با وجود اینکه هفت درصد از ذخایر طبیعی و معدنی دنیا در ایران است اما بودجه اکتشافات ذخایر معدنی در کشور تنها حدود یک دهم استاندارد جهانی است.
عصراقتصاد: رضا جدیدی، مدیرکل دفتر برنامهریزی، فناوری اطلاعات و بودجه سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور اظهار کرد: با وجود اینکه هفت درصد از ذخایر طبیعی و معدنی دنیا در ایران است اما بودجه اکتشافات ذخایر معدنی در کشور تنها حدود یک دهم استاندارد جهانی است. هدف نهایی اکتشاف ذخایر معدنی، شناسایی داراییهای معدنی هر کشور است که از جمله مهمترین ابزار قدرت کشورها در حوزه منابع طبیعی و معدنی به شمار میرود.
وی ادامه داد: انتظار میرود ایران خاستگاه هفت درصدی ذخایر طبیعی و معدنی دنیا باشد که شناسایی آن در مرحله اول نیازمند تجهیز منابع مالی و انسانی و زیرساختهای سختافزاری، نرمافزاری و مغزافزاری است؛ اما با توجه به چالش نیروی انسانی متخصص و چالش فناوری در بخش معدن، میزان بودجه و منابع مالی هزینه شده در حوزه اکتشاف ذخایر معدنی بخشهای دولتی و توسعهای ایران، شامل سازمانهای حاکمیتی و شرکتهای دولتی بسیار ناچیز است.
مدیرکل دفتر برنامهریزی، فناوری اطلاعات و بودجه سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، گفت: در بهترین حالت ممکن، در سال ۱۴۰۲ با احتساب حفاریهای اکتشافی سازمانهای توسعهای شرکتهای دولتی در حوزه اکتشاف ذخایر معدنی کشور معادل ۸۳ میلیون دلار هزینه شده که شامل تولید اطلاعات پایه زمینشناسی و اکتشافی، شناسایی و پیجویی ذخایر معدنی، اکتشافات عمومی و حفاریهای اکتشافی است که از این مبلغ حدود ۲۰ میلیون دلار منابع مالی سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی و ۶۳ میلیون دلار منابع مالی سازمان توسعه و نوسازی معادن و شرکتهای تابعه و زیرمجموعه آن است.
وی در ادامه افزود: بررسی استاندارد کشورهای در حال توسعه معدنی نشان میدهد که متوسط هزینهکرد آنها در حوزه اکتشاف نزدیک به یک میلیارد دلار است که نشان میدهد ایران تقریباً نزدیک به یکدهم استاندارد جهانی برای اکتشاف هزینه کرده است که با توجه به پیشبینی وجود هفت درصد ذخایر طبیعی و معدنی دنیا در ایران، سهم منابع دولتی شامل سازمانهای حاکمیتی و شرکتهای دولتی در اکتشاف ذخایر معدنی بسیار ناچیز است و سبب میشود تا ریسک سرمایهگذاری بخش خصوصی نیز افزایش یابد.
بر اساس اعلام سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، جدیدی، راهکار برون رفت از این شرایط مالی را اصلاح و ترمیم نظام تأمین مالی توسط سازمان برنامه و بودجه و اصلاح ساختار شرکتهای دولتی از طریق جذب سرمایه یا مشارکت دانست و گفت: عملی شدن این راهکارها برای تأمین منابع مالی مورد نیاز اکتشافات ذخایر معدنی کشور مورد نیاز است. همچنین بازبینی بودجه سنواتی و بودجه سازمانهای حاکمیتی، توسعهای و شرکتهای دولتی نیز از دیگر راههای برونرفت از مسائل مالی است که طی سالهای اخیر روند قابل قبولی نداشته است.
به گفته مدیرکل دفتر برنامهریزی، فناوری اطلاعات و بودجه سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، اکتشاف ذخایر معدنی شامل چهار بخش شناسایی، پیجویی و اکتشافات عمومی و تفصیلی است که در کشورهای در حال توسعه و کشورهای پیشرو شناسایی و پیجویی به خاطر ریسک بالا و احتمال عدم موفقیت توسط حاکمیت و دولتها و اکتشافات عمومی و تفصیلی توسط بخشهای توسعهای و بخش خصوصی انجام میشود.