داغی وعده ها!
در روزهای داغ رقابتهای انتخاباتی، ۶ نامزد ریاست جمهوری دیدگاه های خود را در گفتگوهای انتخاباتی در حوزههای اقتصادی بیان کردند. از این رو عصراقتصاد سعی کرد تا حتی الامکان به دور از موضع گیری به بررسی این دیدگاه ها و انتشارشان بپردازد تا در انتخاب اصلح به مخاطبان خود کمک کند.
در ادامه دیدگاه های اقتصادی ۶ نامزد انتخاباتی در سه حوزه معیشت و دستمزد، رشد اقتصادی و مسکن (که از وظایف مهم تاکید شده دولت ها در قانون اساسی است) را بررسی و مرور می کنیم:
معیشت و دستمزد
قالیباف: در برنامه هفتم اولویت اول خانواده و سبد خانواده است
محمدباقر قالیباف، رئیس فعلی مجلس شورای اسلامی در برنامه بدون تعارف گفت: قول میدهم سال به سال در دولت خود تغییر را در زندگی خود چه در سفره خود و چه در کارهای زیرساختی احساس کنید.
قالیباف همچنین در جمع کارگران و بازنشستگان با اشاره به مباحث اقتصادی این قشر گفت: در برنامه هفتم اولویت اول و جامعه اول ما خانواده و سبد خانواده است. زنان امروز در خانواده ایرانی به اصطلاحی مادر خرج خانواده هستند، هم خانواده را مدیریت میکنند، هم فرزندان را پرورش میدهند و هم در کنار مردان به عنوان نیروی کار مشغول به کار و اشتغال هستند.
وی اظهار کرد: ما امروز مشکلات اقتصادی داریم ولی ظرفیتهایی در کشور داریم که در حال تلف کردن آنها هستیم. من متعهد میشوم که فاصله میان حقوق و دستمزد ها را با نرخ تورم کم کنم؛ چرا که اگر این فاصله را کم نکنیم روز به روز مشکلات بیشتر میشود و در این راستا نیازمند رئیس جمهوری هستیم که سخت تلاش کند و شجاعانه تصمیم بگیرد.
قالیباف با اشاره به زندگی و شرایط معیشتی کارگران و بازنشستگان گفت: ما باید به سمتی برویم که بازنشستگان در شرایط امروز آسایش و آرامش شان اولویت اول با باشد. در راستای برنامه هفتم توسعه و با کمک مشارکت مردم، جوانان، نیروی انسانی و شرکتهای دانش بنیان، دست و پای دولت را از دخالتهای بی مورد در امر اقتصاد کوتاه خواهم کرد و از اتلاف سرمایه کشور و هم از خروج سرمایههای کشور جلوگیری خواهیم کرد. با کمک مردم و در کمترین زمان ممکن، برنامه هفتم را در راستای کاهش تورم انجام میدهیم و حتما فاصله میان تورم و حقوقها را کاهش میدهیم تا سفره مردم کوچک نشود.
وی در یکی از مناظرهها در پاسخ به سوال دیگری درباره اینکه آیا در دولت او درآمد اقشار متوسط جامعه افزایش پیدا میکند؟ گفت: باید سپر حمایتی برای این ها پیش بینی کرد تا وقتی فردی میخواهد ازدواج کند حداقل چند قلم کالای اساسی را بتواند تامین کند که آن هم از طریق ثابت کردن قیمتها نیست.
قالیباف: رئیس دولت باید بگوید در برنامه هفتم چه چیزی روی زمین و سفره مردم دارد و وضعیت زیرساخت و پیشرفت و تولید چه میشود و چه آثاری در سفره مردم دارد همچنین باید اصلاحات اقتصادی داشت که بخشی از آن ریشه در مسایل داخلی و بخشی خارجی دارد
قالیباف ادامه داد: اگر ۲۰ درصد حقوق را در سال افزایش میدهیم در سبد حمایتی مابه التفاوت را یارانه داده و کمک کنیم و در کنارش سرمایه گذاری تقویت و کیک اقتصادی را بزرگ کرده و درآمد دولت هم از مبادی مختلف از جمله مالیات تامین کرد.
رئیس فعلی مجلس تاکید کرد: من در شهرداری به جای کلنگ زدن باید تایمز میگذاشتم و پاسخ میدادم. تا وقتی سپر حمایتی میگذاریم یعنی در سال اول باید اثرش در سفره مردم دیده شود.
قالیباف ادامه داد: رئیس دولت باید بگوید در برنامه هفتم چه چیزی روی زمین و سفره مردم دارد و وضعیت زیرساخت و پیشرفت و تولید چه میشود و چه آثاری در سفره مردم دارد همچنین باید اصلاحات اقتصادی داشت که بخشی از آن ریشه در مسائل داخلی و بخشی خارجی دارد البته که بخشی به فشار تحریم های اقتصادی برمی گردد اما بخشی از اشکال به خاطر عملکردها و بی تدبیری و بی عرضگی ها است که باعث فساد و حیف شدن سرمایهها می شود.
زاکانی: حذف دلالان و مفسدان اقتصادی از زنجیره تحویل مواد غذایی به مردم
علیرضا زاکانی با بیان اینکه «برای کل کشور هم میتوان مثل تهران عمل کنیم» گفت: تفاهمنامهای با دولت در جهت تامین و توزیع معیشت مردم نوشته و اقدام کردیم. گوشت ران گوسفند در میادین کیلویی ۳۱۷ هزار تومان عرضه میشود. ما اقلام مورد نیاز مردم را با کرامت در منزل آنان تحویل خواهیم داد. باید یارانه را به حلقه آخر تحویل به مردم تحویل داد. همین کاری که در حوزه نان اتفاق افتاد مثل شرایطی که در نان اتفاق افتاد و نان گران نشد. مفسدان اقتصادی و دلالها با شیوه جاری، حذف شدند.
وی ادامه داد: مابهالتفاوت قیمت آردی که به نانوا تحویل میشود، توسط دولت قابل پرداخت است. ما در شهرداری تهران الگوهایی را دنبال کردیم که این الگوها در دورترین نقاط کشور است. فقط اراده و حرکت در مسیر حذف واسطهها و قاچاق نیاز است.
وی ادامه داد: مشکل فروش دامداران را با تدابیری که اندیشیدیم، حل کردیم. دولت باید امکاناتی را از طریق مدیریتهای محلی و شهرداریها و دهیاریها فراهم کند تا بخش تولید به بخش فروش بیواسطه متصل شود. یارانهها از ابتدای زنجیره باید به آخر زنجیره منتقل شود تا فساد و قاچاق از بین برود.
یکی از برنامههای علیرضا زاکانی بحث ایجاد اشتغال بود. در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نیز از ایجاد ۲ میلیون شغل با ظرفیتهای خالی پتروشیمی خبر داد و گفت: هم اکنون ۸.۱ میلیون تن ظرفیت خالی در بخش پلیمری داریم که اگر این ظرفیتها استفاده شود ظرف دو سال ۲ میلیون شغل ایجاد خواهد شد.
زاکانی: ما با یک واقعیت به نام بیکاری مواجه هستیم که عامل رکود است و این بیکاری بالغ بر سه میلیون و ۲۵۰ هزار نفر به ازای یک ساعت در هفته و بالغ بر ۶ میلیون نفر به ازای ۴۴ ساعت در هفته است که زندگی این افراد با این ۴۴ ساعت باید اداره شود
وی شرایط اشتغال کشور در سال ۱۳۹۵را ناگوار توصیف کرده و گفته بود: ما با یک واقعیت به نام بیکاری مواجه هستیم که عامل رکود است و این بیکاری بالغ بر سه میلیون و ۲۵۰ هزار نفربه ازای یک ساعت در هفته و بالغ بر ۶ میلیون نفر به ازای ۴۴ ساعت در هفته است که زندگی این افراد با این ۴۴ ساعت باید اداره شود.
زاکانی درعین حال ایجاد ۵ میلیون شغل در کشور را ممکن و شدنی دانست و عنوان کرد که ارزش افزوده تنها در پول و امکانات نیست بلکه به اشتغالزایی هم بستگی دارد.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری درباره هدف گذاری برنامه اشتغالش اینطور توضیح داده بود: در ۶ ماه اول دستکم ۵۰۰ هزار شغل و در سال بعد ۱.۵ میلیون شغل و از سال بعد ۲ میلیون شغل میتوانیم ایجاد میکنیم.ما هم اکنون ۲.۵ میلیون نفر داریم که در انتظار شغل هستند و علاوه بر این ۳.۵ میلیون نفر خانمهای سرپرست خانوار و کارگران فصلی و ساختمانی هم هستند که اگر همه این افراد را حساب کنیم حجم زیادی از متقاضیان جدید وارد میشود.
پزشکیان: کارمندان نمیتوانند راحت زندگی کنند
مسعود پزشکیان نیز درباره معیشت مردم گفت: عدد تورم طی ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ همواره بالای ۴۰ درصد بوده است؛ تورم گوشت قرمز و سفید در ۱۴۰۳، ۷۹.۲ درصد و گوشت ماکیان ۸۰ درصد و ماهی ۶۳ درصد بوده است.
وی عنوان کرد: الان وضعیت جامعه اینگونه است که کارمندان دیگر نمیتوانند راحت زندگی کنند و بازنشستگان گرفتار هستند قدرت خرید ندارند و دیگر نمیتوانند با پولی که میگیرند بخاطر تورمی که ایجاد شده بهصورت روزمره زندگی خود را تامین کنند. امروز همه نگران و ناراضی هستند و اگر روز به روز جلوی این وضعیت گرفته نشود قطعاً با مشکل زیادی مواجه خواهیم شد.
مردم مشکلات اقتصادی را با گوشت و پوستشان لمس میکنند
مصطفی پورمحمدی، با حضور در برنامه میزگرد اقتصادی، مهم ترین موضوع امروز جامعه را اقتصاد و معاش دانست و با بیان اینکه اقتصاد، مسأله مهم کشور است، افزود: مردم مشکلات اقتصادی را با گوشت و پوستشان لمس میکنند و نگرانیها زندگیهای بسیاری را تلخ کرده و آزردگیهای بسیاری را ایجاد کرده است.
پورمحمدی سال ۱۳۸۷ بود که در مصاحبهای درباره توزیع یارانهها و مصرف انرژی اظهار کرده بود: واقعیت این است که میزان مصرف ما بهخصوص در انرژی بسیار بالاتر از نرمهای متعارف بوده و عملا باید در کاهش آنها بکوشیم و لذا افرادی که مصرف خود را کاهش ندهند با هزینه بسیاری مواجه میشوند.
وی افزود: بحث یارانهها یکی از معضلات و مشکلات اقتصاد ایران است و مادامی که اتکای سیستم اقتصادی کشور به یارانههاست، بهطور حتم ما با این مشکلات مواجه هستیم. بر اینکه اگر بخواهیم سیستم اقتصادی را اصلاح کنیم، حذف یارانهها یکی از موضوعات مهم محسوب میشود، بیشترین یارانه پرداختی دولت اکنون در بخش سوخت و انرژی است و اگر بخواهیم یارانهها را حذف کنیم، قیمت سوخت بهشدت بالا میرود.
هر دولتی ناچار است برای اینکه یارانه را از سیستم اقتصادی و درآمدی شهروندان خارج کرده و در عین حال فشار کمتری به شهروندان وارد شود، آن را به نحوی جبران کند؛ لذا وجوهی که اکنون قرار است در قالب طرح تحول اقتصادی به شهروندان پرداخت شود، براساس حذف یارانههاست نه کمک به شهروندان و ما باید این موضوع را بهطور شفاف و صادقانه با مردم در میان بگذاریم.
پورمحمدی گفت: اختصاص یارانهها به مردم میتواند بهصورت پرداخت پول، کارت اعتباری یا مواردی مشابه باشد بهگونهای که این وجوه فقط برای مصارفی خاص مثلا در خصوص انرژی قابل برداشت باشد. به عبارتی من طرفدار مدل توزیع یارانه با کارت اعتباری هوشمند و هدفمند هستم.
وی چند روز پیش با بیان اینکه بخشی از تورم اقتصاد به دلیل یارانههاست، افزود: در دولت یازدهم اعلام کردم یارانهها مشکل دارد و باید یارانه به دهکهای خاص بهصورت هدفمند و در جهت توانمندسازی اعطا شود اما اینکه یک نامزد مدعی اعطای یارانه ۴۰۰ هزار تومانی شود و نامزد دیگر بگوید یک میلیون تومان یارانه میدهم، راهکار اقتصادی نیست، بلکه ویرانگری اقتصاد است.
جلیلی: افزایش حقوق و دستمزد متناسب با نرخ تورم
سعید جلیلی، نامزد انتخابات ریاستجمهوری نیز درباره حقوق و دستمزد گفت: حفظ قدرت خرید کارگران و کارمندان هم قانون است و هم ضرورت است و افزایش حقوق و دستمزد متناسب با تورم بر رونق اقتصادی تاثیر دارد لذا دولت باید به این مساله توجه داشته باشد.
جلیلی گفت: بانکها در مورد خلق پول باید کاملاً ضابطهمند و در جهت منافع مردم اقدام کنند و بانک مرکزی به این موضوع نظارت جدی داشته باشد.
قاضیزاده هاشمی: هدف ما ارتقاء معیشت خانوار است
سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نیز در میزگرد اقتصادی طی سخنانی اظهار کرد: شاهد هستیم ذره ذره قدرت خرید خانوادهها کاهش پیدا کرده و حقوق کارمندان و کارگران به وسط ماه نمیرسد افزایش قیمتها به دلیل تورم بالا رفته و متاسفانه در دهه ۹۰ رشد اقتصادی ما نزدیک به صفر بوده و از طرف دیگری شاهد افزایش حضور مهاجران غیرقانونی بودیم که مشکلی برای بازار کار نیروی انسانی ایرانی است.
قاضی زاده عنوان کرد: راهکار ما برای اصلاح امور خود مردم هستند و محوریت این موضوع با خانوادههاست. بر اساس قانون هفتم توسعه ما موظف هستیم تورم را تک رقمی کنیم و میانگین به رشد اقتصادی ۸ درصد برسیم. ما باید بازار ارز را به رسمیت بشناسیم تا بتوانیم ذره ذره ارز ترجیحی را حذف کنیم و به ارز تک نرخی دست پیدا کنیم.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: باید قانون هدفمندی یارانهها را به صورت کامل اجرا کنیم و برای کاهش مصرف انرژی پاداش صرفهجویی انرژی را در قالب کارت اعتباری انرژی برای خانوادهها پیش بینی کنیم.
وی تاکید کرد: راهکار ما سپردن امور اقتصادی به مردم و هدف ما ارتقا معیشت خانوار است.
قاضی زاده هاشمی: راهکار ما برای اصلاح امور خود مردم هستند و محوریت این موضوع با خانوادههاست. بر اساس قانون هفتم توسعه ما موظف هستیم تورم را تک رقمی کنیم و میانگین به رشد اقتصادی ۸ درصد برسیم
رشد اقتصادی
قول قالیباف برای اجرای برنامه هفتم توسعه
قالیباف؛ وظیفه رئیس جمهوری را توجه به اجرای پروژههای کلان و رشد اقتصادی دانسته و بر بهرهوری به عنوان لازمه رشد اقتصادی ۸ درصدی تاکید دارد. از نظر وی بهره وری بر سرمایه گذاری ارجح است؛ چراکه بهره وری فرصت میدهد که ظرفیتهای موجود را حفظ و دنبال کرده که این برای ادامه سرمایه گذاری بسترسازی میکند.
وی همچنین با تاکید بر تولید برای افزایش رشد اقتصادی و لزوم تمرکز زدایی از دولت برای افزایش بهره و رشد اقتصادی میگوید: وقتی دولت بزرگ شده و نتیجه آن افزایش هزینه دولت و تحمیل هزینه به سفره مردم است لذا باید به طور جدی رشد اقتصادی را پیگیری کرد که بهرهوری و تولید ریشه همه آنها است.
قالیباف همچنین با بیان اینکه «مجلس یازدهم قانون نظام تامین مالی را تصویب کرد»، افزود: برای جهش اقتصادی از جهت وجود قانونی مشکلی نداریم و برنامه هفتم هم آماده است.
وی در عین حال گفت: ۶ برنامه قبلی زیر ۳۰ درصد اجرا شده است؛ لذا احتیاج به مدیر قوی برای اجرای قانون برنامه داریم. قول شرف میدهم برنامه هفتم را اجرایی کرده و با قدرت آن را پیاده سازی کنم.
زاکانی: جهش تولید و حذف موانع موجود
زاکانی، نیز چند محور از جمله استقلال اقتصادی بر اساس دلارزدایی از اقتصاد، تکیه به پول ملی و افزایش قدرت پول ملی، جهش تولید با حرکت به سمت تولید محصول محور و دانش بنیان و با ارزش افزوده و حاکمیت مردم سالاری دینی در عرصه اقتصاد را برای تحرک و رشد اقتصادی مهم دانست.
این کاندیدای ریاست جمهوری دولت چهاردهم درباره مالیات نیز ادعا کرد: ما امکانی را ایجاد میکنیم که مالیات شرکتها در همان منطقه و استان پرداخت شود و بخشی از این مالیات در همان منطقه هزینه و به مردم سهم داده شود. این تمرکززدایی امکانی به ما میدهد که از قاعده هرم اجتماعی تحول بزرگی را رقم بزنیم و در همین بخش از اقتصاد و مدیریت، گام بزرگی را در جهت مفاسد اقتصادی و اداری و بروکراسی اداری برداریم.
زاکانی، در سال ۱۴۰۰ نسبت به رویکرد اقتصادی خود اظهار کرده بود: ما در برنامه خود چهار رویکرد تحولی داریم که رویکرد اول ناظر به حوزه اقتصاد مدیریت است؛ چراکه هماکنون اقتصاد ما دولتی است. در این زمینه اساس حرکت ما بر مبنای جهش تولید و رفع موانع پیش روی تولید است. مقابله با مفاسد اقتصادی و بروکراسی و برداشتن موانع جدی تولید هدف مقدماتی ماست و در بخش تولید کاری خواهیم کرد که منجر به خلق ثروت و قدرت برای همگان شود.
وی همچنین گفته بود: کریدور شمال و جنوب را در حوزه ریلی ساماندهی میکنیم تا ۴۰ درصد از مدت زمان رسیدن کالا از هند به شمال اروپا کاهش و هزینههای انتقال کالا از این مسیر ۳۰ درصد کاهش یابد. در این زمینه حتی کانال سوئز اهمیت خود را از دست میدهد و امکان و اقتضائات بالایی برای ما ایجاد میکند.
پزشکیان: بدون ارتباط سازنده با دنیا به رشد اقتصادی ۸ درصدی نمی رسیم
مسعود پزشکیان اما اعتقاد دیگری دارد، به عقیده وی بدون ارتباط مناسب و سازنده با دنیا به رشد اقتصادی هشت درصدی نمیرسیم. وی در ادامه مباحث خود مطرح کرد: امکان ندارد بدون ارتباط یا باز کردن مرزهایمان با دولتهای منطقه و دنیا به رشد هشت درصدی دست یابیم. برای رشد هشت درصدی سالانه ۲۰۰ میلیارد دلار پول نیاز داریم که تهیه آن در حالت عادی غیر ممکن است.
سال ۱۴۰۰ بود که مسعود پزشکیان درباره راه های رشد اقتصادی اظهار کرد: حتی دیپلماسی منطقهای و مبادله بانکی با چین هم بدون تصویب FATF به درد نمیخورد؛ چراکه آمریکا با بردن یک قطعنامه به سازمان ملل میتواند ما را فلج کند؛ قدم اول مقابله با رانت، فساد، رشوه و قاچاق وجود FATF داخلی است و این در حالیست که در سال جاری تاکید دارد که باید نوع سیاست و تعاملمان با دنیا را عوض کنیم، به بازارهای جهانی وارد شویم و نگاه خصمانه نداشته باشیم.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۴۰۰ مطرح کرده بود: من معتقد به بازار آزاد و اخذ مالیات از مردم هستم. باید سازوکاری تعیین شود که براساس کدملی، کدپستی و… واحدهای مالیاتی تشکیل دهیم و آن را به بانکها متصل کنیم؛ چراکه شفافیت چرخه مالی رخ میدهد و دولت موظف به جبران کسری بودجه میشود؛ ما نمیخواهیم در زندگی مردم سرک بکشیم اما قانون دنیا این است.
پزشکیان: امکان ندارد بدون ارتباط یا باز کردن مرزهایمان با دولتهای منطقه و دنیا به رشد هشت درصدی دست یابیم. برای رشد هشت درصدی سالانه ۲۰۰ میلیارد دلار پول نیاز داریم که تهیه آن در حالت عادی غیر ممکن است
جلیلی: یک دولت نقش آفرین میتواند بستر رشد اقتصادی را فراهم کند
از سوی دیگر سعید جلیلی دیگر نامزد انتخابات معتقد است که یک دولت نقش آفرین میتواند بستر رشد اقتصادی را فراهم کند و رشد اقتصادی فقط با سرمایه گذاری خارجی انجام نمیشود. به گفته وی: رشد ۸ درصدی می تواند انجام شود به شرطی که جدی گرفته شود و از فردای انتخابات، تلاش برای اجرای آن شروع شود. جلیلی معتقد است: در موضوع رشد ۸ درصد هم توجه به موضوع نیروی انسانی و سرمایه در کنار آموزش از اهمیت بالایی برخوردار است
وی همچنین در بخش گفت وگوی ویژه خبری گفت: یک زمانی وعده داده شده بود که در ایران هم اقتصاد میچرخد هم سانتریفیوژها، در همان زمان تحریمها بیشتر شد و دلار ۳۰۰۰ تومانی ۳۰ هزار تومان شد. سالهای رشد کشور منفی و یا صفر بود ولی در ۳ سال دولت شهید رئیسی، رشد اقتصادی محقق شد.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری تاکید کرد: امروز بیش از ۱.۵ میلیون بشکه نفت میفروشیم و اگر امکان فروش بیشتر نفت را داشته باشیم تا ۲ میلیون بشکه می توانیم بفروشیم.
پورمحمدی: برای رشد اقتصادی انضباط مالی لازم است
مصطفی پورمحمدی دیگر کاندیدای انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری، در رابطه با موضوع رشد اقتصادی تعامل با دنیا را راه گشا می داند و می گوید: ما مزیتهایی داریم اما هزینه آن را میدهیم و سودش را نمیبریم. چگونه ما باید این مشکلات اقتصادی را حل کنیم؟ باید با دنیا تعامل کنیم و مشکلات مردم را برطرف سازیم.
وی اظهار می کند: تا اعتماد سازی نکنیم و ما را باور نکنند که نمیتوان رشد اقتصادی ایجاد کرد. با ۱۰ میلیارد یورو که نمیتوان سیاستهای رشد اقتصادی ۸ درصدی را محقق کرد. نمیشود ما با خودفریبی یا خوشبینانه به موضوعات نگاه کنیم.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری تاکید دارد: برای رشد اقتصادی انضباط مالی در بخشهای اقتصادی به خصوص دولت لازم است. بیانضباطیهایی از گذشته بوده است اما دولت چابک، ضامن و حافظ رقابت و بازار آزاد میخواهیم.
پورمحمدی در مناظرهای اخیر اظهار کرده است: کشور اگر میخواهد توسعه یابد مردم باید ثروتمند باشد تا دولت ثروتمند باشد. درآمد سرانه رشد کند و تولید ناخالص داخلی هم رشد یابد. امروز قدرت سخت، نرم، قدرت جامعه و قدرت فرهنگی مهم است. این قدرت به معنی ایجاد امنیت داخلی و ملی است. در ایجاد قدرت باید حواسمان به رعایت حقوق عامه باشد. قدرت نباید علیه مردم باشد بلکه باید برای مردم و دفاع از حقوق آنان باشد. اگر میخواهیم ثروت ایجاد کنیم هم نباید فقط برای یک عده باشد بلکه باید برای همه تنظیم شود.
قاضی زاده هاشمی: نیاز سرمایه گذاری ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیارد دلاری برای رشد اقتصادی ۸ درصدی
امیرحسین قاضی زاده هاشمی، به نیاز سرمایه گذاری ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیارد دلاری برای رشد اقتصادی ۸ درصدی اشاره دارد و دولت را بزرگترین مصرف کننده سرمایه گذاریهای داخلی دانست و از سوی دیگر مدعی شده که بخش خصوصی به دولت اعتماد ندارد و برای رفع این مشکل باید مسائل سیاسی را از اقتصاد تفکیک کرد.
مسکن
قالیباف: پایان احتکار زمین
قالیباف، با موضوع معیشت مردم در حوزه مسکن و وعده «پایان احتکار زمین»، ورود به صحنه رقابت را آغاز و اولین بیانیه خود را منتشر کرد. او در زمان ریاست مجلس و کاندیداتوری دورههای قبل ریاست جمهوری نیز راه حلهای خود را برای ساماندهی بازار مسکن ارایه کرد. مرداد ۱۴۰۰ در زمان ریاست قالیباف بر مجلس، قانون جهش تولید و تامین مسکن با هدف ساخت سالیانه یک میلیون واحد مسکونی به تصویب نمایندگان مجلس رسید.
قالیباف ۲۱ خرداد ۱۴۰۲ در صفحه مجازی خود در توییتر، ضمن تاکید بر اینکه ”هزینه بالای مسکن زندگی مردم را سخت کرده است، ریشه این موضوع را در قیمت بالای زمین دانسته و این اطمینان را به مردم داد که در صورتی که به ریاست جمهوری دولت چهاردهم برسد، با برنامهریزی دقیق و سرعت بالا به این موضوع خواهد پرداخت و ۳۳۰ هزار هکتار زمینی که در قانون برنامهی هفتم به ظرفیت سکونتگاهی اضافه شده است را اجرا خواهد کرد. او هشتک #پایان_احتکار_زمین را برای این پست خود برگزید.
زاکانی: ۳۵۰ هزار خانه خالی در تهران؛ وسیلهای برای سوداگری
زاکانی نیز در مصاحبه ای درباره مسکن اظهار کرد: میتوان از طریق تعاونیها بهدرستی انبوهسازی کرد و همچنین بافتهای فرسوده را اصلاح کرد تا تبدیل به سکونتگاه شود. باید خانه از سوداگری بیرون آمده و نسبت مالیات بر آن شفاف شود. خانه مقوله سوداگری نیست.در تهران ۳۵۰ هزار خانه خالی وجود دارد که برای سوداگری استفاده میشوند و در عین حال یک میلیون خانه هم کمبود داریم.
وی همچنین در مناظره ای گفت: دو هفته قبل با حضور دکتر مخبر ۲۰۳ هزار واحد را در ۹۲ نقطه آغاز کردیم. تولید به اشتغال، مسکن و رشد اقتصادی کشور را کمک میکند. نیاز به بستههایی برای رفع موانع و ایجاد تسهیلات انجام شود.
کاندیدای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: معتقدم تولید در راس امور است. برای تولید با تکیه بر مردم میتوان بسیج هماهنگی ایجاد کرد. در حوزه مسکن با تجربه بسیار خوبی که در شهرداری تهران به دست آوردهام برنامهها و ایدههای خوبی در سراسر کشور دارم. پیشنهادم را به جناب رئیسی هم دادم و ایشان استقبال بسیار خوبی کردند.
جلیلی مشکل مسکن با شعار حل نمیشود
جلیلی در مورد موضوع مسکن تاکید کرد: مشکل مسکن با شعار حل نمیشود. مسکن فقط خانه نیست محل آرامش است، مهم این است که در کنار مسکن، مردم شغل و احساس ترقی و پیشرفت داشته باشند.
وی تصریح کرد: هماکنون شاهد این هستیم که قیمتها در تهران بسیار بالاست در حالی که قیمت ساخت همان خانه هزینه مشخصی دارد و هزینه زمین است که چندین برابر دیگر شهرهاست.
«مردم را خانه دار میکنیم» و «حداقل یک میلیون مسکن در سال میسازیم» از وعدههای سال ۱۴۰۰ جلیلی محسوب میشود. اعطای تسهیلات و اختصاص زمین برای توسعه ساختوساز مسکن، برطرف کردن نقایص طرح مسکن مهر و اجرای آن، تهیه برنامه جامع برای تولید مسکن، خانهدار کردن مردم با واگذاری زمینهای دولتی به تعاونیهای مسکن و ساخت حداقل یک میلیون مسکن در سال از برنامههای جلیلی بود.
جلیلی: مشکل مسکن با شعار حل نمیشود. مسکن فقط خانه نیست محل آرامش است، مهم این است که در کنار مسکن، مردم شغل و احساس ترقی و پیشرفت داشته باشند
انتقاد پزشکیان به برنامههای مسکن دولتهای گذشته
مسعود پزشکیان نیز از نحوه ساخت مسکن انتقاد کرده و گفته است: مشکل اساسی ما با ساخت این تعداد مسکن حل نمیشود. آن همه پول و امکانات به دست احمدینژاد آمد اما نتوانست دو میلیون مسکن را تا آخر بسازد، بقیهاش را دولت روحانی انجام داد و هنوز هم تتمهاش مانده است. چطور میخواهند در هر سال یک میلیون مسکن بسازند؟ اصلا مصالحش را دارند و جایگاهش را مشخص کردهاند؟
به گفته پزشکیان ما قانون گذاران، سیاستمداران و حاکمان باید سیاستی را برای حل این مشکل در نظر داشته باشیم. رئیس جمهور محترم قول ساخت سالانه یک میلیون مسکن را داده بود که عملا غیرممکن است اما میشود حداقل تلاش کرد به آن سمت برویم اما متاسفانه این تلاش را نمیبینیم.
پزشکیان همچنین در مقطعی از قانون مالیات بر عایدی سرمایه دفاع کرد. هدف این قانون جلوگیری از فعالیتهای سوداگرانه مخرب در بخشهای غیرمولد از جمله بازار مسکن است.
وعده قاضیزاده برای پرداخت وام مسکن با اقساط ۳۰ ساله
امیرحسین قاضیزاده هاشمی نیز در زمان حضور برای ثبت نام در انتخابات سال ۱۴۰۰ حدود ۴۰ وعده اقتصادی داد که از جمله آنها مسکن است.
وی همچنین به برنامه ریزی برای تأمین ۴.۵ میلیون واحد مسکونی در کشور، تأمین مسکن سه دهک پایین جامعه، برقراری اقساط ۳۰ ساله مسکن برای فقرا تاکید داشت.
پورمحمدی: خانههای خالی سرمایه کشور را خوابانده است
مصطفی پورمحمدی، یکی از شش نامزد انتخاباتی ریاست جمهوری نیز دیدگاه خود را در راستای مسکن چنین اعلام کرده است: در گذشته تجربه مسکن مهر و ملی را داریم، باید به ساخت مسکن پرداخت اما نه به طور کلی و شعاری، بلکه با یک برنامهریزی دقیق و در نقاط خوب جانمایی کنیم و مجدد شهرها را پیچیدهتر و مهاجرت مجدد ایجاد نکنیم.
پورمحمدی: در گذشته تجربه مسکن مهر و ملی را داریم، باید به ساخت مسکن پرداخت اما نه به طور کلی و شعاری، بلکه با یک برنامهریزی دقیق و در نقاط خوب جانمایی کنیم و مجدد شهرها را پیچیدهتر و مهاجرت مجدد ایجاد نکنیم
همچنین وی در ادامه افزود: یکی از سیاستهایی که از قبل بود و پیش نرفت بافتهای فرسوده است. ما کشور زلزلهخیزی هستیم آسیبپذیری زیادی برای ما دارد. تمام بافتهای فرسوده شهرها را در دورههای مختلف بازدید کردم و در بافتهای فرسوده برنامهریزی منسجمی انجام دهیم.
این نامزد انتخاباتی تاکید کرد: مسکن مسئله جدی است به هیچ وجه ما از مسکن نمیتوانیم غافل شویم امروز حدوداً بالای دو میلیون و ۵۰۰ خانه خالی با متراژهای تقریباً ۱۵۰ متر به بالا وجود دارد و سرمایه کشور خوابیده است.