دیتابیس‌های ابری، انقلاب در ذخیره‌سازی یا چالشی برای امنیت؟
مهرین نظری
با رشد روزافزون داده‌ها و نیاز سازمان‌ها به مدیریت بهینه اطلاعات، دیتابیس‌های ابری به یکی از مهم‌ترین ابزارهای ذخیره‌سازی و پردازش داده تبدیل شده‌اند.
این فناوری با وعده مقیاس‌پذیری، انعطاف‌پذیری و کاهش هزینه‌ها، توانسته بسیاری از شرکت‌ها را به سمت خود جذب کند. اما در کنار تمام مزایایی که ارائه می‌دهد، نگرانی‌های امنیتی و وابستگی به ارائه‌دهندگان ابری همچنان به‌عنوان چالش‌های اصلی آن مطرح است. آیا دیتابیس‌های ابری آینده صنعت فناوری را متحول خواهند کرد یا اینکه سازمان‌ها را در دام مشکلات جدیدی گرفتار می‌کنند؟
کاهش هزینه‌ها و مقیاس‌پذیری برگ برنده دیتابیس‌های ابری
یکی از مهم‌ترین مزایای دیتابیس‌های ابری، کاهش هزینه‌های عملیاتی و زیرساختی است. سازمان‌ها دیگر نیازی به سرمایه‌گذاری‌های کلان در خرید، نگهداری و مدیریت سخت‌افزارهای گران‌قیمت دیتاسنترها ندارند. در این مدل، تمامی زیرساخت‌های پردازشی و ذخیره‌سازی توسط ارائه‌دهندگان خدمات ابری مدیریت می‌شود و شرکت‌ها فقط هزینه مصرف منابع را پرداخت می‌کنند.
علاوه بر کاهش هزینه، مقیاس‌پذیری سریع و آسان یکی دیگر از نقاط قوت دیتابیس‌های ابری است. در مدل‌های سنتی، افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی نیازمند خرید تجهیزات جدید و صرف زمان برای راه‌اندازی بود، اما در محیط ابری، افزایش ظرفیت تنها با چند کلیک و بدون توقف سرویس‌ها انجام می‌شود. این قابلیت برای کسب‌وکارهایی که با نوسانات شدید حجم داده مواجه هستند، یک مزیت استراتژیک محسوب می‌شود.
دسترسی آسان و همکاری تیمی در هر نقطه از جهان
دیتابیس‌های ابری این امکان را فراهم می‌کنند که کاربران از هر نقطه‌ای در جهان و با هر دستگاهی به داده‌های خود دسترسی داشته باشند. این ویژگی به‌ویژه برای شرکت‌های بین‌المللی، تیم‌های توزیع‌شده و استارتاپ‌هایی که نیاز به همکاری از راه دور دارند، بسیار مفید است.
علاوه بر این، یکپارچگی ساده با سایر سرویس‌های ابری مانند ابزارهای تحلیل داده، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین باعث می‌شود که شرکت‌ها بتوانند از داده‌های خود بیشترین بهره را ببرند. بسیاری از پلتفرم‌های ابری، قابلیت‌هایی مانند اتصال به سرویس‌های هوش مصنوعی، گزارش‌گیری خودکار و تحلیل لحظه‌ای داده‌ها را ارائه می‌دهند که در مدل‌های سنتی به‌راحتی قابل پیاده‌سازی نیستند.
اما آیا دیتابیس‌های ابری به‌طور کامل ایمن هستند؟
در کنار تمام مزایای چشمگیری که دیتابیس‌های ابری ارائه می‌دهند، نگرانی‌های امنیتی همچنان یکی از مهم‌ترین چالش‌های این فناوری محسوب می‌شود. حملات سایبری، نشت اطلاعات و وابستگی به ارائه‌دهندگان خدمات ابری از جمله دغدغه‌های اصلی سازمان‌هایی است که به سمت این فناوری حرکت می‌کنند.
یکی از مشکلات اساسی، قرار گرفتن داده‌های حساس سازمان‌ها در سرورهای شخص ثالث است. هرچند شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات ابری مانند AWS، Google Cloud و Microsoft Azure از پیشرفته‌ترین استانداردهای امنیتی استفاده می‌کنند، اما همچنان خطر دسترسی‌های غیرمجاز، هک شدن حساب‌های کاربری و سوءاستفاده از داده‌ها وجود دارد.
علاوه بر این، اختلال در خدمات ارائه‌دهندگان ابری می‌تواند منجر به از دسترس خارج شدن اطلاعات سازمان‌ها شود. به‌عنوان مثال، در سال ۲۰۲۱ قطعی موقت AWS باعث ایجاد اختلال گسترده در سرویس‌های بزرگی مانند نتفلیکس، توییچ و آمازون شد. چنین رویدادهایی نشان می‌دهند که حتی بزرگ‌ترین ارائه‌دهندگان ابری نیز از مشکلات زیرساختی در امان نیستند.
آیا وابستگی به ارائه‌دهندگان ابری یک تهدید نادیده گرفته شده است؟
یکی دیگر از چالش‌های مهم دیتابیس‌های ابری، وابستگی سازمان‌ها به ارائه‌دهندگان خاص است. وقتی یک شرکت تمامی داده‌های خود را روی یک پلتفرم ابری ذخیره کند، مهاجرت به سرویس‌دهنده دیگر یا بازگشت به مدل‌های داخلی بسیار پرهزینه و زمان‌بر خواهد بود.
برخی از شرکت‌ها پس از چند سال متوجه می‌شوند که هزینه‌های پرداختی به سرویس‌دهندگان ابری به‌تدریج افزایش یافته است و در نهایت کنترلی بر سیاست‌های قیمت‌گذاری این شرکت‌ها ندارند. همچنین در برخی کشورها، قوانین و مقررات داخلی مانع از استفاده از سرویس‌های ابری خارجی می‌شود که این موضوع می‌تواند محدودیت‌های جدی برای سازمان‌ها ایجاد کند.
دیتابیس‌های ابری آینده‌ای روشن اما پرچالش دارند
بدون شک دیتابیس‌های ابری تحول بزرگی در دنیای ذخیره‌سازی و پردازش داده ایجاد کرده‌اند. کاهش هزینه‌ها، مقیاس‌پذیری، دسترسی آسان و یکپارچگی با سایر سرویس‌های مدرن از جمله مزایایی هستند که باعث شده‌اند بسیاری از شرکت‌ها به سمت این مدل حرکت کنند.
اما در کنار این مزایا، چالش‌هایی مانند نگرانی‌های امنیتی، وابستگی به ارائه‌دهندگان ابری و هزینه‌های بلندمدت نیز نمی‌توانند نادیده گرفته شوند. بنابراین، انتخاب میان دیتابیس‌های ابری و مدل‌های سنتی باید بر اساس نیازهای خاص هر سازمان انجام شود.
سوال اساسی اینجاست: آیا آینده صنعت فناوری کاملاً به سمت دیتابیس‌های ابری حرکت خواهد کرد یا سازمان‌ها برای کاهش ریسک‌های امنیتی، همچنان به مدل‌های سنتی وفادار خواهند ماند؟
