فولاد سبز یعنی اصلاح فرایند، نه فقط استفاده از هیدروژن سبز
زینب غضنفری
مدیر تحقیقات و بهینه‌سازی شرکت فولاد خوزستان با رد برداشت‌های نادرست درباره فولاد سبز تأکید کرد: سهم صنعت فولاد در تولید گازهای گلخانه‌ای جهان تنها ۷ درصد است و حرکت فولاد خوزستان به سمت تولید سبز نه از سر اجبار، بلکه برای همگامی با استانداردهای جهانی و حفظ جایگاه صادراتی ایران در بازارهای بین‌المللی انجام می‌شود.
به گزارش عصر اقتصاد، نشست خبری فولاد خوزستان در حاشیه سمپوزیوم فولاد کیش ۱۴۰۴، کامران طاهر، مدیر تحقیقات، تکنولوژی و بهینه‌سازی شرکت فولاد خوزستان با اشاره به نقش رسانه‌ها در اصلاح برداشت‌های عمومی درباره فولاد سبز گفت: متأسفانه در افکار عمومی این‌گونه جا افتاده که صنعت فولاد عامل اصلی انتشار گازهای گلخانه‌ای است، در حالی که واقعیت چنین نیست.
تنها ۷ درصد از کل گازهای گلخانه‌ای دنیا توسط صنایع فولادی تولید می‌شود، در حالی که سهم نیروگاه‌ها، کشاورزی و سایر صنایع بین ۲۴ تا ۲۵ درصد است.
وی افزود:توجه فولاد به موضوع کاهش گازهای گلخانه‌ای از آن جهت است که این صنعت بیش از دیگر بخش‌ها با جهان در ارتباط است و برای ادامه صادرات، باید خود را با الزامات جهانی از جمله مکانیزم CBAM که از سال ۲۰۲۶ اجرایی می‌شود، تطبیق دهد. بر اساس این مکانیزم، از تولیدکنندگانی که گازهای گلخانه‌ای بیشتری منتشر می‌کنند، مالیات کربن اخذ خواهد شد و این فشار تا سال ۲۰۴۰ به اوج می‌رسد.
طاهر با اشاره به ضرورت اصلاح یک باور نادرست دیگر در محافل صنعتی و دانشگاهی اظهار داشت: بسیاری گمان می‌کنند فولاد سبز یعنی استفاده از هیدروژن سبز در فرآیند احیا، اما این برداشت دقیق نیست.
بر اساس گزارش اخیر مؤسسه ورداستیل، تا سال ۲۰۴۰ میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در صنعت فولاد جهان حدود ۶۰۰ میلیون تن کاهش خواهد یافت که تنها ۵۰ میلیون تن از این رقم به استفاده از هیدروژن سبز مربوط است؛ بخش عمده کاهش از مسیر اصلاح فرآیندهای تولید فعلی به دست می‌آید.
وی ادامه داد: برای مثال، تغییر مسیر تولید از کوره‌های بلند به کوره‌های قوس الکتریکی، به تنهایی ۴۰۰ میلیون تن کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای را در پی دارد. همچنین تولید محصولات بادوام‌تر یا بهبود کیفیت فولاد باعث می‌شود دفعات تولید کاهش یافته و گاز گلخانه‌ای کمتری منتشر شود. در واقع، فولاد سبز یعنی ارتقای بهره‌وری، کنترل هوشمند فرآیند و کاهش مصرف انرژی و مواد اولیه.
مدیر تحقیقات فولاد خوزستان با اشاره به دستاورد جدید این شرکت گفت:طرح تحقیقاتی فولاد خوزستان با هدف کاهش مصرف بنتونیت در مرحله گندله‌سازی، به عنوان طرح برگزیده انجمن آهن و فولاد ایران انتخاب شد. این طرح با جایگزینی ماده‌ای نوآورانه، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای را سالانه حدود ۱۶۶ هزار تن کاهش می‌دهد و گامی مؤثر در جهت سبزسازی تولید است.
او با تأکید بر نقش انقلاب صنعتی چهارم و پنجم در این مسیر افزود: هوش مصنوعی، دیجیتالی‌سازی و یادگیری ماشین ابزارهایی هستند که به صنعت فولاد کمک می‌کنند راندمان را افزایش دهد. برای مثال، زمانی که اپراتور انسانی ممکن است در لحظه‌ای از کنترل فرآیند غافل شود، سیستم هوشمند بدون وقفه داده‌ها را تحلیل کرده و بهترین تصمیم را می‌گیرد.
همچنین با استفاده از Machine Learning می‌توان تجربه اپراتورهای باسابقه را به سیستم منتقل کرد تا دانش فنی از بین نرود و فرآیندها همواره در وضعیت بهینه باقی بمانند.
