فروش اقساطی لوازم خانگی؛ به سود مصرف‌کننده و تولیدکننده یا دلال!
لیلا ابوالفتحی
نوسانات ارز و به خصوص دلار سالیان سال است که بر اقتصاد کشور به خصوص قیمت تمام محصولات چه داخلی و چه خارجی تاثیر گذاشته است و در چند سال اخیر این امر محسوس است.
با توجه به افزایش قیمت سرسام‌آور لوازم‌خانگی داخلی و از طرفی دیگر ممنوعیت واردات کالای مشابه و در کنار آن کاهش قدرت خرید مردم، بسیاری از شرکت‌ها و سازمانهای دولتی اقدام به ارائه تسهیلات برای کارمندان خود کرده‌اند و در کنار اینها موسسات و بانکها هم با دادن تسهیلات به عموم مردم زمینه خرید لوازم خانگی را فراهم کرده‌اند.
بسیاری از فروشگاه‌ها هم اقدام به فروش اقساطی با ظاهری مردم‌پسند کرده‌اند و خریدار با خیال اینکه می‌تواند با اقساط بلندمدت کالای فرسوده خود را به نو تبدیل کند به سراغ این راهکار می‌رود.
حال سری بزنیم به یکی دو طرح فروش اقساطی لوازم‌خانگی.
سال گذشته با اعلام سامانه جامع رسانه‌های کشور از خبرنگاران خواسته شد که برای تسهیلات خرید کالا، در طرحی با عنوان «جهاد کالا» ثبت‌نام کنند. با اطلاعاتی که در این سامانه ذکر شده است بانک آینده به عنوان بانک عامل و طی تفاهم‌نامه معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با معاونت تجارت و خدمات وزارت صمت این طرح در دستور کار قرار گرفته است. طبق آمار ارائه شده ۳ هزار نفر خبرنگار و اصحاب رسانه در این طرح ثبت‌نام کرده‌اند.
سقف این وام خرید ۱۰۰ میلیون و حداکثر مهلت پرداخت آن ۴ سال عنوان شده است. سود سالیانه آن ۲۳ درصد است البته در چند خبر عنوان شد که سود این طرح برای خبرنگاران ۱۸ درصد است.
به عنوان یکی از خبرنگاران ثبت‌نامی در این طرح ابتدا تماسی با مرکز جهاد کالا گرفتم تا از چند و چون خرید مطلع شوم.
نحوه خرید به این صورت است که شما به صورت حضوری و یا آنلاین به نمایشگاه جهاد کالا واقع در نمایشگاه بین‌المللی مراجعه کرده و کالای خود را تهیه می‌کنید.
طبق گفته کارشناس این طرح، شما مستقیم و بدون واسطه از تولیدکننده خرید می‌کنید و با توجه به سود ۲۳ درصدی آن از دیگر فروشگاه‌های عرضه اقساطی لوازم خانگی با قیمت مناسبتری کالا در اختیار شما قرار می‌گیرد و این طرح برای عموم مردم اجرا می‌شود. بعد از این صحبت‌ها سری به سایت جهاد کالا زدم تا برآوردی از تنوع، قیمت و … کالاها داشته باشم..
با توجه به تجربه بدی که از خرید اقساطی لوازم خانگی از «لیزینگ فرهنگیان» داشتم -که در ادامه به آن اشاره می‌کنم – به عنوان نمونه چند کالا را انتخاب و قیمت آنها را با دیگر سایتهای فروش لوازم‌خانگی مقایسه کردم.
به عنوان نمونه به چند کالا و مقایسه قیمتی آن می‌پردازم:
• -آب مرکبات‌گیری هاردستون مدل CJS1601 با قیمت ۴،۱۸۹۰۰۰ تومان در سایت جهاد کالا
حال قیمت این محصول در دیگر سایتها:
قیمت در ترب: ۳،۲۸۹۰۰۰
قیمت در ایمالز: ۳،۳۰۰۰۰۰
قیمت در خود سایت هاردستون ۴،۱۸۹۵۰۰
• اجاق گاز مبله اسنوا مدل SGC5-1101Nبا قیمت ۱۱۰۰۰۰۰۰ تومان در سایت جهاد کالا
قیمت در ایمالز: ۹،۷۹۰۰۰۰ تومان
قیمت در دیجی‌کالا: ۹،۹۹۰۰۰۰ تومان
قیمت در سایت اسنوا (ارتباط با پشتیبان): ۱۰،۹۷۰۰۰۰
• لباسشویی پاکشوما ۹ کیلویی مدل BWF40928 WT با قیمت ۲۴۱۹۷۰۰۰ تومان در سایت جهاد کالا
قیمت در ترب : ۱۹۰۰۰۰۰۰ تومان
قیمت در دیجی کالا: ۲۳۰۵۷۴۵۰ تومان
قیمت در سایت پاکشوما: قیمتی درج نشده بود (تماس با شماره چهاررقمی گرفته شد اما کسی پاسخگو نبود)
• ظرفشویی پاکشوما ۱۵ نفره نقره‌ای مدل ۳۵۱۲ با قیمت ۳۲۲۸۶۰۰۰ تومان در سایت جهاد کالا
قیمت در دیجی کالا: ۳۰۳۵۹۰۰۰ تومان
قیمت در ترب: ۲۵۰۰۰۰۰۰ تومان
قیمت در سایت پاکشوما: قیمتی درج نشده بود (تماس با شماره چهاررقمی گرفته شد اما کسی پاسخگو نبود)
• تلویزیون UHD 4K هوشمند ایکس ویژن سری ۷ مدل XCU775 سایز ۵۰ اینچ ۱۹۴۰۰۰۰۰تومان با قیمت در سایت جهاد کالا
قیمت در سایت ایکس ویژن: ناموجود
در هیچ سایت فروشی، این مدل موجود نبود.
با مقایسه‌ای که بین سایت جهاد کالا، دیگر سایتهای فروش و خود نمایندگی‌های محصولات ذکر شده است؛ یک نکته بسیار محرز است؛ قیمت جهاد کالا نزدیک یا دقیقا منطبق با خود نمایندگی و بسیار بالاتر از دیگر فروشگاه‌های اینترنتی است.
حال با توجه به این اختلاف چشمگیر قیمت این کالاها با قیمت دیگر فروشگاه‌های آنلاین و بدون قیمت‌گیری از بازارهایی چون امین‌حضور این سوال مطرح می‌شود که چرا مصرف‌کننده و خریدار هم باید کالا را بسیار گرانتر بخرد و هم سود ۲۳ درصدی پرداخت کند؟
چرا نام پرطمطراقی چون «جهاد» را انتخاب کرده‌اید که بار معنایی بسیار زیادی با خود به یدک می‌کشد؟
من خود با شنیدن کلمه جهاد به خیال اینکه قرار است شق‌القمری در فروش کالای ایرانی صورت گیرد به سراغ این طرح رفتم. آیا تولیدکنندگان از کم و کیف این طرح‌ها مطلع هستند؟ آیا شرکت‌های واسطی چون لیزینگ فرهنگیان، جهاد کالا و … دست در جیب مصرف‌کننده نکرده‌اند؟
چرا وزارت صنعت که خود متولی نظارت بر تولید است زیربار این روند رفته است؟ سازمان تعزیرات کجاست؟
از بعد دیگر باید دید که آیا فروش اقساطی با توجه به رکود بازار لوازم‌خانگی به سود تولیدکننده است یا خیر!
اکبر پازوکی، رئیس اتحادیه لوازم‌خانگی در صحبتب با سایت خبری صنعت عنوان کرده است که اصناف خرده‌فروش سرمایه آنچنانی ندارند که کالای خود را به صورت اقساطی بفروشند در نتیجه حضور و فعالیت مال‌های لوازم خانگی هر روز بیشتر از روز قبل موجب کسادی بازار ما می‌شود و دولت هیچ تدبیری برای مدیریت این شرایط صورت نمی‌دهد. امروزه متاسفانه با به وجود آمدن اصطلاح «اگر قسطی بخری بردی» تمایل مردم به خرید اقساطی بسیار زیاد شده است از سوی دیگر بانکها به جای سرمایه‌گذاری در بخش تولید، اعطای تسهیلات را به سمت خرید برده‌اند.
او ادامه داد: برخی معتقدند حضور مراکز بزرگ فروش لوازم‌خانگی باعث رقابت در توزیع می‌شود در حالی‌که قبل از سال ۹۶ اصناف رقابت خوبی داشتند و تولیدکنندگان نیز به صورت اقساطی محصولات خود را به مغازه‌دار می‌دادند اما از سال ۹۷ و شروع ممنوعیت واردات همه چیز تغییر کرد و حتی برخی از شرکت‌های تولیدکننده حدود ۲ ماه پیش از تحویل کالا، هزینه آن را دریافت می‌کنند. با این شرایط تولیدکنندگان و فروشندگان توانایی فروش اقساطی ندارند.
حال سوال این است که سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان چرا سکوت کرده است؟ حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکننده برعهده کیست؟ متولیان این امر چرا در سکوت نظاره‌گر هستند؟ فروش اقساطی با توجه به نکاتی که گفته شد به سود کیست؟
