چندی پیش مدیرکل دفتر هماهنگی توسعه صادرات محصولات کشاورزی و صنایع تبدیلی سازمان توسعه تجارت ایران گفت که علیرغم تحریم‌های ظالمانه و همچنین شیوع ویروس کرونا، صادرات محصولات خشکبار کشورمان طی ۱۲ ماهۀ سال ۹۹ در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۸ به لحاظ ارزشی ۴۲ درصد رشد داشته است.
برای دریافت فایل پی دی اف ویژه نامه روز صادرات بر روی اینجا کلیک نمایید.
بنابر اعلام محمود بازاری، خشکبار ایران در ۱۲ ماهۀ سال گذشته به ارزش ۲۰۳۶ میلیون دلار و به وزن ۷۷۶ هزار تن به کشورهای هدف صادر شد که نسبت به مدت مشابه سال ۹۸ از نظر ارزشی ۴۲ درصد و از نظر وزن ۵۴ درصد افزایش داشته است.
در همین رابطه با محمدرضا شمس الهداء مدیر عامل شرکت بازرگانی شمسالهدایی صادر کننده نمونه ملی در زمینه صادرات خشکبار گفتوگو کردهایم که شرح آن را در ادامه میخوانید:
۱- رشد ۵۴ درصدی صادرات وزنی خشکبار در سال ۹۹ را ناشی از چه عاملی میدانید؟
این رشد در صادرات خشکبار و به طور مشخص پسته در سال ۹۹ به دلیل تولید و به دنبال آن افزایش محصول در سطح کشور بود که باعث شد صادرکنندگان بتوانند قدرت انتخاب بالاتری برای خرید محصول داشته باشند.
یکی دیگر از دلایل، پایین بودن ارزش قیمتی و پایین بودن قیمت تمام شده محصول برای صادرات نسبت به دیگر کشورها بود و به نظر بنده از دیگر دلایل مهم نزدیک شدن نرخ ارز آزاد به نرخ ارز نیمایی است که باعث سهولت در بازگشت ارز از سوی صادرکنندگان شده است.
۲- آیا عضویت ایران در پیمان شانگ های می تواند فرصت جدیدی برای تجارت خشکبار در آسیا برای تجار ایرانی فراهم کند؟
بله مشخصاً عضویت ایران در پیمان شانگهای میتواند موجب رونق و فرصت جدید برای تجارت بازرگانان ایرانی شود. تجربه نیز نشان داده است کشورهای عضو میتوانند با تعرفه های کمتر به تجارت با یکدیگر بپردازند و خوشبختانه ایران نیز در ۲۶ شهریور به عنوان نهمین عضو رسمی این پیمان معرفی شد.
۳- مزیت خشکبار ایرانی در بازار جهانی در مقایسه با دیگر کشورها چیست؟
خشکبار ایران و به طور مشخص پسته ایران دارای مزیتهای بسیاری نسبت به دیگر کشورها است که باعث شده طرفدارهای زیادی برای خرید پسته ایرانی در سراسر دنیا وجود داشته باشد. مزیتهایی مانند تنوع در واریته مثل فندقی، احمدآقایی، بادامی، کله قوچی و … که هر کدام به چندین دسته و سایز تقسیم می شوند و دارای طعم و رنگ های متفاوت هستند.
مورد بعدی طعم است. پسته ایران به دلیل نوع زمین های زیرکشت و نوع آبی که برای آبیاری باغات پسته استفاده میشود، سرشار از روغنهای غیراشباع است که باعث طعم و عطر دلپذیر پسته ایران می شود.
مزیت بعدی قابلیت برشتگی پسته ایران است. پسته ایران به دلیل روغنهای خود میتواند دمایی حدود ۱۵۰ تا ۱۷۰ درجه سانتیگراد را تحمل کند که این نیز خود یک مزیت بهداشتی به شمار میآید.
مورد چهارم نیز درصد بالای مغز پسته ایران است.
۴- در زمینه فرآوری خشکبار آیا نوآوری تولیدکنندگان میتواند در افزایش سهم ایران از درآمد این بازار مؤثر باشد؟
نظر بنده این است که صددرصد میتواند. روشهای سنتی باعث از بین رفتن بخشی از ماده خام پسته میشود همچنین بازده پایینی در حفظ مواد مغذی و انرژی پسته دارد. حتی در بعضی موارد باعث فاسد شدن محصول هم می شود.
بنابراین نوآوری در فرآوری محصولات باعث افزایش کیفیت و به دنبال آن افزایش جهانی شدن بازارها میشود.
در دنیای امروزی که صادرات غیرنفتی از اهمیت بالایی برخوردار است و باعث افزایش میزان ارزآوری میشود، نوآوری و خلاقیت یکی از دلایل مهم در بازارهای رقابتی برای افزایش تجارت است.
۵- صادرکنندگان ایرانی تا چه حد در عبور از صادرات فله موفق عمل کردهاند؟
متأسفانه موفقیت چندانی نداشتهاند. بستهبندی محصول در صنایع غذایی باید حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد قیمت تمام شده را به خود اختصاص دهد، در حالی که این رقم در ایران تا ۵۰ درصد نیز میرسد که این مساله باعث افزایش صادرات فله در بین صادرکنندگان میشود و این موضوع در بعضی موارد مشکلاتی همچون آسیب به محصول، آلودگی و … را به دنبال دارد.
۶- آیا صنایع بسته بندی ایران توان پشتیبانی از صادرات غیرفله خشکبار را دارند؟
باید گفت که متأسفانه پاسخ این سؤال منفی است. صنایع بسته بندی ایران به دلایل متعدد توان پشتیبانی ندارد؛ دلایلی از قبیل:
– افزایش هزینه های بسته بندی به دلیل وجود تعرفه گمرکی بالاتر برای مواد اولیه بسته بندی.
– کیفیت نامطلوب بسته بندی ها
– نبود طراحی مناسب طبق الگوی مصرف جهانی.
– آشنایی نداشتن صادرکنندگان در استفاده از بسته بندی.
– نبود نظارت بر بسته بندی محصولات.
– نداشتن حس رقابت.
– نبودن تنوع.
– بالا بودن بیش از حد هزینه های بسته بندی.
– و نداشتن اطلاعات و آگاهی کارگاه های تولیدی از استانداردهای بینالمللی.
