گرفتاری‌های کشاورزان زرآباد؛ قطب تولید موز کشور

 به گزارش ایرنا، سیستان و بلوچستان به دلیل نزدیکی به خط استوا و بهره‌گیری از رطوبت دریا توانمندی زیادی در تولید محصولات گرمسیری و نیمه‌گرمسیری و بعضا منحصر به فرد از جمله انبه، موز، پاپایا، گواوا، هندوانه آناناسی، نارگیل، زیتون محلی، انار، مرکبات و سایر محصولات دارد.

تولید محصولات کشاورزی در سیستان و بلوچستان در طول سال رواج دارد و زمین‌های برخی مناطق این استان مانند نیکشهر، سرباز، ایرانشهر، کنارک، قصرقند، زرآباد، دشتیاری و چابهار در هر سال توان تولید ۲ بار محصول را دارند.

شهرستان‌های دشتیاری و چابهار به ویژه مناطق باهوکلات و عورکی و همچین از همه مهمتر شهرستان زرخیز زرآباد از قطب‌های کشاورزی سیستان و بلوچستان و دارای باغ‌های میوه ‌های گرمسیری با انواع درختان نظیر موز، گواوا (زیتون محلی)، انبه و نخیلات است.

شماری از کشاورزان اختصاص سوخت به اندازه نیاز، ساخت جاده دسترسی بین مزارع، جبران خسارت سیل به موزکاران، برداشت مکانیزه محصولات، صدور سند مالکیت، برق‌دار کردن چاه ‌های کشاورزی، اجرای سامانه‌های نوین آبیاری تحت فشار، تامین کود، تعیین تکلیف چاه‌های کشاورزی بدون پروانه و پیگیری راه‌اندازی مدیریت جهادکشاورزی در زرآباد را خواستار شدند.

نبود مدیریت جهاد کشاورزی در زرآباد برای موزکاران آزار دهنده است

“رحیم بخش دادی‌پور” یکی از کشاورزان موزکار در روستای سول زرآباد که پنج هکتار زمین کشاورزی را زیرکشت موز برده و ۱۰ هکتار دیگر نیز قرار است بکارد.

وی به خبرنگار ایرنا که به شهرستان زرآباد برای پیگیری مشکلات کشاورزان رفته بود، اظهار داشت: نخستین مشکل کشاورز نبود مدیریت جهادکشاورزی و کارشناسان این بخش در مرکز شهرستان زرآباد است و الان کسی نیست که شما را راهنمایی و یا بگوید چقدر سم، کود، آب و نحوه مراحل کشت، داشت، نگهداری و برداشت موز را انجام بدهد لذا همه کشاورزان براساس روش سنتیِ ده‌ها سال قبل، فعالیت و حاصل رنج و زحمات را به مقدار کمی برداشت می‌کنند تا خرج زندگی خود را در بیاورند.

وی نبود آزمایشگاه آب و خاک را یکی دیگر از مشکلات عنوان کرد که باید برای این کار ۹۰۰ کیلومتر را طی و به زاهدان بروند چون کارشناسی هم در کار نیست و به خود کشاورز می‌گویند که خودتان خاک و آب را نمونه‌برداری و سپس فعالیت کنید!

دادی‌پور با اشاره به اینکه یک کشاورز از کجا می‌داند که قدرت خاک و همچنین آب و کود مصرفی‌اش در چه حد و چه میزان و چگونه است لذا روز به روز مقدار برداشت آن کمتر و خوشه موز ضعیف می‌شود و درآمدش به پایین‌ترین سطح ممکن می‌رسد و شاید بتواند یک سال موز برداشت کند و یا اصلا نتواند هیچ محصولی برداشت کنند.

نبود جاده دسترسی به زمین‌های موز زرآباد

این کشاورز ادامه داد: متاسفانه جاده دسترسی به زمین‌های کشاورزی وجود ندارد و جابجایی کود، محصول موز و تردد کامیون‌ها به سختی انجام و در هر برداشت و جابجایی باید میلیون‌ها تومان صرف کرایه وانت کرد تا موز خام و نارس را به تریلی برسانند و از آنجا مجددا کارگر با هزینه چندبرابری بار را به سایر نقاط کشور منتقل و از آنجا رنگ آوری (تبدیل موز سبز به زرد و موز نارس خام به رسیده) و مجددا برای مصرف مردم سیستان و بلوچستان با هزینه اضافی ارسال کنند.

دادی‌پور نبود صدور پروانه چاه و برقی کردن آن را از مشکلات مهم دیگر عنوان و خاطرنشان کرد: اداره منابع آب از چندین سال قبل تا الان نه تکلیف چاه‌ها را مشخص و نه امورات را پیگیری می‌کند بلکه همیشه می‌گویند پروانه چاه نمی‌دهیم همین و تمام.

این موضوع را هم کسی از مسوولان گرفته تا نماینده مجلس در کشور پیگیری نمی‌کند و بعد از ۲۰ تا ۳۰ سال به قوت خویش باقیمانده است و با زحمت زیاد الان یک بُشکه گازوییل یک تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تهیه و کشاورزی انجام می‌شود، نمی‌توانیم از سایر نقاط کشور هم سوخت مورد نیاز را حمل کنیم.

وی نبود برق در زمین‌های کشاورزی و نبود چاه‌های برقی کشاورزی را از دیگر گرفتاری‌های کشاورزان در زرآباد دانست و افزود: کارگران با بدترین شکل ممکن در باغ‌ها مشغول کار هستند و گرما و شرجی هوا آنان را آزار می‌دهد و از طرفی وجود حشرات و پشه‌های گزنده خواب از چشمان آنها گرفته است.

 عکس یادگاری و صرف تنورچه تنها هنر برخی مسوولان است

این کشاورز بیان کرد: متاسفانه برخی مسوولان همیشه برای بازدید لحظه‌ای در برخی از زمین‌های کشاورزی حضور پیدا کرده و عکس یادگاری با موزها می‌گیرند و با صرف تنورچه و کباب برمی‌گردند و عنوان می‌کنند زرآباد بهترین نقطه کشاورزی و قطب کشاورزی و ده‌ها سخن شعاری خوب. اما کشاورز با همان مشکلات گذشته به کارش تا الان ادامه داده و مشکلات آن لاینحل مانده و همچنان کشاورزان در رویای سوخت، برقدار کردن چاه‌های کشاورزی، دریافت سَم و کود هستند.

افزایش سوخت کشاورزان و تراکتورها

 یونس نهنگی یکی از کشاورزان زرآباد، ایجاد جاده بین مزارع برای حمل و نقل محصولات، ایجاد سکوی استاندارد برای شست و شوی موز و بسته‌بندی آن و همچین در اضافه کردن سوخت تراکتورهای ۶ سیلندر که مصرف بالایی دارند از هزار لیتر به ۲ هزار لیتر خصوصا در نیمه دوم سال از شهریور تا اسفندماه را ازجمله درخواست‌های مهم کشاورزان زرآباد عنوان کرد.

وی گفت: حمایت کشاورزان برای فراهم کردن نهاده‌های کشاورزی که انواع کود شیمیایی به‌موقع به دست آنان برسد و فکری هم برای قیمت بالای کود فسفات نیز شود.

ضرورت ایجاد نشان‌واره تجاری برای موز زرآباد

وی همچنین بر تامین سوخت مورد نیاز کشاورزان به اندازه کافی تاکید کرد: در صورتیکه اکنون سوخت کشاورزان از ۲ هزار لیتر به ۱۰۰ تا ۲۰۰ لیتر کاهش پیدا کرده است.

او خاطرنشان کرد: ایجاد شبکه فشار قوی برق در محور باغ‌های موز، ایجاد برندبومی موز زرآباد و ایرانی، جلوگیری از وارادت موز مشابه از پاکستان در فصل برداشت موز زرآباد از شهریور تا اسفندماه برای حمایت از تولید کنندگان داخلی از درخواستهای کشاورزان است.

نگهنگی ادامه داد: با تخصیص بخشی از ارزی که برای وارادت موز تخصیص داده شده است، می‌شود اصلاح نهال و مدرنیته کردن و مکانیزه کردن کشاورزی و ایجاد شید و حفاظ برای جلوگیری از خسارت‌های ناشی از تنش‌های آب و هوایی را فراهم آورد.

وی افزود: با این کار راندمان تولید به ۲ تا سه برابر از تولید کنونی که ۱۵۰ هزار تن است به ۴۵۰ هزار تن می‌رسد که حتی اگه به آنجا برسیم می‌توانیم موز مورد نیاز کشور را تامین کنیم.

زمینی که بعد از ۱۳۰ سال هنوز سند مالکیت ندارد

“رحمت کشاورز باهوت” یکی دیگر از موزکاران روستای همت آباد زرآباد که بیش از ۷۰ هکتار زمین کشاورزی دارد، اظهار داشت: من خودم ۵۰ سال سن دارم و پدر بزرگم هم ۸۰ سال سن داشته و روی همین زمین کار می‌کردند، متاسفانه بازهم با این همه فعالیت و سابقه کشت، منابع طبیعی وآبخیزداری اعلام می‌کند این زمین ملی است و از دادن خدمات نظیر سندمالکیت و پروانه چاه خودداری می‌کند.

او با اشاره به اینکه متاسفانه کودشیمیایی از سوی جهادکشاورزی و سازمان تعاون روستایی تامین نمی‌شود، افزود: مجبوریم کود ۵۰ کیلویی از سایر نقاط کشور وارد و با قیمت ۶۰۰ هزار تومان خریداری و استفاده کنیم.

وی بیان کرد: در دوران مدیران جهادکشاورزی گذشته هم اگر درخواست کودشیمیایی دادیم اول گفتند هزینه کود پرداخت کنید و متاسفانه بعد از ۲ تا سه ماه تحویل می‌دادند که این تاخیر به ضرر کشاورز است، الان مجبوریم از سایر نقاط از طریق دلال‌ها کود خریداری و هزینه‌اش را بعد پرداخت کنیم. آیا سازمان تعاون روستایی و سایر ارگان‌های دولتی نمی‌تواند نیازهای کشاورزان را تامین کنند!

او گفت: واردات موز از پاکستان همزمان با فصل برداشت موز زرآباد و سایر نقاط سواحل مکران مشکل بزرگ دیگری بوده که نیاز به پیگیری دارد.

باهوت از نبود حتی یک سردخانه و رنگ‌آوری موز در زرآباد گلایه کرد و افزود: آیا دولت نمی‌تواند از موزکار حمایت و یک سردخانه را احداث و موز را پس از رسیدن با قیمت بهتر و گرانتر که به نفع کشاورز باشد به بازار عرضه کنند.

وی گفت: متاسفانه جدیدا می‌گویند باید کنتور آب با هزینه حداقل ۲۰ میلیون تومانی نصب و مصرف آب را کاهش دهید این در حالی است شاید نمی‌دانند موز آب زیاد می‌خواهد و  باید در هفته حداقل یک‌بار آبیاری شود.

رحمت کشاورز باهوت با بیان اینکه در حسرت داشتن یک متر آسفالت برای راه‌های دسترسی مزارع کشاورزی در طول ۵۰ سال هستیم، خاطرنشان کرد: شن ریزی و غلطک کوبی جاده‌های خاکی را چشم انتظاریم چون درغیراینصورت هزینه جابجایی محصولات و بارگیری به کامیون بیشتر می‌شود.

خیرمحمد نهنگی یکی دیگر از کشاورزان و معتمدان زرآباد نیز گفت: ایجاد شرکت تعاونی کشاورزان یکی از نیازهای اساسی کشاورزان موزکار است تا بتوانند کود لازم را تهیه کنند.

وی خرید تضمینی محصولات کشاورزی از جمله موز را مورد تاکید قرار داد و افزود: با خریداری تضمینی دست سودجویان کاذب و دلال بازی قطع خواهد شد تا نتوانند موز مرغوب زرآباد را با پایین‌ترین حد ممکن خریداری کنند.

عضو سابق شورای اسلامی شهر زرآباد بر صدور مجوز برای راه اندازی چارت تشکیلاتی مدیریت جهادکشاورزی و اداره منابع آب و منابع طبیعی برای تسهیل امور اداری کشاورزان و پیگیری پرونده‌های مالکیت زمین‌های کشاورزی که بیش از یکهزار فقره پرونده در منابع طبیعی کنارک سال‌ها بدون پیگیری راکد مانده و نیاز به تعیین تکلیف فوری دارند.

زرآباد از قطب‌های مهم کشاورزی، شیلاتی و گردشگری است

معاون فرماندار زرآباد و پیگیر مستقیم مطالبات و مشکلات کشاورزان این شهرستان نیز گفت: شهرستان زرآباد از قطب‌های مهم کشاورزی، شیلاتی و گردشگری است و نقش مهمی در افزایش تولید محصولات دریایی و کشاورزی دارد.

اسماعیل بلیده‌ای با اشاره به اینکه دشت وسیع زرآباد با زمین‌های حاصلخیز و منابع آبی غنی برخوردار است، افزود: میزان اراضی قابل کشت زراعی ۱۲ هزار و ۹۶۴ هکتار است که بیش از چهار هزار و ۷۰۰ هکتار آن‌ها باغی هستند و از این مقدار چهار هزار هکتار زمین به زیرکشت موز رفته است.

وی گفت: هم اینک رتبه نخست کشت موز به شهرستان زرآباد اختصاص دارد و علاوه بر موز انواع محصولات جالیزی، هندوانه، لیمو، تمبرهندی، کنار، گواوا نیز کشت و برداشت می‌شود.

او تصریح کرد: کشاورزان مشکلات زیادی دارند و شهرستان نوپای زرآباد پس از استقرار ادارات و معرفی مدیران مختلف، مشکلاتش به حداقل خواهد رسید و به جایگاه واقعی اش نزدیک خواهد شد.

۱۰۵ هزار تن موز در سیستان و بلوچستان برداشت شد

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان هم گفت:  ۱۰۵ هزار تن موز از ابتدای امسال تاکنون از سطح باغ‌های این استان برداشت و روانه بازار مصرف شده است.

اردشیر شهرکی اظهار داشت: حدود پنج هزار هکتار از باغ‌های جنوب سیستان و بلوچستان به کشت موز اختصاص دارد که بیش‌ از سه هزار هکتار آن بارور و بقیه غیر بارور است.

وی با بیان اینکه برداشت موز در سیستان و بلوچستان در طول سال انجام می‌شود افزود: امسال پیش‌بینی می‌شود ۱۵۰ هزار تن از این محصول برداشت و روانه بازار مصرف استان و سراسر کشور شود.

مدیرباغبانی سازمان جهادکشاورزی سیستان و بلوچستان گفت: شهرستان‌های چابهار، کنارک، دشتیاری، زرآباد و سرباز بیشترین سطح زیر کشت موز این استان را به خود اختصاص داده‌اند.

وی با اشاره به ظرفیت‌های کشاورزی سیستان و بلوچستان تاکید کرد: این استان رتبه نخست تولید و سطح زیر کشت موز در کشور را از آن خود کرده است.

شهرکی اظهار داشت: امسال برای نخستین بار تولید کشت بافت پاجوش موز در جنوب سیستان و بلوچستان به منظور تامین نهال مورد نیاز باغ‌های منطقه در حال انجام است.