در سالهای اخیر، توجه جهانی به عناصر نادر خاکی (REEs) بهطور چشمگیری افزایش یافته است. این عناصر که در صنایع استراتژیک مانند تولید آهنرباهای دائمی، خودروهای الکتریکی، انرژیهای تجدیدپذیر و فناوریهای پیشرفته کاربرد دارند، به عنوان مواد اولیهای حیاتی برای توسعه صنعتی و فناورانه کشورها شناخته میشوند.
در این میان، کشورهای پیشرفته مانند چین، آمریکا و استرالیا سالهاست که بر روی استخراج و فرآوری این عناصر سرمایهگذاری کردهاند و اکنون ایران نیز گامهای مهمی در این حوزه برداشته است.
ایران با داشتن ذخایر غنی از عناصر نادر خاکی، بهویژه در مناطق مروست و سنندج-سیرجان، پتانسیل بالایی برای ورود به این بازار استراتژیک دارد. مطالعات انجامشده نشان میدهد که معادن ایران حاوی منابع قابلتوجهی از این عناصر هستند که در صورت بهرهبرداری صحیح، میتوانند به توسعه صنایع داخلی و کاهش وابستگی کشور به واردات کمک کنند.
با توجه به اهمیت این موضوع، اخبار و گزارشهایی از اقدامات مهم در این حوزه به گوش میرسد. شواهد حاکی از آن است که تحولات قابلتوجهی در مسیر فرآوری این عناصر در حال وقوع است. برخی از منابع صنعتی و معدنی خبر از برنامههایی برای توسعه زیرساختهای فرآوری عناصر نادر خاکی در کشور دادهاند.
این گمانهزنیها از آن حکایت دارند که بهزودی شاهد افتتاح و راهاندازی یک پروژه مهم در این حوزه خواهیم بود که میتواند نقطه عطفی در صنعت معدنی کشور باشد.
اگرچه هنوز جزئیات رسمی این پروژه منتشر نشده، اما گزارشهای رسیده حاکی از آن است که شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات از زیرمجموعههای گروه «ومعادن» با بهرهگیری از فناوریهای نوین و همکاری شرکتهای دانشبنیان، در حال توسعه زیرساختهای لازم برای فرآوری و استحصال عناصر نادر خاکی است.
این شرکت نقشی کلیدی در اجرای این پروژه خواهد داشت و گام بلندی در مسیر بومیسازی و توسعه صنعت عناصر نادر خاکی در کشور برداشته است.
بر اساس این گزارش، پخش زنده گفتگوی خبری دکتر سعدمحمدی مدیرعامل هلدینگ سرمایهگذاری توسعه معادن و فلزات و دکتر علیاکبری مدیرعامل شرکت تجلی در مورد این دستاورد ملی، روز شنبه ۱۸ اسفندماه ساعت ده صبح از طریق پایگاه خبری این دو شرکت قابل دسترسی خواهد بود و اخبار مربوطه در رسانههای کشور منتشر خواهد شد.
باید تا شنبه منتظر ماند و دید که این پروژه دقیقاً چه ابعادی دارد و چه تحولاتی را در صنعت معدن و فناوری کشور رقم خواهد زد؛ به نظر میرسد با تلاش روزافزون متخصصان داخلی و شرکتهای پیشرو در آیندهای نزدیک، تحولی مهم در صنعت عناصر نادر خاکی ایران رقم خواهد خورد.
