چندسالی است که ایران در محدوده سال‌های کم‌باران قرار دارد به طوری‌که طبق گزارشات رسمی در حال حاضر میانگین بارش‌های کشور در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته است.
وزیر نیرو از قرارگرفتن نقشه و برنامه برای مقابله با کم‌بارشی‌ها در دستور کار این وزراتخانه خبر داد و گفت که هم‌اکنون آبگیری مخازن سدهای کشور به منظور مدیریت منابع آبی آغاز شده است تا کسری موجود در ابتدای دوره سال‌آبی برطرف شود.
به گزارش عصراقتصاد، مدیریت منابع آبی در کشورهایی با اقلیم خشک و نیمه‌خشک مانند ایران یکی از مهم‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی و اقتصادی است. با توجه به کاهش بارش‌های سالانه و تغییرات اقلیمی، سیاست‌گذاری مناسب در حوزه مدیریت آب و توسعه سدها نقش کلیدی در تامین آب شرب، کشاورزی و صنعتی ایفا می‌کند.
سدها به عنوان یکی از ابزارهای اصلی در مدیریت منابع آبی به کار می‌روند. مخازن سدها نه تنها در تامین آب شرب و کشاورزی نقش مهمی دارند، بلکه در تولید نیروی برق‌آبی و کنترل سیلاب‌ها نیز مؤثر هستند. به این ترتیب، آبگیری مناسب و مدیریت صحیح مخازن سدها می‌تواند به صورت مستقیم بر رفاه اجتماعی و اقتصادی تاثیرگذار باشد.
در سال‌های اخیر، به دلیل خشکسالی‌های پی‌در‌پی و کاهش نزولات جوی، حجم آبگیری در بسیاری از سدهای کشور کاهش یافته است. این وضعیت منجر به کاهش قابل توجه منابع آبی قابل استفاده برای مصارف کشاورزی و شرب شده است. برخلاف این مشکلات، در برخی مناطق به دلیل مدیریت نادرست و عدم پیش‌بینی علمی، سدها توان نگهداشت بارش‌های ناگهانی را نداشته و منجر به بروز سیلاب‌های مخرب شده‌اند.
همچنین تغییرات اقلیمی و کاهش متوسط بارندگی، حجم آب سدها را به طور قابل توجهی کاهش داده و بر قابلیت آبگیری تاثیر منفی گذاشته است. در برخی موارد نیز تصمیم‌گیری‌های نادرست در خصوص زمان و میزان تخلیه و آبگیری سدها منجر به هدررفت آب و بروز مشکلاتی نظیر سیلاب‌ها و کمبود آب در زمان‌های بحرانی شده است.
از سوی دیگر به دلیل اقلیم گرم و خشک در بسیاری از نقاط کشور، مقادیر زیاد آب از سطوح دریاچه‌های پشت سدها تبخیر می‌شود، که این امر اهمیت مدیریت بهینه تر را بیشتر نشان می دهد.
بنابراین مدیریت بهینه مخازن سدهای کشور در تأمین پایدار منابع آبی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با هماهنگی و برنامه‌ریزی دقیق در استفاده از منابع آبی و ترویج فناوری‌های جدید، می‌توان این منابع ارزشمند را به نحوی کارا و مؤثر مدیریت کرد و به چالش‌های موجود در حوزه آب پاسخ داد.
ادامه، بهبود و به‌کارگیری استراتژی‌های مدیریت یکپارچه آب، برای مقابله با تغییرات آب و هوایی و نیازهای روزافزون کشور ضروری است.
آغاز آبگیری مخازن سدهای کشور به منظور مدیریت منابع آبی
در همین رابطه روزگذشته وزیر نیرو با بیان اینکه میانگین بارش‌های کشور در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته است عنوان کرد که در چنین شرایطی نقشه و برنامه‌ای را برای مقابله با کم‌بارشی‌ها در دستور کار قرار داده‌ایم.
عباس علی‌آبادی، درباره آخرین وضعیت منابع آبی کشور در سال آبی جدید، گفت: کشور مدتی است در محدوده سال‌های کم‌باران قرار دارد به طوری‌که در حال حاضر میانگین بارش‌های کشور در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته است.
وزیر نیرو در ادامه تصریح کرد: بر این اساس و در چنین شرایطی نقشه و برنامه‌ای را برای مقابله با کم‌بارشی‌ها در دستور کار قرار داده‌ایم.
وی یادآور شد: هم‌اکنون آبگیری مخازن سدهای کشور به منظور مدیریت منابع آبی آغاز شده است تا کسری موجود در ابتدای دوره سال‌آبی برطرف شود.
وی با قدردانی از همکاری همیشگی مردم در مدیریت مصرف آب، اظهار کرد: خوشبختانه همواره شاهد همکاری خوب هموطنان در مدیریت مصرف آب هستیم در چنین شرایطی علاوه بر تداوم مدیریت بهینه مصرف آب، تلاش می‌شود با مدیریت مطلوب منابع آبی مساله‌ای را شاهد نباشیم.
علی‌آبادی در این زمینه ضمن اشاره به اهمیت حوضه آبریز کارون به دلیل استقرار نیروگاه‌های برق‌آبی خاطرنشان کرد: به دنبال اقدامات و مدیریت صورت گرفته ذخایر آبی این حوضه نسبت به سال گذشته ۱۱ درصد افزایش یافته است، این در حالی است که میزان بارش‌های این حوضه آبریز در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۶ درصد کاهش را نشان می‌دهد.
حوضه‌های مرزی غرب و دریاچه ارومیه پرباران‌ترین حوضه‌های درجه دو کشور
همچنین موسسه تحقیقات آب گزارشی منتشر کرده است که طبق آن حوضه‌های مرزی غرب و دریاچه ارومیه به ترتیب با متوسط بارش ۲۸.۳ و ۱۹.۸ میلی‌متر و بیشینه بارش ۹۹.۸ و ۷۴.۴ میلی‌متر پرباران‌ترین حوضه های درجه دو کشور هستند.
به گزارش موسسه تحقیقات آب، برای هفته جاری وقوع بارش‌ها در مناطق شمال غرب، شمال و غرب کشور مورد انتظار است. در این مناطق مقادیر تجمعی بارش ۵۰ تا ۷۵ میلی‌متر پیش‌بینی‌شده است.
بر اساس تقسیمات حوضه‌های درجه ۱ کشور، حوضه خلیج‌فارس و دریای عمان با مقدار میانگین بارش ۱۲.۶ و بیشینه بارش ۹۹.۸ میلی‌متر پرباران‌ترین حوضه درجه ۱ کشور در هفته جاری خواهد بود.
همچنین حوضه مرزی شرق با مقدار میانگین بارش ۲.۲ میلی‌متر و بیشینه بارش نقطه‌ای ۱۳.۷ میلی‌متر کم باران‌ترین حوضه درجه ۱ کشور است.
از میان حوضه‌های درجه ۲ کشور، حوضه‌های مرزی غرب و دریاچه ارومیه به ترتیب با متوسط بارش ۲۸.۳ و ۱۹.۸ میلی‌متر و بیشینه بارش ۹۹.۸ و ۷۴.۴ میلی‌متر پرباران‌ترین حوضه‌های درجه دو کشور هستند.
از میان استان‌های کشور، استان‌های غربی و شمالی با بارش تجمعی ۵۰ تا ۷۵ میلی‌متر در هفته جاری پر بارش‌ترین استان‌های کشور خواهند بود.
