سردرگمی وارد کنندگان دارو از بی‌برنامگی دولت برای ارز
به گفته فریزاده، مدیرعامل یک شرکت واردکننده دارو، نامشخص بودن برنامه دولت برای تخصیص ارز منجر به این شده که تولیدکنندگان و واردکنندگان دارو نتوانند برنامه مشخصی برای فعالیت خود داشته باشند.
افزایش هزینه‌های درمان به دنبال زمزمه‌هایی که از سال گذشته برای حذف ارز ترجیحی دارو شنیده می‌شد آغاز شده؛ هرچند سازمان‌هایی همچون حمایت از مصرف‌کننده و غیره اصرار دارند که قیمت دارو گران‌تر از مصوب شهریور سال گذشته نمی‌شود اما از طرفی هزینه‌های جاری مجموعه‌ها همچون دستمزد کارکنان و غیره بالا رفته است.
همچنین برنامه‌ریزی دولت برای تبدیل ارز ترجیحی به نیمایی منجر به این شده که خبرهایی از افزایش ۲۰ تا ۳۰ درصدی قیمت دارو از بازار شنیده شود؛ گرانی که شاید فقط یک روی سکه باشد و روی دیگر آن می‌تواند کمبود یا فقدان برخی از انواع داروها و به دنبال آن تبدیل برخی از بیماری‌های ساده به بیماری‌های مزمن شود. در این رابطه به سراغ خسرو فریزاده، مدیرعامل یکی از شرکت‌های دارویی رفتیم که گفت‌وگوی بازار با وی را در ادامه خواهید خواند.
به عنوان مدیرعامل یک شرکت واردکننده دارو بفرمایید بی‌برنامگی دولت در تخصیص ارز ترجیحی به سبد دارویی چه تاثیری بر روی فرایند فعالیت شما دارد؟ همچنین چقدر حذف ارز دارو می‌تواند به کمبود برخی از اقلام دارویی در کشور دامن بزند؟
به دنبال بی‌برنامگی دولت در حذف یا ادامه تخصیص ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی به سبد دارویی کشور یک سردرگمی جدی برای تولیدکنندگان و واردکنندگان دارو ایجاد شده است، بنابراین علاوه بر اینکه برای حداقل مدتی شاهد کمبود دارو خواهیم شد، با در نظر گرفتن تغییر قیمت‌ها به طور حتم قدرت و سبد خرید مردم نیز کاهش خواهد یافت.
با این اوصاف به نظر می‌رسد واردکنندگان یا تولیدکنندگان با چالش مواجه شوند؛ تولیدکنندگان به واسطه کمبود مواد اولیه با کاهش تولید مواجه می‌شوند که این مساله یک خلا جدی در زمینه دارویی را در بازار ایجاد می‌کند. بنابراین با توجه به تبعاتی که این کمبودها می‌تواند برای صنعت درمان کشور داشته باشد امیدواریم متولیان با برنامه‌ریزی درست هرچه سریع‌تر وضع را به سمت مساعدشدن شرایط هدایت کنند.
اشاره کردید که تولیدکنندگان و واردکنندگان دارو دچار سردرگمی شده‌اند، بفرمایید حذف ارز ترجیحی از سبد دارویی کشور چگونه می‌تواند بر روی فعالیت مجموعه‌های دارویی کشور اثر بگذارد؟
چنین تصمیماتی اثرات خوبی بر روی جامعه ندارد، همانطور که اشاره کردم تولیدکننده و واردکننده با چالش همراه می‌شوند، اکنون به عنوان یک واردکننده نمی‌دانم میزان وارداتی که انجام دهم، و واردات براساس چه معیاری باشد.
بارها شاهد بودیم که زمان تغییر بها دارو، مشتریان در بازار خرید خود را لغو می‌کنند، گاهی شاهد هستیم مشتریان به دنبال روش درمان دیگری می‌روند. لذا واردکنندگان از ابتدا سال تاکنون با سردرگمی برای واردات دارو همراه بودیم.
با این تفاسیر به نظرتان به دنبال حذف ارز دارویی کدام گروه از داروها با کاهش وارد و به دنبال آن با چالش‌هایی همچون کمبود در بازار مواجه می‌شوند؟
معتقدم بسیاری از داروهای اولویت اول، دوم و سوم با کاهش واردات به کشور همراه می‌شود. به عنوان مثال مکمل‌های غذایی به دلیل اینکه جز داروهای اصلی نیستند، با افزایش قیمت چشمگیر و در کنار آن، کاهش واردات و مصرف در داخل کشور همراه می‌شوند.
با این حال به عنوان واردکننده دارو همچنان امیدوارم تولیدات داخلی بتواند این چالش را برطرف کند، چرا که اگر معضل پیش آمده کنترل نشود، بیماران یا مشتریان به زودی مصرف مکمل را کاهش می‌دهند.
البته باید به این نکته مهم هم توجه داشت که حذف ارز دارویی برای تولیدکنندگان به دلیل نداشتن برنامه برای خرید مواد اولیه در بازار با کاهش تولید همراه می‌شوند. با توجه به شرایطی که شاهد هستیم پزشکان و بیماران در انتخاب داروها نیز تغییراتی را اعمال خواهند کرد. همچنین واردات داروهای جز اولویت اول به موقع تامین خواهد شد، اما سایر داروها در اولویت‌های دیگر با تاخیر در تامین همراه خواهد شد.
به بحث کاهش قدرت خرید مشتریان اشاره کردید، برای این موضوع می‌توانید اشاره به نوع دارو خاص داشته باشید؟
قدرت خرید مشتریان در مکمل‌های غذایی براساس میزان درآمد میانگین روزانه پنج تا هفت هزار تومان به ازای هر کپسول است، اگر یک عدد کپسول ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزار و ۵۰۰ تومان در روز قیمت داشته باشد، مشتریان قدرت خرید و مصرف روزانه دو تا سه کپسول را دارند.
بنابراین با توجه به شرایطی که ایجاد می‌شود، مقدار مصرف مذکور به صورت روزانه به یک عدد کپسول کاهش خواهد یافت. به بیانی بهتر قدرت خرید مشتریان به نصف یا یک سوم کاهش خواهد یافت.
به عنوان واردکننده دارو در سال جاری با چه چالش‌های برای کدام نوع از محصولات خود مواجه خواهید شد؟
دارویی که وارد می‌کنیم، دارو بسیار تخصصی است که در ایران در هر جایی تولید نمی‌شود. این دارو در رابطه با تشخیص و درمان آلرژی است که در حال حاضر ۳۰ درصد از مردم دنیا و کشور ما مبتلا به آلرژی پنهان و آشکار هستند. بنابراین اگر این داروها وارد نشود، بیمار هیچ درمانی ندارد و نمی‌تواند دوره بهبود را کامل کند. این مساله منجر می‌شود بسیاری از بیماران با مشکل مواجه شوند.
بسیار تلاش کردیم که به داروهای خاص مانند مورد مذکور با ارز ۴ هزار ۲۰۰ تومانی وارد کشور شوند. این درخواست برای تخصیص ارز با بها کمتر صرفا برای واردات و عرضه دارو با قیمت پایین‌تر به مشتریان است. یک بیمار برای درمان آلرژی در سال ۲۰ تا ۵۰ میلیون تومان را باید هزینه کند، این مقدار هزینه بسیار قابل توجه است.
لذا بیمارانی که با قدرت خرید پایین مواجه می‌شوند، به داروهای دیگر متوسل شده که به صورت موقتی آلرژی را درمان می‌کنند؛ نتیجه این مساله حرکت بیماری به سمت آسم و سایر مشکلات تنفسی است که در آینده می‌تواند درمان را سخت و یا کامل انجام نشود.
این مساله برای سایر داروها همچون محصولات شیمی درمانی که در کشور تولید نمی‌شوند نیز تکرار می‌شود، اگر این داروها با قیمت مناسب وارد نشود به بیماران فشار زیادی وارد می‌شود. بیمارانی که با درآمد معمولی در مواجه به هزینه‌های پزشک، رفت و آمد و داروها قرار می‌گیرند. بنابراین راه کار این است که دولت با تخصیص ارز به درمان مشکلات این حوزه را مرتفع و مانع بروز بیماری‌های مزمن در آینده شود.
