«عصراقتصاد» بررسی می کند؛ وام های خرد؛ همچنان هفت خوان رستم!
گروه بانک، بیمه و بورس- محمدرضا فرزین با بیان اینکه تسهیلات خرد نقش مهمی در رفع مشکلات مردم دارد و بانکها نباید مردم را در این مسیر دچار مشکل کنند گفت: بانکها بایستی نسبت به پرداخت سهمیههای ابلاغی در خصوص تسهیلات تکلیفی و همچنین تسهیلات خرد طبق قانون متعهد باشند.
فرزین با اشاره به سختگیری برخی شعب بانکها در اخذ ضامن بیش از حد برای پرداخت تسهیلات تکلیفی و خرد گفت: طبق قانون پرداخت تسهیلات تکلیفی با یک ضامن باید انجام شود، لذا اگر بانکی منابع برای پرداخت تسهیلات ندارد آن را اعلام کند منتها معطل کردن مردم در بانکها به بهانه ضامن صحیح نیست.
رئیسکل بانک مرکزی با اشاره به التهاب و اضطراب در بازارهای پولی و مالی کشور در ماههای پایانی سال گذشته، گفت: انتظارات منفی نقش مهمی در ایجاد این التهابات داشتند که باعث ایجاد حباب در بازارها شد، اما خوشبختانه پس از گذشت ۲ ماه از سال جاری وضعیت بهتر شده و بازارها اعم از ارز، بورس، طلا و … به سمت آرامش و ثبات حرکت کرده اند.
بررسیها نشان میدهد جز تسهیلات تکلیفی مانند وام ازدواج و فرزندآوری دریافت مابقی وامها به صورت فوری برای مردم به شدت محدود شده و تنها افرادی میتوانند وام بگیرند که رسوب پول داشته باشند.
یکی از طرحهای شکست خورده دولت سیزدهم ارائه وام در شعبهای بود که حقوق دریافت میکنید، بانکها ابتدا با شرکتهای خصوصی در این باره چراغ سبز نشان داده و برخی از بانکها نیز تسهیلات خوبی در این باره ارائه کردند، پیگیریها نشان میدهد این طرح نیز شکست خورده و حتی بانکهایی مانند قرض الحسنه رسالت که مدعی تسهیلات آسان هستند نیز از ارائه این نوع وام خرد ممانعت میکنند.
بررسیهای میدانی بازارهای مصرفی مختلف مانند مسکن و خودرو نشان میدهد این بازارها با افزایش قیمتهای بیش از ۵۰ درصد در سال جدید روبرو شده اند و بسیاری از مردم برای اینکه بتوانند هزینههای اضافی حداقلی زندگی را جبران کنند مجبور به دریافت وام هستند از طرف دیگر مسئولان اقتصادی کشور به جای اینکه تسهیلات خرد را افزایش دهند این تسهیلات را به شدت محدود کرده اند و جز تسهیلات تکلیفی مانند وام ازدواج و فرزندآوری بانکها تنها با رسوب حساب و معدل حساب وام را پرداخت میکنند. حال چاره مردم چیست که تنها با افزایش حقوق کمی مواجه شده اند و باید اضافه خرج را از کجا تأمین کنند؟
سایروس امیرآبادی فعال و کارشناس اقتصادی درباره ارائه تسهیلات در کشورهای دیگر به مهر گفت: با توجه به وضعیت بانک داری خصوصاً در اتحادیه اروپا و کنترل تورم، گرفتن وام بسیار آسان است، ولی با توجه به وضعیت تورم رو به رشد در ایران وام گیرنده در مقابل بانک برنده بوده و این موضوع گرفتن وام و تسهیلات را برای مردم مشکل میکند.
امیرآبادی افزود: در کشورهای مدرن سیستم بانک داری پول را از مردم عادی میگیرد و آن را در قالب تسهیلات مختلف بانکی به کسانی که به دنبال تولید، اکتشاف، اختراع، تحصیل، خرید خودرو و خرید مسکن هستند، میدهند.
در این بین هم سودی هم به سپرده گذارانی که به بانک پول خود را گذاشته اند میدهد که نرخ سود با توجه به نرخ بهره در اقتصاد تعیین میشود. اما این پروسه در ایران به هیچ وجه طبیعی نبوده زیرا افزایش نقدینگی باعث تورم و بسته شدن وامهای بانکی در حال حاضر شده است.
این کارشناس اقتصادی بحث دیگر در عدم ارائه وام را برخورد ناصحیح نظام بانکداری در ایران با مردم و کژمنشی میداند و ادامه میدهد: جدا از این موضوع بانک دارای ما در تمام قوانین خود در سیستم بانک داری دچار کژمنشی بوده در تخصیص تسهیلات نیز این کژمنشی واضح دیده شده و کرامت مشتری در سیستم بانکی ایران وجود ندارد.
امیرآبادی اضافه کرد: میتوان گفت که برای موفقیت در اصلاح نظام بانکی و دادن تسهیلات هم راستا با کشورهای دیگر باید حرکتهای متناسب با عمق هر مشکل صورت بگیرد.
در قدم اول باید بحرانِ بانکیِ موجود که ناشی از پرداخت تسهیلات کلان بدون پشتوانههای لازم، (در ایران متأسفانه وامهای کلان بانکی تنها برای عدهای خاص فراهم هست) را از بین برد و در گام بعدی نرخ بهره بالا برای جذب سپرده به منظور پرداخت مطالبات قبلی و… است حلوفصل شود.