درخواست مدیرعامل شرکت تولیدی سقزسازی کردستان (ون) از دولت: اداره امور صادرات را به خودمان در تشکل‌های صادراتی‌مان محول سازید
شرکت سقزسازی سیوان کردستان یکی از بزرگترین و مدرنترین شرکت های تولیدکننده آدامس طبیعی است.
برای دریافت فایل پی دی اف ویژه نامه روز صادرات بر روی اینجا کلیک نمایید.
شرکت تولیدی سقزسازی ک
ردستان (ون) در سال ۱۳۶۹ با توجه به استعداد منطقه در رویش درختان بنه و برای استفاده بهینه از صمغ این درختان که از دیر باز توسط اطبای مشهوری چون ابو علی سینا برای درمان بسیاری از بیماریها تجویز شده، تأسیس شد. پس از چهار سال کار مداوم برروی فرمولاسیون آدامس طبیعی سرانجام در سال ۱۳۷۳ با ابداع فرمولاسیون آدامس طبیعی به بهره برداری رسید و تحول نوینی را در این صنعت بوجود آورد.
در سال ۱۳۸۰ خط تولید لواشک طبیعی و بهداشتی شرکت با توجه به وفور میوههای فصلی در کردستان راه‌اندازی شد و یکی از بهترین و با کیفیتترین لواشکهای میوهجات مختلف که از میوه های تازه ساخته میشد در بازارهای داخلی وخارجی عرضه شد.
واحدR&D این شرکت یکی از فعالترین واحدهای موجود در شرکت است که در حال حاضر به طراحی آدامس دراژه بدون قند مشغول است که بزودی در بازارهای جهانی عرضه می شود.
به همین بهانه به سراغ محمد نجیب شریفی، مدیرعامل شرکت تولیدی سقز سازی کردستان (ون) رفتیم و با او به گفت و گو نشستیم که در ادامه شرح آنرا می خوانید:
معرفی محصولات بومی مانند سقز به بازارهای هدف چه مشکلاتی دارد؟ شما چطور موفق به این کار شده‌اید؟
ما برای اولین بار در سال ۱۳۶۹ به فکر ساختن فرمولی برای سقز طبیعی که با ارزش نازلی به بازارهای صادراتی عرضه میشد و در آن زمان از قرار هر کیلوگرم شیره سقز، ۳ دلار بود افتادیم و ساخت این فرمول تا سال ۱۳۷۳ که موفق به اخذ پروانه بهره‌برداری و تا سال ۱۳۷۵ که با دریافت پروانه ساخت بطول انجامید و موفق به تکمیل فرمولاسیون آن شدیم که هدف اصلی‌مان از صادرات آن به شکل صنایع تبدیلی کشاورزی به کشورهای(ابتدا) حوزه خلیج فارس بود. زیرا آنها سقز و فایده‌های طبی آن را از ایرانیان بهتر می‌شناختند.
مشکلات ما در آن زمان غضنفرهای خودی بود که با چنگ و دندان نمی‌گذاشتند این ماده صادر شود. تا اینکه با تلاش‌های فراوان ما در سال ۱۳۷۶، و با هزینه خودمان در نمایشگاه بهاره دبی شرکت کردیم و در شرایطی که برگزارکننده ایرانی این نمایشگاه موافق با مشارکت ما در این نمایشگاه نبود و به ما می‌گفت که این محصول آبروی جمهوری اسلامی را میبرد شرکت کردیم.
شایان ذکر است که تنها شرکت ایرانی که در این نمایشگاه موفق شد، شرکت ما با آدامس طبیعی ون بود که از آن زمان دروازه‌های بازارهای جهانی را برای ما گشود.
رقابت در صنعت شما نیازمند پشتیبانی قوی از سوی صنایع بستهبندی است، آیا صنایع بستهبندی ایران توان کافی در این زمینه را دارد؟
قالبپذیری سقز، بسیار سخت است، بنابراین ما با ترکیبی از شکر، گلوکز و نشاسته و … و با زحمات شبانهروزی چندساله موفق شدیم آنرا به صورتی قالبپذیر در آوریم و به صورت فلوپک بستهبندی کنیم. مشتریان بازار هدف ما از طعم سقز طبیعی با ترکیبی که ما ساخته بودیم خوشحال بودند.
هرچند خودمان از بستهبندی آن راضی نبودیم. بعداً در سال های ۸۲ و ۸۳ با الهامگیری از ژاپنیها در نمایشگاه فودکس ژاپن که ما را افتخاری دعوت کرده بودند، آدامس بدون قندمان را با ترکیبات پیشنهادی آنها ساختیم و مقداری هم در بسته‌بندیمان تغییرات مثبتی حاصل شد.
تاکید شما بر استفاده از مواد اولیه ارگانیک تا چه حد در بازاریابی شما موثر بوده و آیا برای محصولات شما رقیب ایرانی یا خارجی وجود دارد؟
مواد اولیه ما ارگانیک و از بطن درختانی است که بعضاً بیش از ۷۰۰ و تا هزار سال عمر دارند و در دل کوهستانهای سربه فلک کشیده رویشی طبیعی دارند. آنتی باکتریال، طبی و دارای خواص درمانی بسیار است. متاسفانه ما در کشور خودمان غریب هستیم. سالها از مسئولان ذیربط درخواست کردیم که اجازه دهند از خواص دارویی آن، مردم خودمان را آگاه سازیم خواصی که ابوعلی سینا دانشمند بزرگ ایرانی در کتاب قانون خود درج کرده است.
اما متأسفانه کوته نظری اجازه این کار را به آنها نداد و ما به محض تبلیغات گسترده‌ای که در جراید و کانالهای تلویزیونی کشورهای عربستان و عراق و کویت و …. در مورد خواص دارویی محصول انجام دادیم با سیل عظیم مشتاقان خرید محصولاتمان مواجه شدیم که ابتدا در سال ۷۸ به عنوان صادرکننده نمونه کشوری برگزیده شدیم و در سالهای ۸۵، ۸۶، ۹۰، ۹۳ و ۹۵ هم ۵ بار دیگر به عنوان صادرکننده نمونه کشور از طرف مرکز توسعه صادرات انتخاب شدیم که مسئولان امنیتی استان، این فرصتهای گرانبها را از ما گرفتند و صلاحیت شرکت ما را تایید نکردند و دیگر شرکتها را جایگزین ما کردند و فریاد ما هم به جایی نرسید! دیگر ما از آن سال تاکنون در فرآیند انتخاب صادرکننده نمونه شرکت نکرده‌ایم. در گروه کالایی ما رقیبی نداریم و ما همه ساله صادرکننده نمونه هستیم زیرا ارزش افزوده محصولات ما بالغ بر ۲۰ برابر قیمت خام آن است.
محصولات ما یک رقیب داخلی دارد که از بطن شرکت ما جدا شده است. اما دانش فنی ۳۰ سال قبل ما را دارد! بنابراین حرف اول را ما در بازارهای هدف می‌زنیم، زیرا صمغ مورد استفاده در محصولات ما صمغ خالص درخت بنه است. همچنین، ما رقبای خارجی هم از این نوع آدامس نداریم و مواد اولیه آنها عمدتاً از کندر است.
آیا حضور در نمایشگاه های خارجی برای تبلیغ و رشد صادرات محصولات شما کافی است یا باید تبلیغات بیشتری در بازارهای هدف داشته باشید؟
متأسفانه به دلیل محدودیت استحصال سقز خام، ما حتی یک شیفت کاری را هم در کل سال نمی‌توانیم تأمین کنیم. بیش از ۷۰% محصولاتمان را به خارج از کشور صادر می‌کنیم و همواره ناچار هستیم سقزهای خام داخل ایران را که به عراق قاچاق می‌شود، با قیمت مضاعف و به عنوان کالاهای خارجی به صورت ورود موقت داخل کنیم تا چرخ کارخانهمان لنگ لنگان بچرخد. بنابراین در حال حاضر برند این شرکت، یک برند جهانی شده است. در شرایطی که در بیش از ۸۵ نمایشگاه بین‌المللی در خارج از کشور و در ۲۰ کشور اروپایی، آسیایی، آفریقایی و استرالیایی برگزار کرده‌ایم؛ مشتریان خاص خودمان را داریم.
اما متأسفانه سازمان جنگلها و مراتع که متولی صنعت ما هستند، هر از چند گاهی برداشت سقز را برای صیانت از درختها ممنوع می‌کنند که ای روش به باردهی سقز لطمه می‌زند!! (همچنانکه بیش از ۳۰درصد از جنگلهای ایلام با این ندانمکاریها از بین رفت که در نوع خود بی‌نظیر بود) زیرا اقتضای طبیعت این درخت خارج شدن شیره از بدنه‌اش است. این حرکت سازمان جنگلها و مراتع (در مرکز) برای ما که ۱۳۲ کارگر، کارمند و مهندس به صورت مستقیم و نیز برای هزاران نفر به صورت غیرمستقیم اشتغال ایجاد کرده‌ایم، در اداره کردن شرکت و حفظ کارکنان و پرداخت حقوقشان دچار اختلال کرده است. در حالی که اقتضای طبیعت این درخت حداقل ۲ سال و حداکثر ۳ سال یکبار تیغ زدن به آنها برای خارج شدن شیره باارزششان است. ما در رسانه‌های کشورهای هدفمان، هر از چند گاهی تبلیغات محیطی، رسانه‌ای و تلویزیونی داریم که برای یادآوری به مشتریان است و ما از این نظر مشکل خاصی نداریم.
به عنوان یک صادرکننده برتر چه حمایت هایی از شما صورت گرفته است و چه انتظاراتی از دولت سیزدهم دارید؟
به عنوان یک صادرکننده نمونه و برتر و خوشنام که شهره خاصی به این شرکت و کشور خودمان در کشورهای هدف داده، متأسفانه نه تنها هیچگونه حمایتی از ما صورت نگرفته بلکه به جای اعطای مشوقات و جوایز صادراتی؛ دولت پس از راه‌اندازی دوباره پیمان سپاری صادراتی ما را به بازگشت ارزی وادار کرده‌اند که هیچ زیرساختی بر آن تعریف نشده است (به دلیل تحریم‌های اقتصادی و بستن سوئیفت) ما را ناچار می‌سازند به خرید ارزهایی که نمی‌دانیم در بازار آزاد چه می‌کنند تا ما آنها را به قیمت آزاد خریداری کنیم و به قیمت نیمائی به بانک‌ها در ازای رفع تعهد ارزی بازگردانیم، اختلاف ارز نیمائی در حال حاضر با ارز آزاد ۱۲۵۰ تومان تا ۴۴۰۰ تومان در نوسان است و صادرکننده بیچاره بجای دریافت جوایز صادراتی باید تقاص صادرات محوری را با پرداخت این مبالغ هنگفت به صندوق دولت از جیب خودش پرداخت کند در حالی که بیش از ۹۰% از صادرات به کشور عراق به صورت ریالی است زیرا پس از بستن ۱۷ روزه مرزهای کردستان عراق به دلیل رفراندوم اقلیم کردستان؛ ابهت ایرانی‌ها شکسته شده و کشورهای عربستان، اردن، ترکیه و حتی سوریه و لبنان جای شرکت‌های ایرانی مستقر در بازار عراق را گرفتند و عراقی‌ها دیگر محصولات صادراتی ایران را به دلار و حتی دینار نخریدند که این باعث خروج و ورشکستگی بیش از ۳۰۰ شرکت ایرانی در بازار عراق شد. اما انتظارات ما به عنوان صادرکنندگان علیالخصوص در کردستان و به نمایندگی آنها از دولت سیزدهم برداشتن پیمان سپاری ظالمانه‌ایست که در حق سر قراولان عرصه اقتصادی ایران اعمال می‌شود.
این پیمان سپاری هیچ انگیزه‌ای را به صادرکننده نمی‌دهد زیرا ما قیمت محصولات اولیه را به نرخ دلار واقعی (۵۰ هزار تومان) و نه حتی به نرخ روز که کاملاً پیداست که کاذب است می‌خریم و مجبوریم با شرکت‌های ترکیه‌ای که ۲۵ درصد از دولتشان سوبسیت (جایزه صادراتی) می‌گیرند رقابتی ناجوانمردانه داشته باشیم و معمولاً باخت با ما خواهد بود زیرا آنها دولتشان شدیداً پشت سرشان ایستاده است و نمی خواهد درآمدهای اقتصادی آنها را کمتر ببیند زیرا به اقتصاد کلان کشورشان ضرباتی جبرانناپذیر می‌زند. درحالی که ما به ریال می‌فروشیم و دولت به دلار از ما می‌خواهد.
دولت سیزدهم باید مواد اولیه محصولات صادراتی که در داخل کشور تولید می‌شوند را با قیمت ثابت و مصوب در اول سال تعیین کند تا توازن تثبیت آن در طول سال دچار خدشه نشود و شرکت‌های ایرانی دچار خسارت‌های جبرانناپذیری که بعضاً به تعطیلی بنگاه اقتصادی‌شان می‌انجامد، نشوند.
ما از دولت سیردهم می‌خواهیم لااقل نگذارد بانک مرکزی خسارت‌های ناشی از اعمال نادرست مدیریت مدیران سابقش را بر گردن صادرکنندگان ایرانی بگذارد و دست در جیب‌های خالی‌شان بکند.
ما از دولت سیزدهم می‌خواهیم اداره امور صادرات را به خودمان در تشکل‌های صادراتی‌مان محول سازد و دخالتی در این امور نکند. صادرکنندگان خود می‌توانند به نحو احسن خود را مدیریت کنند.
و در نهایت ما موفق شده‌ایم از مشتقات این ماده کارخانه‌های دیگری مانند خمیردندان و دهان شویه، شامپو و مواد ضدعفونیکننده دائر کنیم و به زودی مواد دارویی تولید کنیم که این شرکت را در جهان بر سر زبانها خواهد انداخت.
