در صنعت فولاد کشور، پایداری زنجیره تولید مستقیما به تأمین مستمر مواد اولیه با کیفیت بالا وابسته است.
شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان خراسان، به‌عنوان یکی از بازیگران کلیدی این حوزه، به استخراج و فرآوری سنگ آهن از مجموعه معدنی عظیم سنگان (خواف) متکی است؛ معدنی که نزدیک به یک میلیارد تن ذخیره دارد، و سهمی حدود ۳۰ درصدی از ذخایر سنگ آهن کشور را داراست که سالانه تا ۲۵ میلیون تن استخراج واقعی دارد. این چهارراه استراتژیک مواد اولیه زنجیره فولاد ایران، تأمین‌کننده اصلی خوراک کارخانه کنسانتره سازی شرکت فولاد سنگان بوده و حدود ۱۰۰ درصد نیاز خطوط تولید این کارخانه را تأمین می‌کند.
به گزارش عصر اقتصاد به نقل از روابط عمومی فولاد سنگان، حسین عباس‌نیا گفت:: منبع اصلی تأمین سنگ، مجتمع سنگ آهن سنگان (خواف) است که تحت نظارت سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) اداره می‌شود و تقریبا می‌توان گفت ۱۰۰ درصد خوراک موردنیاز کارخانه فولاد سنگان از این معدن تأمین می‌شود، در نتیجه این معدن نقش بسیار مهمی در پایداری زنجیره فولاد، از معدن تا کارخانه، ایفا می‌کند.
وی افزود: عملکرد معدن سنگان تأثیر مستقیمی بر فعال بودن سنگ‌بنای زنجیره تولید به‌ویژه در حلقه بعدی یعنی تولید کنسانتره و سپس گندله دارد. وی گفت: اگر ما بتوانیم در این بخش با دقت و سرعت مناسب عمل کنیم و به‌موقع نیاز مصرف کارخانه‌ها را تأمین کنیم، کارخانه نیز می‌تواند با راندمان بالا به تولید ادامه دهد.
بزرگ‌ترین کمک این است که سنگان بتواند خوراک معدنی را با کمیت و کیفیت بهتر افزایش دهد
معاون امور معدنی فولاد سنگان خراسان اعلام کرد: معدن سنگان، دارای ذخیره بسیار بالا و نسبت مناسب باطله‌برداری به ماده معدنی است و تا امروز خوراک کارخانه کنسانتره را تأمین کرده است. عباس‌نیا در ادامه تصریح کرد: خطر کمبود سنگ آهن، از لحاظ کمیت و کیفیت، منتفی نیست و باید در این زمینه، به‌ویژه با گسترش واحدهای فرآوری و بالارفتن نیاز به خوراک اولیه. جدی‌تر و به موقع عمل کنیم.
وی ادامه داد: در اصل، بزرگ‌ترین کمکی که به ما می‌رسد این است که سنگان بتواند متناسب با میزان مصرف منطقه و برنامه‌های توسعه، خوراک معدنی را با کمیت و کیفیت بهتر افزایش دهد و مجتمع‌های تازه‌تأسیس نیز مشغول به کار شوند.
وی افزود: دولت تعهد ۲۰ سالهای برای تأمین سنگ آهن شرکت فولاد سنگان داده و ما نیز با مدیریت اثربخش حوزه پیمانکاری و عملیات مهندسی معدن که از سرچشمه معدن آغاز می‌شود، تلاش داریم مشکلات این حوزه را به حداقل برسانیم.
معاون امور معدنی فولاد سنگان بیان کرد: در مجموع، شرکت فولاد سنگان به‌دلیل دسترسی به بزرگ‌ترین ذخیره سنگ آهن کشور، یکی از مزیت‌های رقابتی را داراست؛ اما باید توجه داشت که عمر زنجیره فولاد ایران از نظر زیرساخت و سرمایه‌گذاری متناسب با حجم ذخایر شناسایی‌شده نیست.
حسین عباس نیا تصریح کرد: بر اساس آمار رسمی، با نرخ مصرف کنونی، ذخایر سنگ آهن کنونی پاسخگوی ۴۲ سال تولید فولاد است و این در حالی است که انتظار نمی‌رود تا چهار دهه دیگر صنعت فولاد به پایان عمر خود برسد یا کارخانه‌ها از کار بیفتند؛ بنابراین توسعه اکتشافات، شناسایی ذخایر جدید و عمیق‌تر کردن عملیات اکتشافی یک الزام بنیادی است.
وی در ادامه تأکید کرد: ایران روی کمربند متالوژنیک جهانی قرار دارد و بالقوه می‌تواند ذخایر تازه و باارزش بیشتری را کشف کند، مشروط بر این که اکتشافات با دقت و به شکل سیستماتیک و عمیق انجام شود. در حال حاضر، برنامه‌ریزی برای افزایش حفاری‌های اکتشافی و رشد میزان برداشت صورت گرفته و رشد بیش از ۵۰ درصدی در برخی بخش‌ها حاصل شده است.
معاون امور معدنی شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان در ادامه به حوزه ایمنی اشاره کرد و گفت: در حوزه ایمنی، دستورالعمل‌های سازمان نظام مهندسی معدن بسیار طبقه‌بندی شده است و اجرای دقیق این استانداردها توسط مسئولان فنی و ایمنی معادن ضروری است تا بتوان از بروز حوادث و توقف فعالیت‌ها جلوگیری کرد.
خوشبختانه نقش نظام مهندسی معدن در سالهای اخیر پررنگ‌تر شده و الزام برای رعایت دستورالعمل‌های ایمنی توسط همه فعالان معادن وجود دارد.
خطر کمبود سنگ آهن، از لحاظ کمیت و کیفیت، منتفی نیست
عباس‌نیا به یکی از چالش‌های اصلی دیگر معادن اشاره کرد و افزود: موضوع سوخت ماشین‌آلات معدنی و احتمال حذف یارانه انرژی، به ویژه یارانه گازوئیل، یک چالش است. حذف یارانه انرژی نه تنها موجب افزایش بهای تمام‌شده محصول و تضعیف رقابت‌پذیری می‌شود، بلکه روند بهره‌برداری و حتی بقای معادن را با تهدید روبه‌رو می‌کند؛ در حالی که حمل‌ونقل و انرژی هزینه‌های عمده بهره‌برداری هستند.
وی ادامه داد: اگر بتوانیم با بهینه‌سازی و نوسازی ناوگان ماشین‌آلات معدنی و یا اجازه ورود ماشین‌آلات جدید با ساعات کارکرد پایین و بهره‌وری بالاتر، مصرف انرژی را کاهش دهیم، علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه‌ها، پایداری تولید را تضمین خواهیم کرد. اکنون بهره‌وری پایین و مصرف بالای گازوئیل یکی از معضلات عمده در حوزه استخراج است که باید با سیاست‌گذاری دقیق و مشوق‌های لازم برطرف شود.
عباس‌نیا در پایان گفت: در مجموع، تضمین امنیت زنجیره تأمین فولاد ایران جز با مدیریت تخصصی، توسعه اکتشافات، بهینه‌سازی عملیات معدنی و حمایت هوشمندانه دولت از بخش انرژی و لجستیک امکان‌پذیر نخواهد بود.
