کارشناسان اقتصادی: افزایش نرخ سود بین بانکی سیاستی برای جلوگیری از خلق پول است
نرخ سود بازار بین بانکی در حالی مسیر افزایشی را می پیماید که به گفته کارشناسان این اقدام سیاستی برای جلوگیری از رشد نرخ تورم، مهار نقدینگی و ممانعت از خلق پول است.
به گزارش بازار، با آنکه حجم نقدینگی در کشور هم اکنون مرز ۴ هزار هزار میلیارد تومان را در نوردیده است اما متاسفانه همچنان راهکاری درست برای جلوگیری از این پدیده که تقویتکننده رشد نرخ تورم بوده، اندیشیده نشده است.
تورمی که رقم واقعی آن به دلیل لمس روزانه مردم از قیمت کالا و خدمات در بازار با رقمهایی که از سوی مراجع رسمی آماری ارائه می شود، بسیار متفاوت است.
در چنین زمانی بانک مرکزی با سیاست افزایش تدریجی نرخ سود بین بانکی تلاش می کند تا حداقل با این شیوه مانع از رشد سرسامآور نقدینگی در کشور شود، هرچند به گفته کارشناسان اقتصادی، این اقدام یکی از راهکارهای جلوگیری از افزایش میزان نقدینگی در اقتصاد کشور میتواند، باشد.
تعامل بانکها با هم با انجام معاملات بین بانکی
اسماعیل صابری، کارشناس خبره بانکی درباره علل روند روبه رشد نرخ سود بین بانکی در کشور گفت: افزایش نرخ سود بین بانکی سیاست انقباضی بانک مرکزی در راستای ممانعت از انبساط پول و خلق نقدینگی در جامعه است چرا که با این روش از یک طرف اعتباردهی سیستم بانکی کُند میشود و پول به جای خروج آن از بانکها و به کارگیری در بازارهای سرمایهگذاری موازی در سیستم بانکی میماند و از طرفی نیز چنانچه بانکی نیاز به منابع مالی داشته باشد با تعامل با سایر بانکها نیاز مالی آن تامین میشود.
وی خاطر نشان کرد: از آنجایی که بازار معاملات بین بانکی یکی از ارکان بازار پول محسوب میشود، بنابراین بانکها و موسسات اعتباری همان طور که گفته شد، برای تامین نیاز مالی کوتاهمدت با یکدیگر معامله و در فاصله زمانی کوتاه و با نرخ سودی مشخص که بانک مرکزی تعیین میکند اقدام به بازپرداخت آن میکنند.
این کارشناس بانکی ادامه داد: در چنین بازاری، بانکهایی که منابع مازادی دارند به بانکهایی که دچار کسری منابعشده پول قرض میدهند تا آنها بتوانند از این طریق برای دستیابی به پول مجبور نشوند از راهکارهای دیگر اقدام به تامین منابع مالی ضروری خود کنند که البته چنین شیوه معاملاتی در تمام بانکها دنیا رایج است.
تاثیرگذاری افزایش نرخ سود بین بانکی بر سایر بازارهای سرمایهگذاری
صابری افزود: البته تغییرات در نرخ سود بین بانکی به سایر نرخهای سود در بازارهایی نظیر نرخ سود بانکی، سپرده و … جهت میدهد که این اقدام میتواند در اقتصاد کشور تاثیر خود را به جای گذارد.
او در ادامه در پاسخ به اینکه چرا با وجود نرخ بالای تورم در کشور اما نرخ سود بانکی متناسب با این شاخص اقتصادی بسیار کم و فاصله عمیقی دارد، گفت: نرخ سود بانکی باید رقمی منطقی و معقول تعیین شود، حال از آنجایی که نرخ تورم از سوی مراجع آماری برگرفته از قیمت چندین کالای اساسی مورد نیاز مردم تعیین و اعلام میشود، بنابراین آن نرخ نرخی رسمی برای انجام محاسبات اقتصادی و…به شمار میرود که بانک مرکزی یا مرکز آمار آن را تعیین و اعلام میکنند، این در حالی است که نرخ تورم واقعی که مردم با چشمی باز تغییر قیمتها را میبینند و لمس میکنند با نرخ تورمی رسمی که اعلام میشود، متفاوت است.
افزایش نرخ سود بین بانکی سیاستی ضد تورمی است
سید مرتضی افقه، اقتصاددان نیز راجع به اهداف بانک مرکزی در بالا بردن نرخ سود بین بانکی گفت: چنین اقدامی قطعا میتواند سیاستی ضد تورمی باشد اما با توجه به آشفتگی سایر بازارهای سرمایهگذاری چون بورس، ارز، خودرو و…خود دولت و تصمیمگیران آن نیز این روزها در چگونگی تعیین نرخ سود بانکی و … بسیار حساس بوده و به نوعی دچار سر درگمی شدهاند.
او با بیان اینکه، بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار به دلیل ایجاد رونق بازار سرمایه و سایر بخشهای اقتصادی در حالی که میبینند شکاف عمیقی بین نرخ سود بانکی و نرخ تورم در کشور وجود دارد اما نمیخواهند تغییراتی را در نرخ سود ایجاد کنند، گفت: اگر چه افزایش نرخ ۱ یا ۲ درصدی سود بانکی در زمان کنونی اقتصادی کشور همچنین وجود نرخ بالای تورم خیلی نمیتواند دردی را دوا کند اما آنگونه که مشخص است تمرکز و توجه مسئولان اکنون بیشتر روی جذب سرمایهها برای رونق بازار سرمایه بود چراکه اگر تغییراتی در نرخ سود ایجاد شود این احتمال وجود دارد که سرمایهگذاران ترجیح دهند، سرمایههای خود را به بازاری بدون ریسک چون بانکها ببرند.
همه تقصیرهای رشد تورم را بر دوش نقدینگی نیندازید
این استاد دانشگاه در ادامه به علل رشد نرخ تورم در کشور بیان کرد و اظهار کرد: هر چند رشد میزان نقدینگی تاثیر بهسزایی بر رشد نرخ تورم در کشور دارد اما همه تقصیرها را نباید بر دوش نقدینگی انداخت، چرا که اکنون کمبود عرضه در بخش تولید خود به نوعی به عنوان محرک رشد نرخ تورم بود و تا زمانی که کمبود عرضه در بازار وجود داشته باشد تقاضا نیز افزایش و این چرخه به رشد نرخ تورم در کشور منجر میشود.
بنابه این گزارش، بانک مرکزی اگرچه توانسته است با افزایش نرخ سود بین بانکی مانع از رشد نرخ تورم در کشور شود اما به عقیده کارشناسان این اقدام یکی از راهکارهای مهار رشد تورم در کشور است.
گفتنی است؛ نرخ سود بین بانکی در هفته پایانی آبان ماه برابر با ۲۰.۹۴ درصد بود و با ورود به آذر از سطح ۲۱ درصد گذشت و اخیرا نیز روندی افزایشی به خود گرفته است.