پرهام کریمی
به گزارش عصراقتصاد، دولت ها همواره سیاست های مختلف و متفاوت اقتصادی را در پیش میگیرند، اما شاید یکی از ماناترین سیاستهایی که دولتهای مختلف چه اصولگرا و چه اصلاحطلب در شرایط بحرانی برای کنترل قیمتها به آن متوصل میشوند، قیمتگذاری دستوری است.
سیاستی برای کنترل قیمت ها و تورم که نه تنها تولیدکنندگان را از پای درآورده و حتی تعدادی را ناچار به توقف تولید کرده است، بلکه برخلاف آنچه از ظاهر این سیاست پیداست، در نهایت مصرفکنندگان را نیز متحمل ضررهای هنگفت می کند.
قیمتگذاری دستوری همواره به عنوان یکی از معضلات صنعتگران به خصوص در چند سال اخیر مطرح می شود. این سیاست کنترلی – دستوری سالهاست به عنوان یکی از ابزارهای اصلی دولت ها برای مهار تورم استفاده شده است تا به ظاهر بار افزایش قیمتها به خصوص قیمت مواد اولیه به مصرفکننده منتقل نشود.
در حالی که در ظاهر و اسم این سیاست چیزی جز حمایت از مصرفکننده دیده نمیشود، اما نتیجه و تجربه چندین سال به کارگیری این سیاست در صنایع مختلف گویای ناکارآمدی مطلق این سیاست حتی در حمایت از مصرفکنندگان است.
همان طور که از اسم آن پیداست، قیمتگذاری دستوری موجب میشود؛ تولیدکننده نتواند قیمتها را متناسب با افزایش قیمت مواد افزایش دهد و این سرکوب قیمت برای تولیدکننده تبعاتی دارد که به طور قطع در زنجیره تولید و مصرف به مصرفکننده نیز منتقل میشود. یکی از مهمترین تبعاتی که شاید تاثیر آن اکنون نیز به وضوح قابل مشاهده است، کاهش عرضه در کنار کاهش کیفیت است.
مثال واضح کاهش عرضه و کیفیت را می توان در خودروسازان مشاهده کرد. خودروسازان در حالی پس از بازگشت تحریم ها در سال ۹۷ با تشدید قیمتگذاری برای مهار تورم مواجه شدند که هم هزینه مواد اولیه به صورت جهانی بالارفته بود و هم دور زدن تحریمها به هزینه خودروسازان افزوده شد.
در چنین شرایطی خودروسازان به ناچار دست به دامان کاهش تیراژ برای مقابله با زیانسازی بیشتر شده و از طرفی سعی کردند با کاهش کیفیت قطعات و سفارش قطعاتی با کیفیتی پایینتر به قطعهسازان، از هزینه تولید و زیان خود بکاهند. البته باید در نظر داشت، بخش دیگری از افت کیفیت در محصولات خودروسازان به دلیل تشدید تحریمها بود که موجب ورود قطعاتی با کیفیت پایین به کشور میشد.
نمونه دیگر این سیاست غلط را میتوان در گزارش تحقیق و تفحص مجلس از فولاد مبارکه دید. ۹۲هزار میلیارد تومان تخلف که بیش از ۵۷هزار میلیارد آن مربوط به سیاستگذاریهای غلط دولت در قیمتگذاری دستوری بود که در گزارش مجلس اصلا به آن اشاره نشد.
قیمتگذاری دستوری سیاستی که سالهاست بلای جان اقتصاد کشور شده است و نه تنها فولاد بلکه صنایع دیگر نیز از برکات این سیاست گذاری لطمه خورده اند. رانت و قساد دو مقولهای هستند که هرکجا پای قیمتگذاری دستوری به میان آمده، حرف اول را در آن صنعت زده است.
کاهش تولید، کاهش محسوس کیفیت، رانت و ایجاد بازار سیاه که قیمتها را چندین و چند برابر میکند. تنها اثرات منفی این سیاست شکست خورده نیستند و طبق قوانین متعدد که وزیر اقتصاد نیز به آنها اشاره کرده است، دولت مکلف به جبران زیان تمامی افرادی است که از قیمتگذاری غیرکارشناسی آسیب دیدهاند و به گفته احسان خاندوزی، دولت حمایت از تمامی تولیدکنندگان و صادرکنندگانی که از محل قیمتگذاری دستوری و غیرکارشناسی دچار زیان یا کاهش سود شدند را وظیفه خود میداند.
زیانی که تولیدکنندگان به دلیل سیاست اشتباه دولت می کنند و هزینه جبران آن نیز از جیب مردم داده میشود.
- تقدیر از فولاد هرمزگان به عنوان کارفرمای نمونه کشوری
- هزینه تولید گل سرسام آور است /رشد نجومی هزینه ها در بخش تولید
- اگر برای خرید کشنده فاو در بورس تردید دارید، این مقاله را بخوانید
- تجارت آزاد اوراسیا در صورت تصویب مجالس اجرا میشود
- قیمت خودرو ۶ اردیبهشت ۱۴۰۳/ تداوم روند نزولی بازار خودرو در پایان هفته
- شیر و ماست هم از سبد غذایی خانوار حذف شد
- حضور مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان در دیدار رهبری با کارگران و کارفرمایان منتخب کشوری
- دیدار رهبر انقلاب با تلاشگران فولاد اکسین
- امضای تفاهمنامه همکاری مشترک میان بانک شهر و شرکت کاله
- بساط دلالی و سوداگری از طریق سامانه خودنویس جمع آوری میشود
- ویدئو: «تجلی» همچنان بر مدار توسعه/ آخرین خبرها از اولین شرکت پروژه محور بورس
- بورس نسبتا سبز شد
- تقدیر از فولاد هرمزگان به عنوان کارفرمای نمونه کشوری
- هزینه تولید گل سرسام آور است /رشد نجومی هزینه ها در بخش تولید
- اگر برای خرید کشنده فاو در بورس تردید دارید، این مقاله را بخوانید
- تجارت آزاد اوراسیا در صورت تصویب مجالس اجرا میشود
- قیمت خودرو ۶ اردیبهشت ۱۴۰۳/ تداوم روند نزولی بازار خودرو در پایان هفته
- شیر و ماست هم از سبد غذایی خانوار حذف شد
- نقش برجسته صنعت نفت در تحقق رشد اقتصادی ۱۴۰۲
- نشست کارگروه راهبری بهکارگیری هوش مصنوعی در صنعت نفت برگزار شد
- انتصاب مدیرعامل پتروشیمی فن آوران
- حضور مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان در دیدار رهبری با کارگران و کارفرمایان منتخب کشوری
- دیدار رهبر انقلاب با تلاشگران فولاد اکسین
- امضای تفاهمنامه همکاری مشترک میان بانک شهر و شرکت کاله
- نئو بانک( NEO BANK)چیست؟
- خودروها روی آب، بازار خراب!
- نسخه الکترونیک روزنامه عصر اقتصاد؛ ۳ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳
- تلخی فساد و بی مهری در کام چای ارگانیک ایرانی!
- نسخه الکترونیک روزنامه عصر اقتصاد؛ ۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳
- رجیستری گوشی ها و لیست های سفید ، سیاه و خاکستری
- نسل های دانشگاهی تا رسیدن به نسل پنجم
- جت متری چند؟
- هزینه تعمیر کولر انواع خودرو +جدول قیمت
- بوستان پرواز میزبان جشنواره گل و گلاب تهران
- نسخه الکترونیک روزنامه عصر اقتصاد؛ ۲۹ فروردین ماه ۱۴۰۳
- نسخه الکترونیک روزنامه عصر اقتصاد؛ ۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳