افزایش قیمت چای در بازارهای جهانی؛ کاهش در بازار ایران

با وجود افزایش قیمت جهانی چای در ماه‌های اخیر، با تصمیم دولت در کاهش عوارض، مالیات و سود بازرگانی، قیمت چای در بازار داخلی کاهش یافت.

احمدرضا بخشی در گفت‌وگو با ایرنا درباره وضعیت واردات و قیمت‌گذاری چای گفت: در سال ۱۴۰۰ با افزایش قیمت چای سریلانکا، کنیا و هندوستان روبرو شدیم که ناشی از افزایش قیمت‌های جهانی بوده است.

 رئیس کمیسیون تخصصی چای اظهار کرد: در سه ماه اول سال ۱۴۰۱ قیمت انواع چای خارجی نسبت به سال گذشته ۲۰ درصد افزایش داشته است اما در تیر امسال با توجه به تمهیدات دولت و مکاتبات کمیسیون تخصصی چای کشور با وزارت جهاد کشاورزی چای جزو اقلام کالاهای اساسی قرار گرفت و تعرفه گمرکی این محصول از ۵ به ۱ درصد و مالیات بر ارزش افزوده چای در گمرکات از ۹ به ۱ درصد کاهش یافت.

وی گفت: این کاهش عوارض دولتی سبب رکود در بازار چای وارداتی شد اما در عرصه فروش چای در فروشگاه‌ها در بسته‌بندی‌های کوچک ۴۵۰ گرمی تا ۵۰۰ گرمی برخی شرکت‌های بسته‌بندی اقدام به درج قیمت‌هایی کردند که در واقع این قیمت‌ها از نظر کارشناسان حوزه تخصصی چای قیمت‌های واقعی کالا نبود و با توجه به تذکرات ارائه شده، مقداری در قیمت‌ها تجدید نظر صورت گرفت.

بخشی اضافه کرد: البته هنوز هم دو تا سه شرکت هستند که کاهش قیمت روی کالاهای خود را اعمال نکرده‌اند اما  ما به طور جدی به دنبال این موضوع  هستیم که بتوانیم قیمت‌ها را کنترل کنیم.

لزوم درج شناسه محصول روی بسته‌بندی‌های چای خارجی

نماینده سازمان جهانی چای در ایران یکی از مشکلات فروش چای را عدم شناسه کالا روی محصول خارجی دانست و تصریح کرد: در خصوص چای، خریدار باید بداند که چه چایی را خریداری می‌کند آن هم به این صورت که چای مانند محصولات دیگر مثل بیسکویت و کیک باید دارای آنالیز و شناسه روی بسته‌بندی باشد به طوری که مشخص باشد این چای محصول کدام کشور و با چه درجه‌بندی است تا مشتری سردرگم نشود.

وی گفت: تاکنون روی بسته‌بندی محصول چای خارجی آنالیز و مشخصاتی نداشتیم بنابراین شرکت‌های بسته‌بندی از عناوین کلی چای داخلی یا چای ۱۰۰ درصد خارجی استفاده می‌کردند بنابراین مصرف کننده اطلاعی از بسته‌بندی نداشت و فقط با اعتماد به برند خرید می‌کرد اما مشتری باید بداند که این برند از چه متریالی استفاده کرده است.

بخشی با بیان اینکه این اقدام دو حسن دارد افزود: علاوه بر اصلاح قیمت ها برحسب کشور واردکننده و کیفیت و درجه‌بندی کالا، باعث سهولت کار بازرسین و ناظران وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی و صنعت و معدن می‌شود.

رئیس کمیسیون تخصصی چای اظهار کرد: در این اقدام مشخصات روی پاکت بسته‌بندی شرکت تولیدکننده باید با مشخصات بسته‌بندی خارجی شرکت‌های بسته‌بندی تطابق داشته باشد بنابراین هرگونه مغایرتی تخلف محسوب می‌شود یعنی برای فریب خریداران است که باید با متخلفان برخورد قانونی صورت گیرد.

بخشی تصریح کرد: همچنین باید قیمت روی محصول با مشخصات روی پاکت تطابق داشته باشد و دلیلی ندارد که تمامی بسته‌بندی‌ها یک قیمت داشته باشد متاسفانه آنچه که اکنون در بازار دیده می‌شود بسته‌بندی‌های چای یک قیمت واحد دارند و همه از آن پیروی می‌کنند این درحالی است که ممکن است بار یک واردکننده درجه یک و بار واردکننده دیگری درجه ۵ باشد اما وقتی همه یک قیمت را برای چای خارجی می‌زنند تاجری که بار بی‌کیفیت تر وارد کرده می‌تواند تخفیف ۴۰ درصدی روی محصول لحاظ کند اما واردکننده‌ای که بار درجه یک آورده نمی‌تواند تخفیف بدهد.

به گفته وی، عملا بازار از محصول درجه یک و با کیفیت خالی می شود و واردکنندگان به سمت کالاهای بی‌کیفیت می‌روند که می‌تواند بازار را در دست بگیرد و به سلامت جامعه لطمه وارد کند که البته این موضوع تنها مربوط به چای نیست و  شامل اکثر کالاها و مواد غذایی می‌شود.

۸۰ تا ۸۵ درصد چای مورد نیاز کشور وارداتی است

 نماینده سازمان جهانی چای در ایران گفت: با توجه به میزان مصرف سالانه، بین  ۸۰ تا ۸۵ درصد وچای مورد نیاز کشور از محل واردات تامین می‌شود و تنها بین ۲۰ تا ۲۵  درصد از محل تولید داخلی است.

بخشی اضافه کرد: طی سه سال اخیر باغات چای کشور با محدودیت منابع آبی ، استمرار خشکسالی و سوختگی روبرو بوده است بنابراین بخش اندکی از چای کشور از این محل تامین می‌شود که البته بخشی از تولید داخل به کشورهای هدف صادر می‌شود.

نگرانی از ورود چای بی‌کیفیت به دلیل کاهش توان خرید مردم

رئیس کمیسیون تخصصی چای درباره وجود چای‌های بی‌کیفیت در کشور  افزود: بار چای وارداتی به صورت فله و در بسته‌بندی‌های بیش از ۱۰ کیلوگرم است بنابراین بار پس از آنالیز و دریافت پروانه سلامت اجازه ترخیص از گمرکات را پیدا می‌کند  و تخلفی تا اینجا صورت نمی‌گیرد اما بعد از ورود به کشور ممکن است از سوی برخی افراد سودجو این چای  با چای تاریخ گذشته خارجی یا ایرانی تحت عنوان چای سنواتی قاطی و بسته‌بندی و به بازار عرضه شود که این کار تخلف است.

وی اضافه کرد: البته اکنون به ویژه در سال ۱۴۰۱ با این مشکلات روبرو نبودیم زیرا این مسائل مربوط به سالیان گذشته بوده تا جایی که دو تا سه شرکت متخلف به دادگاه احضار شدند و با آنها برخورد قانونی صورت گرفت.

بخشی گفت: اما اکنون با مشکل  کاهش توان خرید مردم روبر هستیم که همین امر در ورودبار بی‌کیفیت و درجه ۳ تا ۵ به کشور تاثیرگذار است زیرا تجار ما رغبتی برای خرید بار با کیفیت و درجه یک با قیمت‌های بالای  ۵ دلار ندارند و این موضوع نگران‌کننده است.

وی اظهار کرد: اکنون باری با کیفیت درجه یک و دو چای بین ۵ تا ۱۵ دلار قیمت دارد بنابراین تاجر به بازارش نگاه می‌کند وقتی بازار کشش ندارد بار ۳ تا ۴.۵ دلاری تامین و وارد می‌کند البته این تخلف نیست این فقط باری است که از لحاظ کیفیت ضعیف‌تر است.

نماینده سازمان جهانی چای در ایران یادآورشد: ایران پیش از این یکی از واردکنندگان و مصرف‌کنندگان چای‌های باکیفیت از سریلانکا و کنیا بود که اکنون به دلیل مشکلات اقتصادی به سمت خرید و مصرف چای‌های درجه پایین و بی‌کیفیت روی آورده است.

وی با بیان اینکه قیمت چای خارجی بستگی به کشور صادرکننده دارد گفت: در سریلانکا به دلیل مشکلات فعلی قیمت چای بین ۱ تا ۲ دلار افزایش یافته  بنابراین قیمت این محصول بین ۴ تا ۱۵ دلار است بنابراین متوسط باری که از سریلانکا وارد می‌شود بین ۴ تا ۷ دلار متغیر است البته چای ۹ دلاری هم وارد می‌کنیم اما مقدارش کم است.

 وی قیمت چای هندوستان را بین ۴ تا ۵ دلار و کنیا را بین ۳ تا ۴ دلار و ۲۰ سنت عنوان کرد و افرود: این قیمت متوسط جهانی چای است زیرا تجاری داریم که چای ضعیف‌تر و برخی چای لوکس و گران‌تر وارد می‌کنند.

قیمت ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزارتومانی چای ایرانی با توجه به دریافت یارانه دولتی منطقی نیست

رئیس کمیسیون تخصصی چای درباره قیمت چای ایران گفت: چای ایرانی از کیفیت خوبی برخوردار است اما با توجه به پرداخت یارانه دولتی و حمایت‌های وزارت جهاد کشاورزی و سازمان چای کشور به نظر می‌رسد قیمت بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزارتومان برای چای ایرانی منطقی نیست.

وی براین باور است با وجود اینکه قیمت چای ایرانی ۴ تا ۵ برابر افزایش یافته اما همچنان باغداران ما با مشکلات جدی معیشتی روبرو هستند بنابراین مشخص است فاصله بزرگی وجود دارد که یک ریال آن به جیب کشاورزان و باغداران ما نمی‌رود که امر دغدغه ما در کمیسسیون چای کشور است.

وی از دستگاه‌های نظارتی خواست تا قیمت‌گذاری چای در کشور مورد بررسی و بازبینی قرار گیرد.