سناریوی چند بعدی افزایش جهانی قیمت طلا و کاهش ارزش دلار

مهرداد حاجی زاده فلاح؛ تحلیلگر مسائل اقتصادی

کاهش ارزش دلار آمریکا در بازارهای بین‌المللی ارز، که در یک زمان کوتاه مدت به سقوط تبدیل شده است، با افزایش مداوم قیمت طلا، رسیدن به رکوردهای جدید تقریباً هر روز و کاهش بیشتر در وال استریت همراه است، به نظر می رسد؛ جنگ اقتصادی رئیس‌جمهور آمریکا، ترامپ، بحران رو به رشد کل سیستم مالی جهانی را تشدید می‌کند.

علت فوری آخرین سقوط در بازار سهام ایالات متحده، همراه با خروج از بازار اوراق قرضه که در روزهای گذشته شاهد افزایش بازده بود، تجدید حملات دولت ترامپ علیه جروم پاول، رئیس فدرال رزرو با تهدید به اخراج وی بود.

ترامپ از پاول خواسته است که نرخ‌های بهره را کاهش دهد، ظاهراً با هدف فوری تقویت وال استریت و با هدف بلندمدت یافتنِ قربانی برای رکود اقتصادی ایالات متحده که در بحبوحه افزایش اخراج‌ها به احتمال زیاد می‌رسد و ادعاهای ترامپ مبنی بر اینکه جنگ‌های تعرفه‌ای او اقتصاد آمریکا را تقویت می‌کند، درهم شکسته است.

پاول که در اولین دوره ریاست جمهوری خود توسط ترامپ منصوب شد؛ مدتی است که مورد انتقاد شدید قرار گرفته است.

ترامپ مدعی شد که تورم در حال کاهش است، اما ممکن است رکود در اقتصاد رخ دهد، مگر اینکه آقای دیرفهم، اکنون نرخ بهره را کاهش دهد.

اقدام علیه پاول باعث ایجاد نگرانی فزاینده در محافل مالی در ایالات متحده و بین المللی می شود زیرا به معنای پایان به اصطلاح استقلال فدرال رزرو است. تا آنجایی که به آنها مربوط می شود، وظیفه اصلی فدرال رزرو و سایر بانک های مرکزی جلوگیری از افزایش تورم از طریق سیاست های بهره است و اگر پاول برکنار شود، این کار توسط هیئت مدیره انجام می شود.

فشار ترامپ برای برکناری پاول بر اهداف متناقض و متناقض داخلی دولت تاکید می کند  خود نشان دهنده این است که بحران مالی عمیق در حال خارج شدن از کنترل است.

از یک طرف ترامپ و سایر اعضای دولتش گفته اند که دلار بیش از حد ارزش گذاری شده است و این باعث شده است که کالاهای آمریکایی از بازارهای جهانی قیمت گذاری شوند و کسری تجاری آمریکا بدتر شود.

از سوی دیگر، آنها مصمم هستند که دلار باید به عنوان ارز ذخیره جهانی باقی بماند. این وضعیت سبب می شود  که ایالات متحده را قادر می سازد تا کوه بدهی دولتی خود را که به سرعت در حال رشد است، که اکنون به ۳۶ تریلیون دلار رسیده است، به گونه ای که هیچ کشور دیگری نمی تواند تأمین مالی کند.

اهمیت حیاتی وضعیت ذخیره جهانی توسط ترامپ در طول مبارزات انتخابات ریاست جمهوری مورد تاکید قرار گرفت و گفت که از دست دادن آن معادل باخت در جنگ است اما کاهش نرخ های بهره که او خواستار آن است، منجر به کاهش بیشتر دلار در بازارهای بین المللی، تضعیف وضعیت ذخایر آن، و حتی اگر با برکناری پاول به دست می آمد، به آشفتگی منجر می شد.

یکی از عواملی که به نقش دلار به عنوان ارز ذخیره کمک می کند، اعتماد بین المللی به نهادهای آمریکایی و به اصطلاح حاکمیت قانون است. اگر پاول بر سر یک تصمیم سیاستی . رئیس فدرال رزرو اصرار دارد هیچ مبنای قانونی برای آن وجود ندارد، این نشانه‌ بی‌قانونی است که به طور فزاینده‌ای دولت را در همه زمینه‌های دیگر هدایت می‌کند و قطعا به سیستم مالی نیز کشیده شده است وبحران تجمع در تمام بازارهای مالی در ایالات متحده و در سطح جهان منعکس شده است. همانطور که وال استریت ژورنال می گوید: “تجارت “فروش آمریکا” در روز دوشنبه تشدید شد.

شاخص داوجونز تقریباً ۱۰۰۰ واحد کاهش یافت و ۲.۵ درصد از دست داد و اکنون در مسیر بدترین آوریل خود از سال ۱۹۳۲ قرار دارد.

شاخص S&P 500 با افت ۲.۴ درصدی همراه بود و بیش از ۹ سهم از ۱۰ سهام تشکیل دهنده آن در محدوده منفی قرار داشتند و NASDAQ نیز ۲.۶ درصد افت کرد.

در میان افرادی که بیشترین ضربه را خورده اند، اعضای به اصطلاح Manificent Seven شرکت های فناوری پیشرفته بودند که در دو سال گذشته منجر به رشد بازار شده اند. تراشه ساز انویدیا ۴.۵ درصد و آمازون ۳.۱ درصد ضرر کردند. تسلا ۵.۸ درصد دیگر سقوط کرد و مجموع ضرر آن در سال را به ۴۴ درصد رساند.