نیم‌دانه به قیمت دستوری رسید!

اکرم رضائی نژاد

بازار برنج ایران در روزهای اخیر شاهد افزایش بی‌سابقه قیمت‌ها و تنش‌های گسترده بین دولت، تولیدکنندگان و دلالان است. بر اساس گزارش میدانی خبرنگار عصراقتصاد، قیمت برنج ایرانی همچنان در سطوح بالایی قرار دارد و اختلاف فاحشی بین قیمت‌های دستوری و واقعی مشاهده می‌شود.

به گزارش عصراقتصاد، برنج طارم ممتاز با قیمت ۲,۳۴۰,۰۰۰ تومان برای هر ده کیلوگرم، برنج هاشمی ممتاز با ۲,۷۳۰,۰۰۰ تومان و برنج فجر گلچین گرگان با ۱,۸۵۰,۰۰۰ تومان عرضه می‌شوند. حتی برنج‌های نیم‌دانه مانند نیم‌دانه طارم ممتاز به ۱,۱۰۰,۰۰۰ تومان رسیده‌اند.

این در حالی است که دولت سقف قیمت را برای برنج‌های طارم و هاشمی ۱۳۰ هزار تومان برای هر کیلوگرم تعیین کرده است، اما این قیمت‌گذاری با واکنش شدید تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان مواجه شده است.

دستورالعمل‌های بی‌ثبات و اعتراضات صنفی

انجمن تولیدکنندگان برنج ایران اسفند ۱۴۰۳ در نامه‌ای به معاون اول رئیس‌جمهور هشدار داد که قیمت‌گذاری دستوری باعث  توقف عرضه رسمی، افزایش تقلب و گران‌فروشی  خواهد شد. رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران نیز اعلام کرد که قیمت واقعی برنج هاشمی در بازار  ۱۹۰ تا ۲۱۰ هزار تومان  است و تعیین قیمت ۱۳۰ هزار تومانی  غیرکارشناسی  بوده است.

فروش برنج پاکستانی به جای ایرانی

یکی از چالش‌های جدی بازار،  تقلب دلالان  است که برنج پاکستانی را در کیسه‌های برنج ایرانی می‌ریزند و با قیمت گزاف به فروش می‌رسانند. این اقدام نه‌تنها مصرف‌کننده را فریب می‌دهد، بلکه باعث افزایش قیمت برنج‌های خارجی مانند هندی شده است.

  نقش نرخ ارز و سیاست‌های وارداتی

به گفته کارشناسان، حذف ارز نیمایی  و جایگزینی آن با ارز توافقی، یکی از عوامل افزایش قیمت برنج بوده است. همچنین، الزام واردکنندگان به خرید یک کیلو برنج ایرانی به ازای هر دو کیلو واردات، فشار مضاعفی بر بازار وارد کرده است.

بازار در آستانه بحران؟

با وجود وعده‌های دولت برای تنظیم بازار، به نظر می‌رسد اختلاف نظر بین نهادهای حکومتی و فعالان اقتصادی، التهاب بازار را تشدید کرده است. در چنین شرایطی، مصرف‌کنندگان نهایی قربانی اصلی سیاست‌های ناکارآمد و سودجویی دلالان هستند.

در ادامه رصد میدانی بازار برنج، جدول قیمت‌های جدیدترین انواع برنج ایرانی سال ۱۴۰۳ می‌آید که نشان‌دهنده اختلاف فاحش قیمت بین ارقام مختلف است. این نوسانات در حالی رخ داده که دولت همچنان بر قیمت‌گذاری دستوری ۱۳۰ هزار تومانی اصرار دارد، اما بازار واقعی این سیاست را نادیده گرفته است.

جدول کامل قیمت‌های برنج ۱۴۰۳