هفته سوم تابستان در شرایطی آغاز شد که شاخص کل پس از چند بار نزدیک شدن به کف کانال یک میلیون و پانصد، در نهایت به کانال یک میلیون و چهارصد هزار واحدی نفوذ کرد.
البته با توجه به حجم و ارزش معاملات پایین روز شنبه ۱۸ تیر، اعتبار این شکست هنوز قابل تایید نیست و باید منتظر معاملات روز دوشنبه ماند.
در صورت ادامه روند نزولی، شاخص تا چه سطحی اصلاح خود را ادامه می دهد و آیا می‌توان به بازگشت بازار امیدوار بود؟
اقتصادآنلاین؛ شاخص کل بالاخره روز شنبه مقاومت یک میلیون و پانصد هزار واحدی را شکست و به کانال یک میلیون و چهارصد هزار واحدی نفوذ کرد.
بنابراین بازده بورس بر اساس تغییرات شاخص کل از انتهای اردیبهشت ماه که بورس مجدد وارد مدار نرولی شده به حدود منفی ۷ درصد رسیده است.
نمودار زیر روند شاخص کل را از ابتدای سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد:
مقاومت بعدی شاخص کجاست؟
اولاً باید توجه داشت که حجم و ارزش معاملات روز شنبه (۱۸ تیر) به شدت پایین بود، به‌گونه‌ای که ارزش معاملات خرد به پایین‌ترین میزان سال ۱۴۰۱ رسید.
بنابراین هنوز نمی‌توان نفوذ به کانال یک میلیون و چهارصد هزار واحدی را به عنوان یک شکست معتبر تلقی کرد و باید تا معاملات فردا صبر کرد.
در صورتی که شاخص به ادامه روند نزولی خود ادامه دهد می‌توان محدوده یک میلیون و چهارصد و هشتاد هزار واحدی را همچنان به عنوان یک مقاومت معتبر در نظر گرفت؛ به بیان دیگر محدود یک میلیون و پانصد تا یک میلیون و چهارصد و هشتاد هزار واحد همچنان به عنوان یک مقاومت باید مورد توجه قرار گیرد.
شرایط کنونی بازار به گونه‌ای است که بازگشت بورس به روند صعودی را تحت تاثیر دو عامل قرار می‌دهد. اولاً ریسک‌های سیستماتیک بازار به شدت افزایش یافته است.
از یکسو بازارهای کامودیتی در حال اصلاح قیمتی هستند که این خود برای بورس به عنوان یک بازار کامودیتی محور، یک ریسک بالقوه مطرح است. از سوی دیگر هر روز بر ابهام آینده برجام اضافه می‌شود.
همچنین در صورت اجرایی شدن طرح جدید دخالت وزارت صمت در بورس کالا،باید شاهد تشدید قیمت گذاری دستور باشیم که این موضوع بر روی شرکت‌های بزرگ تاثیر قابل توجهی خواهد داشت.
تمام این عوامل منجر شده که ریسک‌های سیستماتیک بازار به شدت افزایش پیدا کند و شاید اغراق نباشد اگر بگوییم این ریسک‌ها به بالاترین میزان خود طی چند ماه گذشته رسیده است.
نکته دوم به کاهش شدید ارزش معاملات باز می‌گردد. همانگونه که در ابتدا اشاره شد، روز شنبه ۱۸ تیر، پایین‌ترین ارزش معاملات سال ۱۴۰۱ ثبت شد.
با نگاهی به روند شاخص کل از ابتدای سال گذشته، متوجه می‌شویم که در این بازه زمانی دو موج صعودی را در بازار شاهد بودیم. اولی از ابتدای خرداد تا شهریور ۱۴۰۰ و دومی اسفند سال ۱۴۰۰ تا اردیبهشت امسال.
در هر دو موج صعودی ارزش معاملات خرد به بالاتر از میانگین خود رسیده بود. نمودار زیر روند شاخص کل و ارزش معاملات خرد را نشان می‌دهد:
همانگونه که مشخص است در صورتی که روند معاملات همین گونه ادامه پیدا کند، نباید انتظاری برای رشد بازار متصور بود.
البته باید توجه داشت که ارزش معاملات در حقیقت، خود معلولی از شرایط و ریسک‌های سیستماتیک بازار است.
اگر نسبت ارزش معاملات خرد به ارزش بازار را هم بررسی کنیم، نشان می‌دهد که این نسبت نیز به پایین ترین میزان خود در سال ۱۴۰۱ رسیده‌است. نمودار زیر نسبت ارزش معاملات خرد به ارزش بازار را نشان می‌دهد:
استراتژی سرمایه‌گذاری در شرایط کنونی بورس
در مجموع می‌توان گفت در شرایط کنونی نباید منتظر یک روند صعودی قوی در بازار باشیم. در نقطه مقابل عملاً بسیاری از سهم‌ها به کف قیمتی خود رسیدند و نسبت PبهE بازار نیز به میانگین بلندمدت خود کاهش پیدا کرده است.
بنابراین افت محسوس بازار هم دور از انتظار است. در شرایط کنونی، روند خنثی و نوسانی بازار محتمل‌ترین سناریو است که در این شرایط شاید سرمایه‌گذاری در تک سهم های پر پتانسیل و یا انتظار برای مشخص شدن ریسک‌های سیستماتیک، بهبود روند معاملات و مشخص شدن روند بازار بهترین استراتژی باشد.
