ترجمه محمود نواب مطلق
بنابه اعتقاد سازمان ملل متحد از زمان به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، اقتصاد این کشور به اندازه ده سال عقب افتاده است. میزان فروپاشی اقتصادی در این کشور به باور این سازمان بینالمللی بسیار فاجعهبار است.
تا حدی که طالبان در مدت زمان کمتر از یکسال آنچه برای ساختن آن حداقل ده سال زمان نیاز بوده را از بین بردهاست. امروز ۹۵ تا ۹۷ درصد از جمعیت افغانستان زیر خط فقر زندگی میکنند.
همچنین این کشور جزو شش کشوریست که خطر گرسنگی در آن بسیار بالاست.
براساس گزارش سازمان ملل متحد در نیمه نخست سال جاری میلادی بیش از ۷۰ هزار شغل در افغانستان با محوریت زنان از بین رفت، بیست درصد از کودکان این کشور نیز مبتلا به سوءتغذیه حاد هستند.
براین اساس از زمان بقدرت رسیدن طالبان درماه اوت ۲۰۲۱(مرداد۱۴۰۰) اقتصاد این کشور از هم پاشیده. خانم«کانیویگناریا» رئیس برنامه توسعه سازمان مللمتحد در آسیا و اقیانوسیه روز چهارشنبه ۵اکتبر(۱۳مهر) طی یک کنفرانس خبری در گزارش خود اعلام کرد:«تولید ناخالص داخلی افغانستان که حتی قبل از به قدرت رسیدن طالبان کاهش یافته و به مرز ۲۰میلیارد دلار رسیده بود دریکسال اخیر پنج میلیارد دلار دیگر هم کاهش یافت.
این میزان یعنی ثروتی که ظرف ده سال جمع شدن آن به طول میانجامد؛ در ده ماه ازبین رفته، در هیچ جای دیگر جهان ما شاهد چنین فروپاشی اقتصادی نبودهایم.»
دراین گزارش تصویری بسیار تاریک از وضعیت اقتصادی افغانستان به نمایش گذاشته شده؛ در نیمه سال جاری میلادی بیش از ۷۰ هزار شغل ازبین رفته که اغلب آنان مشاغل زنان بوده است.
همچنین نظام های بانکی و مالی از هم پاشیدهاند. از هر پنج کودک، یک کودک در معرض تهدید سوءتغذیه حاد قرار دارد. این اوضاع خراب در جنوب این کشور بیشتر قابل مشاهده است.
اقتصاد غیرقانونی در اثر فروپاشی اقتصاد رسمی به میزان ۱۲ تا ۱۸درصد تولید ناخالص داخلی افزایش یافتهاست. این در حالیست که این ارقام سال گذشته ۹ تا ۱۴ درصد بوده. تقریبا تمام جمعیت افغانستان زیر خط فقرقرار دارند.
براساس این گزارش مردم افغانستان ۶۰ تا ۷۰ بلکه ۸۰ درصد درآمدشان را برای موادغذایی و سوخت هزینه میکنند.
قیمت پایه سبد موادغذایی در این کشور ازماه اوت ۲۰۲۱( مرداد۱۴۰۰) ۳۵درصد افزایش یافته و از آن پس ۹۷ تا ۹۹ درصد جمعیت افغانستان زیر خط فقر زندگی میکنند در حالیکه این میزان سال گذشته ۷۰درصد بودهاست.
بانک جهانی قبلا در ماه مارس(اسفند۱۴۰۰) نیز نسبت به بدترشدن زندگی روزمره مردم در این کشور هشدارداده بود. دریک بررسی تلفنی با ۵هزار خانواده افغانستانی، ۷۰ درصد آنها اظهارداشتند از برآورده ساختن ابتداییترین حاجات غذایی و غیرغذایی خود ناتوان هستند.
این رقم دو برابر بررسی قبلی انجامشده درماه مه ۲۰۲۱(اردیبهشت ۱۴۰۰) است. براساس این گزارش افغانستان جزو شش کشوریست که در معرض خطربالای گرسنگی قرار دارد.
آمارهای منتشره درماه سپتامبر(شهریور) از سوی سازمان خواربار وکشاورزی ملل متحد «فائو» و برنامه غذای جهانی سازمان مللمتحد حاکیست اینکشور درکنار کشورهای اتیوپی، سومالی، سودان جنوبی، نیجریه و یمن از این حیث قرار گرفته است.
در این شش کشور تا ژانویه ۲۰۲۳(دی ۱۴۰۱) ۹۷۰ هزار نفر از حیث رده بندی میزان گرسنگی در ردیف پنج که بالاترین حد فاجعه بار گرسنگی است قرار خواهند گرفت.
در این سطح میزان مرگ ومیر ناشی از گرسنگی به صورت روزانه رخ میدهد و بدون اقدام فوری سوءتغذیه ومرگومیر ناشی از آن مرتبا تشدید خواهدشد.
براساسسازمان ملل گزارش سازمان مللمتحد این آمارو ارقام نسبت به شش سال گذشته به دلیل بروز تغییرات اقلیمی، بحران کرونا و آثارجنگ روسیه و اوکراین ده برابر افزایش یافتهاند.
به اعتقاد«عبدالله الدَردَری» نماینده عمران ملل متحد در افغانستان میزان کمکهای بشردوستانه به هیچ وجه کفایت نمیکند زیرا ظرف ۱۴ماه تعداد افراد مشمول دریافت این کمکها از ۱۹ میلیون نفر به ۲۲ میلیون نفر افزایش یافته است.
او دراین خصوص میگوید:«ما درنظر داریم ظرف سه سال آینده ۲میلیون شغل با محوریت خانمهای کارآفرین بومی افغانستان به منظور راهاندازی مجدد بخشخصوصی ایجاد وبدینوسیله زیرساختهای کشاورزی بومی و نهادهای خرد مالی و بانکی را تجدید بنا کنیم.»
منبع: روزنامه تریبیون
