طلای دیجیتال در تب داغ
زهرا کوثر غلامی
مسیر بیت‌کوین از چند صدم سنت تا رویای یک میلیون دلاری، داستانی است از کمبود ذاتی، حمایت سیاسی و هجوم سرمایه‌گذاران نهادی. اما پشت این صعود، ریسک‌های فنی و واقعیتی نهفته است که می‌تواند سودهای کلان یا شکاف‌های مالی تازه خلق کند.
به گزارش عصر اقتصاد روز گذشته بیت کوین در محدوده ۱۰۸ هزار دلار قرار گرفت که هنوز هم برای ماینرهای ایرانی با سود ۸۳ برابری همچنان جذابیت دارد. معامله ای شیرین که علاوه بر سود مرکب ۳۴ درصدی سالانه آن (با قیمت دلار) به دلیل اختلاف شدید هزینه تمام شده تولید آن در ایران به شدت مورد توجه همه افراد حقیقی و حقوقی قرار گرفته است.
یک دهه و نیم پیش پیش ، هیچ کس تصور نمی‌کرد که یک ارز دیجیتال ناشناس مانند بیت‌کوین، که در سال ۲۰۰۹ با قیمتی معادل کسری از یک سنت عرضه شد، تا سال ۲۰۲۵ به اوج تاریخی خود یعنی بیش از ۱۲۳۰۰۰ دلار برسد. با افزایش حمایت نظارتی و تقاضای نهادی، بیت‌کوین وارد مرحله جدیدی از مشروعیت مالی شده است و تحلیلگران و سرمایه‌گذاران روی آینده‌ای شرط‌بندی می‌کنند که در آن قیمت این ارز به ۱ میلیون دلار نزدیک می‌شود و آن را از یک رویای دیجیتال به موضوعی تبدیل می‌کند که آینده سیستم مالی جهانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
ابزار سرمایه‌گذاری
برجسته‌ترین عامل افزایش قیمت بیت‌کوین به سطوح بی‌سابقه، فهرست شدن صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) بود. با راه‌اندازی iShares Bitcoin Trust متعلق به BlackRock در اوایل سال ۲۰۲۴، جریان‌های ورودی نهادی با سرعت بی‌سابقه‌ای شروع به افزایش کرد. تا اواسط سال ۲۰۲۵، صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیت‌کوین ایالات متحده جریان‌های ورودی خالص بیش از ۱۴.۸ میلیارد دلار را ثبت کرده بودند.
حمایت دولت
حمایت دولت، مشروعیت بیت‌کوین را دو چندان کرده است. در مارس ۲۰۲۵، دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، فرمان اجرایی ایجاد یک ذخیره استراتژیک برای بیت‌کوین با سرمایه‌ای تقریباً ۲۰۰۰۰۰ سکه را امضا کرد.
با ورود ETFها و جریان‌های میلیاردی، وال‌استریت بیت‌کوین را از دارایی حاشیه‌ای به یک سرمایه استراتژیک بدل کرده است
این تصمیم، پیام سیاسی روشنی بود مبنی بر اینکه دولت ایالات متحده، این ارز مجازی را به عنوان یک دارایی استراتژیک با نقشی در سیستم مالی جهانی می‌بیند.
طلای دیجیتال
یکی از مهمترین ارکان ارزش بیت کوین، کمبود عرضه آن است. این ارز دیجیتال به سقف عرضه تنها ۲۱ میلیون واحد محدود شده است و همین امر آن را در برابر سیاست‌های تورمی که ارزهای فیات را آزار می‌دهد، مصون می‌کند. این کمبود به این معنی است که هرگونه افزایش تقاضا، چه از سوی سرمایه‌گذاران فردی و چه از سوی نهادها، لزوماً منجر به افزایش قیمت خواهد شد.
شفافیت قانونگذاری
قوانین ایالات متحده در سال ۲۰۲۵ (که صدور استیبل کوین‌ها را تنظیم می‌کند، آنها را به دارایی‌های امن مرتبط می‌سازد و بحث بر سر طبقه‌بندی دارایی‌های دیجیتال به عنوان اوراق بهادار و کالا را حل می‌کند) استانداردهای واضح‌تری برای برخورد با این بخش تعیین می‌کند، سطح ابهامی را که قبلاً مانع ورود موسسات بزرگ می‌شد، کاهش می‌دهد، به سرمایه‌گذاران اعتماد بیشتری می‌دهد و در را برای صندوق‌های بازنشستگی و بانک‌ها باز می‌کند تا بیت کوین را در استراتژی‌های سرمایه‌گذاری خود بگنجانند.
پذیرش جهانی
تقریباً ۶.۸ درصد از جمعیت جهان مالک ارزهای دیجیتال هستند که بیش از ۵۶۰ میلیون نفر را تشکیل می‌دهند و نرخ رشد مرکب سالانه آنها نزدیک به ۳۴ درصد است. این نشان دهنده دامنه عظیمی برای گسترش بیت کوین است. اگر نرخ پذیرش دو برابر شود تا به بخش وسیع‌تری از جمعیت جهان برسد، بیت کوین می‌تواند از یک دارایی سرمایه‌گذاری با معاملات محدود به یک جزء اصلی از سبدهای سرمایه‌گذاری و سیستم مالی جهانی تبدیل شود.
سناریوی میلیون
برای رسیدن به ارزش ۱ میلیون دلار برای بیت کوین، ارزش بازار آن باید از ۲۱ تریلیون دلار فراتر رود، تقریباً به اندازه اقتصاد ایالات متحده یا بازار طلا. این سناریو فرض می‌کند که وال استریت ۱۰درصد از دارایی‌های سرمایه‌گذاری خود را به بیت کوین اختصاص دهد. اگرچه این عدد بسیار بزرگی است، اما اختصاص بخش کوچکی از نقدینگی بازار سهام و اوراق قرضه جهانی، که بیش از ۲۵۰ تریلیون دلار است، می‌تواند این هدف را بیش از آنچه تصور می‌شود، نزدیک‌تر کند.
سلسله مراتب دستاوردها
در این سناریو، سرمایه‌گذاران اولیه سودهای کلانی به دست می‌آورند، در حالی که خریداران جدید با هزینه‌های بالاتر و فرصت‌های سودآوری کمتری مواجه می‌شوند، که این امر شکاف مالی را افزایش می‌دهد و ماهیت سوداگرانه بازار و پویایی عرضه و تقاضا را برجسته می‌کند، زیرا سرمایه‌گذاران جدید سودهای همتایان اولیه خود را تأمین مالی می‌کنند.
ریسک‌های فنی
بیت‌کوین با تهدیدات وجودی از سوی فناوری‌های نوظهور، به‌ویژه محاسبات کوانتومی، مواجه است که می‌تواند امنیت رمزنگاری شبکه را با استفاده از الگوریتم شور (Shor) تضعیف کند. این الگوریتم قادر به تجزیه اعداد بزرگ و محاسبه لگاریتم‌ها با سرعت فوق‌العاده‌ای است، کاری که رایانه‌های سنتی نمی‌توانند انجام دهند.
تهدید محاسبات کوانتومی می‌تواند آینده امنیت بیت‌کوین را در مرز خاموشی و تغییر الگوریتم قرار دهد
برای محافظت از شبکه، باید به الگوریتم‌های مقاوم در برابر کوانتوم روی آورد، فرآیندی که مستلزم خاموشی کامل شبکه به مدت ۷۶ روز است.
صعود تا کجا پیش بینی شده است؟
تحلیلگران برنشتاین انتظار دارند قیمت بیت کوین تا پایان سال یا اوایل سال ۲۰۲۶ به ۲۰۰ هزار دلار برسد، در حالی که تایگر ریسرچ انتظار دارد این قیمت تا سه ماهه سوم سال ۲۰۲۵ به ۱۹۰ هزار دلار برسد.
آیا می‌دانستید؟
اعتقاد بر این است که ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین، تقریباً ۱.۱ میلیون سکه یا حدود ۵.۲٪ از کل عرضه را در اختیار دارد. با در نظر گرفتن ۱ میلیون دلار برای هر بیت کوین، این بدان معناست که دارایی‌های ساتوشی تقریباً ۱.۱ تریلیون دلار ارزش خواهد داشت.
