و آینده‌نگر، حمایت از این ظرفیت‌ها نه‌تنها یک وظیفه اداری، بلکه یک رسالت اجتماعی و ملی محسوب می شود و اقدامات و نقش حمایتی این نهاد می توانند گامی موثر در ایجاد اشتغال و بالا بردن تولید ناخالص ملی محسوب شوند.
برگزاری کارگاه‌های توانمندسازی و مهارتی با همکاری مراکز فنی‌وحرفه‌ای، دانشگاه‌ها و مربیان متخصص؛ تأمین منابع مالی برای کسب‌وکارهای کوچک از طریق صندوق کارآفرینی امید، بانک توسعه تعاون، و اعتبارات حمایتی مشاغل خانگی؛ پشتیبانی از راه‌اندازی تعاونی‌ها و ثبت رسمی فعالیت‌های اقتصادی برای بهره‌مندی از تسهیلات قانونی و بیمه‌ای؛ ایجاد شبکه‌های فروش داخلی و کمک به بازاریابی دیجیتال از طریق همکاری با پلتفرم‌های فروش آنلاین، نمایشگاه‌های محلی و بین‌استانی؛ مشاوره‌های حقوقی، مالیاتی، و تجاری رایگان برای افراد تازه‌کار که قدم در مسیر کسب‌وکار گذاشته‌اند، تنها بخشی از اقداماتی است که این مجموعه اداری در حمایت از کارآفرینان طراحی کرده است.
بی تردید آینده اقتصاد هر منطقه و به تبع آن اقتصاد کشور ، وابسته به خلاقیت های بومی و توانمندی‌های مردمی است که در کنار طرح های کلان ملی، عرض اندام می کنند. هیچ توسعه‌ای پایدار نخواهد بود، مگر آن‌که ریشه در مشارکت و خلاقیت مردم داشته باشد.
در این مسیر استفاده از ظرفیت بخش خصوصی، نهادهای دانشگاهی، سازمان‌های مردم‌نهاد و فعالان رسانه‌ای اجتناب ناپذیر است و با وحدت رویه می توان علاوه بر توسعه کسب‌وکارهای کوچک، در ارتقاء مشاغل خرد به مشاغل کلان و صنعتی سازی مشاغل خانگی نیز گام برداشت.
امید که با استفاده از ظرفیت های بومی، خلاقیت جوانان، تجارب بزرگان و اندیشمندان، شاهد توسعه روزافزون در بخش های اقتصادی و به تبع آن توسعه همه جانبه کشور باشیم.
