شبکه‌ خبری‌ راشاتودی: آیا غرب بدون نفت روسیه می تواند زنده بماند؟

ترجمه: سلیم حیدری

کشورهایی که برای تحریم فشار می آورند ممکن است تامین کنندگان جایگزین نفت خام را برای کشورشان پیدا نکنند.

اتحادیه اروپا و بریتانیا اخیراً برنامه‌هایی را برای ممنوعیت خرید نفت روسیه تا پایان سال در پاسخ به عملیات نظامی روسیه در اوکراین اعلام کردند. واشنگتن قبلاً ممنوعیت کامل نفت روسیه را اعلام کرده‌است.

در همین حال، مسکو هشدار داده‌است که قطع کردن صادرات نفت خام روسیه منجر به “عواقب فاجعه بار برای بازار جهانی” خواهد شد. این اتفاق  توسط محمد بارکیندو، رئیس سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، که اخیرا به مقامات اتحادیه اروپا هشدار داده‌بود، تأیید شد.

جایگزینی حجم از دست رفته در صورت ممنوعیت واردات نفت روسیه غیرممکن خواهد بود. این کشور سومین تولیدکننده بزرگ نفت و دومین صادرکننده بزرگ جهان است. در میان نگرانی‌های جهانی از یک بحران انرژی در آینده، کشورهای غربی به دنبال تامین‌کنندگان جایگزین هستند.

نروژ

نروژ دومین تامین‌کننده بزرگ نفت اروپا پس از روسیه است که ۸ درصد از واردات نفت اتحادیه‌اروپا را تامین می‌کند، درمقابل آن واردات نفت از روسیه تا سال ۲۰۲۱معادل ۲۷ درصد بوده‌است.

این کشور روزانه حدود ۴ میلیون بشکه نفت تولید می‌کند و پیش‌بینی می‌شود تولید خود را تاسال ۲۰۲۴ به میزان ۹ درصد از واردات اروپا افزایش دهد.

این کشور در ماه مارس اعلام‌کرد که مجوزهای جدیدی را برای حفاری نفت و گاز، از جمله در مناطقی که قبلاً کشف نشده‌بود، در قطب شمال ارائه خواهد‌کرد.

با این حال، در مقیاس وسیع‌تر، تولید نروژ تنها ۲ درصد از کل تقاضای جهانی نفت خام را نشان می‌دهد، به این معنی که این کشور بازیگر کوچکی است. در همین‌حال، مکان‌های حفاری جدید برای کاوش و توسعه زمان می‌برند. این درحالیست که اروپا زمانی در اختیار ندارد.

قزاقستان

این جمهوری جدا شده از شوروی سابق دارای بزرگترین ذخایر اثبات شده نفت در منطقه دریای خزر است. بیشتر صادرات نفت خام این کشور به اروپا می‌رود و حدود ۶ درصد از حجم واردات نفت اروپا را تشکیل می‌دهد.

با این حال، قزاقستان برای صادرات بیشتر نفت خام خود از طریق یک خط لوله از میادین نفتی غرب خود از طریق جنوب روسیه به پایانه نفتی دریای سیاه در نووروسیسک، به روسیه متکی است.

این موضوع این سوال را ایجاد می‌کند که آیا نفت قزاقستان در صورت ارسال از طریق روسیه اجازه ورود به اروپا را خواهد داشت؟

نیجریه

این کشور نیز یکی از تامین‌کنندگان نفت اروپا است و حدود ۶ درصد از نیازهای نفتی این قاره را پوشش می‌دهد. قبلاً به ایالات متحده نفت می‌فرستاد، اما زمانی که کانادا تولید نفت خود را افزایش داد، جایگزین آن شد.

نیجریه ذخایر ثابتی معادل ۲۳۷.۳ برابر مصرف سالانه خود دارد. با این حال، این کشور به دلیل فقدان پالایشگاه‌های کاربردی با مشکل مواجه‌است. از طرف دیگر نفت پالایش‌شده بیشترین بخش واردات نیجریه (حدود ۱۷ درصد) را تشکیل می‌دهد.

این ممکن است به این معنی باشد که این کشور به سختی قادر به تمرکز بر افزایش صادرات نفت خام خود است، در حالی که مخازن داخلی‌اش خالی هستند.

خاورمیانه

کشورهای خاورمیانه نزدیک به نیمی از ذخایر اثبات شده نفت جهان و بیشترین ظرفیت تولید مازاد آن را در اختیار دارند.

با این حال، سرمایه‌گذاری ناکافی در زیرساخت‌ها، درگیری‌های سیاسی، و در مورد ایران تحریم‌ها، ممکن است در توانایی منطقه برای کمک به جایگزینی نفت روسیه، تداخل ایجاد کند. به عنوان مثال، عربستان سعودی و امارات متحده عربی، بیشتر ظرفیت تولید مازاد اوپک را تشکیل می دهند.

اما عربستان سعودی بارها درخواست‌های آمریکا برای افزایش تولید فراتر از افزایش توافق اوپک پس از کووید-۱۹ را رد کرده است.

تحلیلگران می‌گویند که هر دو کشور به دلیل ترس از دست دادن خریدار اصلی منطقه، چین، بعید است محموله های نفتی خود را از آسیا به اروپا منحرف کنند. کارشناسان می گویند عراق و لیبی می توانند تولید را افزایش دهند، اما مشکلات سیاسی داخلی این امر را بعید می سازد.

بنابراین فقط ایران باقی می ماند، که اگرچه به طور کامل برای افزایش تولید نفت مجهز است، اما همچنان تحت تحریم‌های ایالات متحده است و تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با قدرت‌های جهانی همچنان بی‌ثمر است.

برزیل

برزیل یازدهمین صادرکننده بزرگ نفت جهان است. اخیراً از سوی ایالات متحده درخواست شد تا تولید نفت خود را افزایش دهد. این امر به دلیل افزایش شدید قیمت بنزین در ایالات متحده پس از ممنوعیت این کشور بر واردات نفت روسیه بود.

اگرچه نفت روسیه تنها ۸ درصد از واردات نفت خام آمریکا را تشکیل می‌داد، اما عدم اطمینان در مورد عرضه باعث افزایش قیمت‌های داخلی شده بود. با این حال، برزیل درخواست واشنگتن را رد کرد.

شرکت نفت دولتی این کشور، پتروبراس، گفت: سطح تولید با استراتژی تجاری و نه ملاحظات دیپلماتیک تعیین می‌شود و همچنین از نظر لجستیکی امکان افزایش تولید کوتاه مدت قابل توجهی وجود نخواهد داشت.

ونزوئلا

واشنگتن همچنین به ونزوئلا نزدیک شد که دارای بزرگترین ذخایر نفت اثبات شده در جهان است و متعهد شد در ازای افزایش صادرات نفت به ایالات متحده، برخی از تحریم‌ها را بر این کشور کاهش دهد.

با این حال، بعدا گزارش شد که واشنگتن از این پیشنهاد عقب نشینی کرده است، علیرغم اینکه کاراکاس گفته بود که می تواند تولید را حداقل ۴۰۰۰۰۰ بشکه در روز افزایش دهد.

ایالات متحده آمریکا

ایالات متحده با تولید حدود ۱۱.۶ میلیون بشکه در روز تا دسامبر ۲۰۲۱، بزرگترین تولید کننده نفت خام در جهان است. با این حال، این کشور همچنین بزرگترین مصرف کننده نفت جهان است و حدود ۲۰ درصد از کل نفت جهان را مصرف می کند که باعث می شود در ردیف کشورهای وارد کننده نفت قرار گیرد.

ایالات متحده به طور بالقوه می تواند تولید نفت خود را افزایش دهد و مقدار بیشتری از نفت خام خود را به اروپا بفروشد. اما نفت آمریکا بسیار سبک است و برای تولید گازوئیل و بنزین مورد نیاز بازارها، چه در آمریکا و چه در اروپا، مناسب نیست.

کانادا

کانادا پنجمین تولیدکننده بزرگ نفت در جهان است و سومین ذخایر اثبات شده نفت جهان را دارد. با این حال، این کشور ظرفیت خط لوله و زیرساخت های صادراتی محدودی دارد و تقریباً تمام نفت خود را با قیمت های پایین به بازار آمریکای شمالی پمپ می کند.

در ماه مارس، وزیر منابع طبیعی کانادا متعهد شد که تولید را برای کمک به حل بحران انرژی در اروپا افزایش دهد، اما با توجه به اینکه تولید در غرب کانادا در زمستان گذشته نزدیک به رکورد این کشور بود، نگرانی‌هایی در مورد میزان نفت اضافی این کشور وجود دارد. طبق گزارش‌ها، کانادا می تواند تولید نفت خود را تنها به میزان ۲۰۰۰۰۰ بشکه در روز افزایش دهد.

این تنها به ایالات متحده کمک می‌کند تا بخشی از کسری ناشی از، از دست دادن ۵۰۰۰۰۰ بشکه نفت روسیه را جبران کند و هیچ چارچوب زمانی مشخصی برای اینکه کانادا چه زمانی می‌تواند این بشکه‌ها را تحویل دهد وجود ندارد.

منبع: راشاتودی