زیست‌بوم دیجیتال صنعت گاز؛ توازن میان فرصت‌ها و تهدیدهای فناوری نو

امروز تحول دیجیتال دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ضرورت و واقعیتی جهانی است که اگر به‌موقع مدیریت نشود، بهره‌مندی از فرصت‌ها ممکن نخواهد بود و آسیب‌های ناشی از تطبیق‌ نیافتن با این حوزه، قابل توجه خواهد بود.

به گزارش روابط عمومی شرکت ملی گاز ایران، سعید توکلی، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران روز دوشنبه، ۱۲ آبان ماه در رویداد «توسعه همکاری‌های دانش‌بنیان با هدف تحول دیجیتال در صنعت گاز» با بیان این مطلب و با اشاره به این‌که فشارها و تأثیرات داخلی و بین‌المللی بر صنعت گاز، ضرورت متعادل‌سازی فرصت‌ها و تهدیدها در این زیست‌بوم را بیش از پیش روشن می‌کند، اظهار داشت: تجربه جنگ ۱۲ روزه و حملات سایبری در سال‌های گذشته نشان داد که تهدیدها واقعی هستند و باید مدیریت شوند.

وی در ادامه، با اشاره به گستره ذی‌نفعان صنعت گاز اظهار کرد: وقتی از تحول دیجیتال در صنعت گاز سخن می‌گوییم، منظور فقط شرکت ملی گاز ایران نیست؛ بلکه کل زنجیره ارزش از تأمین و تعمیر تجهیزات تا نیروگاه‌ها، صنایع و حتی مصرف‌کنندگان نهایی را دربرمی‌گیرد. بنابراین نگاه ما باید فراگیر و بین‌بخشی باشد.

توکلی در ادامه، افزود: این تحول تنها با ایجاد زیست‌بوم فناورانه و تعامل میان شرکت‌های دانش‌بنیان و مجموعه‌های بزرگ صنعتی ممکن است؛ در واقع، تحول دیجیتال فرآیندی است که هم‌زمان ارزش و فرصت ایجاد می‌کند و در عین حال تهدیدهایی نیز دارد که باید برای آن‌ها برنامه داشت.

تحول دیجیتال در صنعت گاز؛ ضرورت رقابت در بازار انرژی آینده

به گفته توکلی، تحول دیجیتال در زنجیره گاز، از تولید تا توزیع، به معنای افزایش کارآیی، شفافیت و کاهش تلفات انرژی است و اجرای آن بدون همکاری شرکت‌های داخلی در حوزه‌های نرم‌افزار، هوش مصنوعی و داده‌های ابری، امکان‌پذیر نخواهد بود.

معاون وزیر نفت در امور گاز با تأکید بر این‌که صنعت گاز با حجم بالای داده و پیچیدگی عملیاتی، از مهم‌ترین حوزه‌هایی است که نیاز به تحول دیجیتال در آن «نه یک انتخاب»، بلکه مسئله بقا و رقابت در بازار انرژی آینده است، گفت: این تحول را نمی‌توان جدا از زیست‌بوم ‌فراگیر ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی نگریست؛ زیرا هر بستر ارزشمندی که در این مسیر ایجاد می‌شود، به‌طور طبیعی، تهدیداتی را نیز در کنار فرصت‌ها به همراه دارد و هنر ما در این زیست‌بوم، متعادل‌سازی میان این دو وجه است.

چالش پنهان توهم دانایی و توهم اجرا

معاون وزیر نفت در امور گاز با اشاره به پیوند ناگسستنی فناوری و فرهنگ سازمانی گفت: تحول دیجیتال صرفاً به‌معنای به‌کارگیری ابزارهای نو نیست، بلکه نوعی تغییر فرهنگی در رفتار، ساختار و تفکر سازمانی است؛ چراکه رفتار انسان‌ها بازتابی از ساختار است و فناوری‌های نوین، این ساختار را بازتعریف می‌کنند.

وی با بیان این‌که در مسیر اجرای پروژه‌های تحول دیجیتال، دو چالش کلیدی؛ به باور من، توهم دانایی در مدیران اجرایی و توهم اجرا در شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ‌ها می‌تواند آفت اثربخشی اقدامات باشد، تصریح کرد: توهم دانایی زمانی رخ می‌دهد که مدیران اجرایی احساس کنند همه ابعاد زیست‌بوم فناوری، نرم‌افزار، سخت‌افزار و ذهن‌افزار را می‌دانند و بر اساس تجربه محدود خود، قواعد و الگوهایی می‌سازند.

توکلی ادامه داد: در مقابل، توهم در اجرا در شرکت‌های دانش‌بنیان زمانی ایجاد می‌شود که افراد بدون در نظر گرفتن محدودیت‌ها و ظرفیت‌پذیری صرفاً با جسارت و اعتماد به نفس بالا وارد پروژه می‌شوند، اما به‌دلیل محدودیت‌ها یا نبود تجربه کافی در شرایط واقعی، ایده‌های‌شان به‌طور کامل عملیاتی نمی‌شود.

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران با تأکید بر این‌که مدیریت این دو چالش نیازمند تعادل بین دانش، تجربه عملی و همکاری میان ذی‌نفعان است تا تحول دیجیتال در صنعت گاز به نتیجه‌ای پایدار و مؤثر برسد، افزود: فلسفه وجودی این نشست، خارج شدن از توهم دانایی و توهم اجرا و هم‌زمان رسیدن به مرز مشترک تلاقی این دو است، به‌طوری که مدیران اجرایی از دانش روز آگاه شوند و عمل کنند و شرکت‌های دانش‌بنیان نیز ایده‌های خود را در بستر عملیاتی قابل اجرا ببینند.

پیشنهاد تشکیل دبیرخانه دائمی تحول دیجیتال

معاون وزیر نفت در امور گاز یکی از اهداف اصلی رویداد را ایجاد سازوکار ارتباطی مؤثر دانست و گفت: پیشنهاد می‌شود یک دبیرخانه دائمی تحول دیجیتال در صنعت گاز برای ارتباط مستقیم با شرکت‌ها و افراد فعال و صاحب ایده و بررسی ظرفیت‌های واقعی تشکیل شود.

توکلی با بیان این‌که داده‌ها، ارزشمند، حیاتی و مبنای نوآوری و تصمیم‌گیری در صنعت گاز هستند، تصریح کرد: داده باید با مکانیسم‌های مناسب، ارزش‌گذاری و مدیریت شود تا بتوان از ظرفیت واقعی آن بهره برد.

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران بیان کرد: هدف از این نشست، ایجاد سازوکار ارتباطی مؤثر برای دانش، داده و ایده‌های شرکت‌های فناور بدون محدودیت‌های دارایی مادی با مدیران اجرایی است تا تحول دیجیتال در صنعت گاز با موفقیت اجرا شود.

وی در پایان، اظهار داشت: بر این باورم که شرکت ملی گاز ایران باید به شرکتی دانش‌محور و چابک در شناسایی تهدیدهای سایبری تبدیل شود.