براساس اعلام دبیرخانه ستاد مشاغل خانگی، سهم مشاغل خانگی از بازار تولید و اشتغال کشور تنها ۳ درصد است، این در حالی است که ۲۳ درصد اشتغال در کشورهای توسعه یافته را مشاغل خانگی تشکیل میدهد.
در حال حاضر اشتغال خانگی سهم بسزایی در تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورهای توسعه یافته داشته و از ارزش افزوده بالایی برخوردار است. شیوه اشتغال خانگی و زنجیره اتصال تولیدات خانگی در کشورهای توسعه یافته از درون خانهها و در قالب انعقاد قرارداد کار میان واحدهای بزرگ و متوسط تولیدی جریان مییابد.
در حالی که ۱۵ تا ۲۳درصد اشتغال در کشورهای توسعه یافته متعلق به مشاغل خانگی است، این رقم در ایران بین ۳ تا ۴ درصد برآورد میشود در صورتی که با تغییر رویکرد به مشاغل خانگی میتوان این سهم را افزایش داد.
رئیس دبیرخانه ستاد ساماندهی حمایت از مشاغل خانگی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی میگوید: حمایت از مشاغل خانگی نیازمند شبکهسازی و همافزایی همه دستگاهها است.
آزیتا همتیان میگوید: یکی از مشکلات حوزه مشاغل خانگی در گذشته تعدد متولیان و فقدان یک شبکه منسجم و نظاممند از همه دستگاههای متولی در این حوزه بوده است اما با تدبیر دولت سیزدهم نسبت به این موضوع و همافزایی بیشتر بین نهادهای متولی این بخش میتوان بسیاری از مشکلات را برطرف کرد.
به گفته وی در حال حاضر ۵۱۵ رشته در حوزه مشاغل خانگی مانند کشاورزی، صنایع دستی و صنایع تبدیلی وجود دارد که بیشترین تمرکز وزارت کار روی حوزه صنایعدستی است.
رئیس دبیرخانه ستاد ساماندهی حمایت از مشاغل خانگی وزارت کار، معتقد است: با توجه به سهم ۳ درصدی مشاغل خانگی از بازار تولید و اشتغال کشور، با تغییر رویکرد تک بعدی به مشاغل خانگی میتوان این سهم را افزایش داد.
برابر آمارها بیش از ۸۰ درصد متقاضیان مشاغل خانگی را زنان تشکیل میدهند. خیاطی، قالیبافی، گلیم بافی، پرورش زنبور عسل، فرآوری زعفران، تولیدات چرمی دست دوز و پرورش گیاهان زینتی از جمله رشتههای حوزه مشاغل خانگی به شمار میروند.
در همین راستا حمید حاج اسماعیلی در گفتوگو با ایسنا، معتقد است: با توجه به تنوع جغرافیایی، فرهنگی و اقلیمی موجود، کشور بیش از درصدهای سه و چهار درصد ظرفیت توسعه مشاغل خانگی را دارد.
وی مهمترین ویژگی مشاغل خانگی را کم سرمایه بر بودن و درآمدزایی بالای آن عنوان کرده و می گوید: مشاغل خانگی به دلیل سودآوری و تنوع رشتهها و نبود بوروکراسیهای پیچیده اداری مورد استقبال بسیاری از فعالان و صاحبان مشاغل قرار دارد.
به گفته این کارشناس حوزه کار، ایجاد و توسعه اشتغال خانگی در قالب تشکیل تعاونیهای مشاغل خانگی میتواند از سوی بسیاری از خانوارها به ویژه زنان، جوانان جویای کار و فارغالتحصیلان دانشگاهی دنبال شود.
حاج اسماعیلی در عین حال راهاندازی تعاونیهای تامین نیاز مشاغل خانگی را به منظور کاهش هزینهها و سهولت تامین مواد اولیه مورد نیاز توصیه میکند.
در راستای تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار، وزارت کار مدت زمان صدور مجوز فعالیتهای مشاغل خانگی را به سه روز کاهش داد.
وی ساز و کار جدید فعالیت مشاغل خانگی را اعلام کرد. در این ساز و کار به منظور تسهیل صدور مجوزها، رشتههای مشاغل خانگی به دو گروه ثبت محور و مجوز محور تقسیم و مشمول دریافت مجوز شدهاند که در سامانه mashaghelkhanegi.mcls.gov.ir برای عموم مردم قابل دسترس است.
راهاندازی کسب و کارهای خانگی و تسهیل صدور مجوزها در این بخش میتواند گام موثری در جهت توسعه و رونق اشتغال خانگی در کشور باشد.