زمین‌های مجازی با قیمت‌های واقعی
بابک فخرائی: مدیر عملیات فینوپیا
نیل استفنسون (Neal Stephenson) اولین کسی بود که کلمه متاورس (Metaverse) را در سال ۱۹۹۲ و در کتاب خود ابداع کرد. شخصیت اصلی این کتاب که سقوط برف (Snow Crash) نام داشت، در قالب آواتار خود زندگی، معاشرت و خرید می‌کرد و یکی از خوش‌شانس‌ترین افرادی بود که املاک و مستغلات خودش را در متاورس داشت.
به گزارش فینوپیا، با اینکه ۳۰ سال از انتشار این کتاب می‌گذرد، نوشته‌ها و ایده‌های آن همچنان بسیار مدرن به نظر می‌رسند و به‌شدت بر چگونگی شکل‌گیری متاورس تأثیرگذار بوده‌اند. البته تا دست‌یابی به واقعیت متاورس هنوز فاصله زیادی وجود دارد و ابتکاراتی که در این صنعت ایجاد می‌شود، انتهایی ندارد.
شرکت‌های بزرگی مثل فیس‌بوک، گوگل یا مایکروسافت با مبالغ زیادی روی صنعت متاورس سرمایه‌گذاری کرده‌اند و هیچ تضمینی هم برای موفقیت‌آمیز بودن تلاش‌هایشان ندارند.
تنها آزمایشگاه واقعیت مجازی شرکت فیس‌بوک که در زمینه واقعیت افزوده و متاورس فعالیت می‌کند، در سه‌ماهه اول و دوم سال ۲۰۲۲ به‌ترتیب حدود ۲.۹۶ و ۲.۸ میلیارد دلار ضرر کرده است.
با این حال، دنیایی وجود دارد که واقعیت مجازی در آن یک واقعیت محض محسوب می‌شود و آن هم دنیای بازی‌های رایانه‌ای است. بازی‌هایی مثل ماین‌کرفت (Minecraft) گرفته تا پابجی (PUBG) و کال‌آف‌دیوتی (Call of Duty)، همگی در کنار هم صنعتی ساخته‌اند که ارزش آن بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار است.
بنابراین، نقطه شروع دنیای متاورس احتمالاً نه‌تنها برنامه‌هایی مثل اسکایپ یا زوم نیست، بلکه دنیای بازی‌های دیجیتالی است که بسیاری از مردم از مدت‌ها قبل با آنها آشنا بوده‌اند.
به همین دلیل است که علاقه‌مندان دنیای متاورس روی بازی‌هایی مثل سندباکس (Sandbox)، دیسنترالند (Decentraland) یا اکسی‌اینفینیتی (Axie Infinity) متمرکز شده‌اند.
از طرفی، با رشد متاورس و این بازی‌های مبتنی بر بلاک‌چین، قیمت اکثر اجزای آنها از جمله زمین‌های متاورسی بسیار بالا رفته است. منظور از زمین متاورسی، یک قطعه زمین دیجیتالی است که در نقشه پلتفرم‌های مذکور نشان داده می‌شود.
دو فناوری خاص باعث شده است تا فرصت‌های جدیدی در متاورس ایجاد شود. اولین مورد، تکنولوژی بلاک‌چین است که برای مدیریت تمام مسائل مربوط به مالکیت دارایی‌های دیجیتالی از آن استفاده می‌شود و دومین مورد، فناوری واقعیت مجازی و واقعیت افزوده است که کلید طراحی این جهان‌های مجازی و همه‌جانبه محسوب می‌شود.
مالکان زمین‌های متاورسی می‌توانند ساختمان‌ها و تجربه‌های بازی خود را به‌گونه‌ای طراحی کنند که بسیار شبیه به دنیای واقعی باشد. هنگامی که یک شرکت‌کننده صاحب زمین متاورسی می‌شود، آزاد است تا هر چیزی در آن بسازد و در صورت تمایل، می‌تواند طراحی‌هایش را در اختیار سایر بازیکنان هم قرار دهد.
به‌عنوان مثال، بازیکنان مختلف می‌توانند بازی‌های رایگان ایجاد کنند، بیلبوردهایی برای تبلیغات بسازند یا موزه‌ای برای نمایش توکن‌های غیرمثلی خود طراحی کنند. بر این مبنا، اولین مزیت مالکیت زمین‌های مجازی داشتن فضایی برای ایجاد تجربیات دیجیتالی است.
ارزش گران‌ترین زمین‌های متاورسی که تاکنون معامله شده، به‌ترتیب ۵ و ۴.۲ میلیون دلار بوده است. قیمت برخی از این زمین‌ها به‌قدری افزایش یافته است که خرید آن برای بسیاری سرمایه‌گذاران خرد تقریبا‌ً ناممکن به نظر می‌رسد. زمانی که سندباکس زمین‌های متاورسی پروژه مگاسیتی را برای فروش گذاشت، آنها را به دو دسته تقسیم کرد.
گروه اول از ۶۱ زمین (با قیمت حدودی ۵ هزار دلار) و گروه دوم از ۹۵ زمین (با قیمت حدودی ۲۲ هزار دلار) تشکیل می‌شد. با وجود این قیمت‌ها، تمام زمین‌های پروژه مذکور در کمتر از دو ثانیه به فروش رفتند.
تجزیه‌وتحلیل معاملات موجود نشان می‌دهد که از برخی جهات، رفتارهای قیمت مالکان زمین‌های متاورسی با رفتار شهروند شهرهای بزرگی مانند لندن، چندان بی‌شباهت نیست. برای مثال، پس از مدتی ممکن است تقاضای زمین‌های موجود در برخی از مناطق خاص افزایش یابد و روی قیمت آن تأثیر بگذارد.
در این مورد می‌توان به متاورس سندباکس اشاره کرد که در آن، زمین‌های مجازی موجود در اطراف زمین‌های متعلق به اسنوپ داگ (Snoop Dogg)، خواننده مشهور آمریکایی، تقاضا و در نتیجه قیمت بالایی دارند.
با این حال، نکته قابل‌توجه این است که صنعت متاورس با وجود تمام اعداد و ارقام بزرگی که در آن دست‌به‌دست می‌شود، ریسک زیادی هم دارد.
دقیقاً مانند تجربه انسان با اینترنت در دهه ۱۹۹۰، پیش‌بینی اینکه تأثیرات طولانی‌مدت پدیده متاورس از چه راهی و تا چه اندازه‌ای خواهد بود، دشوار است. علاوه بر این، بسیاری از مردم هنوز درمورد نحوه خرید و تجارت ارزهای دیجیتال و توکن‌های غیرمثلی اطلاعات کاملی ندارند.
با اینکه بسیاری از مدل‌های کسب‌وکار موجود در بازار سنتی املاک و مستغلات پتانسیل بسیار خوبی در متاورس دارند، موفقیت سرمایه‌گذاری در زمین‌های متاورسی و مجازی تا حد زیادی به محبوبیت پلتفرم‌های متاورسی در آینده بستگی دارد. شایان ذکر است که پتانسیل ارزهای دیجیتال هم می‌تواند در رشد متاورس بسیار تأثیرگذار باشد.
از طرفی، محبوبیت زیاد، ریسک زیادی هم به همراه دارد. برای موفقیت متاورس در سال‌های آینده، فضای این تکنولوژی باید بسیار کاربرپسندتر شود. مدیریت ارزهای دیجیتال باید بهبود یابد و انتقال کالاهای مجازی بین پلتفرم‌های مختلف آسان‌تر گردد. علاوه بر این، گردهمایی‌های موجود در فضای دیجیتال باید به یک سرگرمی خوشایند برای آحاد مردم تبدیل شود.
اگر محتوا و تجربیات متنوع و گسترده‌ای در متاورس ارائه شود و کاربران را به کاوش در دنیای مجازی تشویق کند، شانس موفقیت پلتفرم‌های متاورسی هم افزایش می‌یابد.
در بدترین حالت، تمام پلتفرم‌های موجود ممکن است شکست بخورند و سرمایه‌گذاران هم همه چیز خود را از دست می‌دهند. سرمایه‌‌گذارانی که قصد سرمایه‌گذاری در این زمین‌ها را دارند، بهتر است بخش زیادی از سبد سرمایه‌گذاری خود را به آن اختصاص ندهند تا آینده خود و شرکت‌هایشان را به خطر نیندازند.
بهترین استراتژی موجود انجام سرمایه‌گذاری‌های کوچک و هدفمند در پلتفرم‌های مختلف است تا سرمایه‌گذاران با رویکردهای مختلف و ایده‌های موجود آشنا شوند و با اطلاعات کامل تصمیم خود را بگیرند. در هر حال، چند سال آینده پیشرفت‌های شگفت‌انگیزی را به همراه خواهد داشت و تماشای اینکه صنعت متاورس چگونه تکامل خواهد یافت، بسیار جالب خواهد بود.
