بورس بازی سیاستمداران

علی رمضانیان

بازار سرمایه در سال جاری روند کسالت باری را سپری کرد تا اینکه در آبان امسال شرایط برعکس شده و هیجانی به بورس رو به موت داد، اما ظاهرا این یک خمیازه زمستانی بازار خرسی بورس بود و هنوز خرس بورس بیدار نشده، چرا که این روزها، روند بازار دوباره نیل به نزول داشته و در حال از دست دادن قله های فتح شده‌است.

به گزارش عصر اقتصاد، دولت سیزدهم در ماههای اخیر به دلیل وضعیت بازار سرمایه مورد انتقادات سنگینی قرار گرفت. علت انتقادات هم این بود که هیچ کدام از وعده های بورسی دولت سیزدهم عملی نشدند.

به همین دلیل سرمایه گذاران بورسی هر روز ناامید تر شده و میزان خروج  نقدینگی از بورس تا مرز ۳۰ هزار میلیارد تومان در پایان مهر امسال رسید که یک هشدار جدی برای بورس بود و این رویه سبب وضعیت خطرناکی شد چرا که شاخص کل به نقطه خطرناک یعنی کانال یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد قرار گرفته و همچنان میل به سقوط داشت.

بر همین اساس تیم اقتصادی دولت و سازمان بورس تصمیم گرفتند که یک بسته حمایتی را ارائه کنند تا طی ۱۰ بند از بورس حمایت کنند.

همچنین صندوق تثبیت بازار نیز تزریق هایی را انجام داد و از آن طرف به حقوقی های بورس اعلام کردند که باید از بازار حمایت کنند.

همه این اقدامات سبب شد تا شاخص کل جانی تازه بگیرد. در ۲۱ آبان شاخص کل به رقم یک میلیون و ۴۲۶ هزار واحد ارتقا یافت که رشدی حدود ۱۶ درصدی بود و این رشدی قابل طی ۱۲ روز بود و به همین دلیل بسیاری از تحلیل گران نگران این رشد بودند.

از یک طرف برای آنها این رشد جهشی بدون پشتوانه داده‌های اقتصادی، تداعی کننده رشد حبابی سال ۱۳۹۹ بود که دولت حسن روحانی برای پرکردن جیب خود و جبران کسری بودجه، دست به اقدامات مخربی در بازار زد که هنوز اعتماد از دست رفته را به بازار برنگردانده است.

از طرف دیگر تحلیل گران می گفتند که این رشد جهشی  و به اصطلاح شارپی می تواند منجر به سقوط ناگهانی و وحشتناکی شود به همین دلیل این کارشناسان معتقد بودند که باید بورس با یک روند معمولی رشد کند و رشد هیجانی هرگز روند مساعدی برای هیچ بازاری نیست.

اما دولت که از تحولات سیاسی و اجتماعی بیرون از بورس نیز متحیر بود تلاش کرد تا از بورس  به عنوان ابزاری برای نشان دادن مثبت بودن عملکرد خود حمایت کرد اما به دلیل مساعد نبودن وضعیت کلان اقتصادی این رشد نمی تواند چندان تداومی داشته باشد و روند نزولی شاخص کل بورس تهران  گویای همین ادعاست.

و در نهایت پیش بینی کارشناسان  تا کنون درست از کار درآمده و آن رشد جهشی فعلا در مسیر اصلاح قرار گرفته است .نکته جالب تراینکه در بازارهای  جهانی نیز وضعیت کامودیتی ها چندان مناسب نبوده و این روند سبب  فشار فروش در بازار سهام ایران شده است.

قیمت کالاهای جهانی از جمله مس، روی و آلومینیوم از سقف‌های قیمت به سمت پائین حرکت کرده و نفت هم به کف قیمتی چند ماه گذشته خود یعنی حوالی ۸۱ دلار رسید.

در مقابل، بازارهای غیرموازی ماند سکه، طلا و دلار و خوردو  دارای بازدهی بهتری در هفته های اخیر بودند و سبب جذب نقدینگی هوشمند شده اند .

به عنوان نمونه در سال جاری بازدهی ارز برای سفته بازارن دلار بیش از ۲۵ درصد، طی شش ماه ۱۷ درصد وطی یک ماه ۸ درصد بازدهی داشت.

یا بازدهی سکه در یک سال گذشته ۳۲ درصد، طی شش ماه گذشته ۱۶ درصد و یک ماه گذشته ۱۰ درصد بوده است.

این در حالی است که در بازار سرمایه شاهد بازدهی منفی ۱۲ درصدی تا مهر ماه بودیم و همین مساله عاملی برای خروج نقدینگی از بورس بود.  و به واسطه رشد هفته های اخیر بورس بود که بازدهی سالیانه بورس مثبت شد و و بر همین اساس این اطلاعات دقیق و گویای بازدهی مثبت برای کل سال نیست.

بر همین اساس  بازدهی منفی و بی عملی سازمان بورس و وزارت اقتصاد بود که مجلس فشارهایی را بر وزارت اقتصاد و سازمان بورس وارد کرد تا توضیحاتی را از سوی سازمان بورس بشنود.

سازمان بورس در مقابل این فشارها دست به پاکسازی مدیران برخی از ارکانها زد و  طی اقداماتی مدیرعامل فرابورس  را تغییر داد و وزارت اقتصاد هم شورای عالی بورس را جابجا کرد و در نهایت تمام ان فشارها و  توپ و تشرهای مجلس به نفع تیم خاصی شد که توانستند جای افراد قبلی را بگیرند و در حقیت تیم رییس کل بانک مرکزی بر سازمان بورس حاکم شدند و این رویه سیاسی بازی سازمان  بر سازمان بورس تاثیر بدی گذاشته است و می‌رود تا سازمان بورس را به یکی از ناشفاف ترین مکان اقتصادی ایران تبدیل کند لذا مهمترین توصیه کارشناسان به تیم اقتصادی دولت این است که بورس را سیاسی نکنید تا مشکلاتی که دولت روحانی بر بازار سرمایه تحمیل کرد تشدید نشود.