شوک برقی به خانوارها

افزایش چند برابری تعرفه برق در ماه‌های اخیر، از افزایش هزینه برق تا ۱۰ برابر در برخی مناطق حکایت دارد، که  زندگی میلیون‌ها خانوار ایرانی را با چالش مواجه کرده است.

به گزارش عصراقتصاد، مشترکان برق در سراسر کشور با افزایش چشمگیر مبلغ قبوض خود مواجه شده‌اند. این افزایش که از ابتدای مهرماه ۱۴۰۳ اعمال شده، حالا به گفته برخی مشترکان تا ۶ برابر و حتی در برخی موارد تا ۱۰ برابر افزایش یافته است.  گزارش‌های مردمی حاکی از آن است که قبض برق برخی خانوارها از چند ده هزار تومان به بیش از دو میلیون تومان رسیده است. این افزایش ناگهانی و قابل توجه، به ویژه برای خانوارهای کم‌درآمد که با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند، غیر قابل تحمل است.

یکی از شهروندان که سرپرست یک خانواده است، از افزایش ده برابری قبض برق خود خبر داده است.  او می‌گوید در ماه‌های مهر و آبان، ۱۹۹۰۰ تومان بابت مصرف برق پرداخت کرده، اما در ماه‌های آبان تا دی، این مبلغ به بیش از یک میلیون و ۸۳ هزار تومان افزایش یافته است. این افزایش نجومی، توانایی پرداخت هزینه‌های زندگی را از این خانوار گرفته و آنان را با نگرانی شدیدی مواجه کرده است.

وضعیت در دیگر مناطق نیز به همین منوال است.  ساکنان یکی دیگر از مناطق کشور که بیشترشان کارگر و کارمند هستند، از افزایش ۵ برابری قبض برق خود شکایت دارند.  آن‌ها با حقوق ماهانه ۱۵ میلیون تومان، قادر به پرداخت قبوض چند میلیونی برق نیستند.

این شهروندان با بیان این‌که قبض برق آن‌ها در دوره‌های گذشته ۴۳۱ هزار تومان بوده است، از افزایش آن به دو میلیون و ۹۸ هزار و ۶۰۰ تومان در دوره جدید ابراز نگرانی کرده‌اند.  این موارد نمونه‌ای از مشکلات بسیاری است که در اثر افزایش تعرفه برق برای مردم ایجاد شده است.

در این میان، نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز به این موضوع واکنش نشان داده‌اند. علی کرد، نماینده مردم سیستان و بلوچستان، در نطق خود در مجلس شورای اسلامی، ضمن انتقاد از افزایش سرسام‌آور قیمت برق، از وزیر نیرو خواسته است تا این ناترازی انرژی و صدور تعرفه‌های سنگین را مدیریت کند.  او همچنین به وضعیت اقتصادی نامناسب مردم و تورم بالا اشاره کرده و از دولت خواسته است تا برای مهار تورم و بهبود وضعیت معیشتی مردم اقدام کند.

از سوی دیگر، مسئولین شرکت توانیر در مهرماه افزایش تعرفه برق را تشریح کرده بود.  مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل توانیر، با اشاره به ساختار تعرفه‌گذاری جدید، مدعی شده بود که این ساختار بیشترین یارانه را به مشترکانی اختصاص می‌دهد که در محدوده الگوی مصرف قرار دارند.

به گفته او، مشترکان خانگی به دو دسته مشترکان کم‌مصرف (زیر الگوی مصرف) و پرمصرف (بالاتر از الگوی مصرف) تقسیم می‌شوند و ضرایب متفاوتی برای هر گروه در نظر گرفته شده است.  براساس این قانون، برای مشترکین پرمصرف تا ۱.۵ برابر الگوی مصرف، ۱.۵ برابر هزینه تأمین، تا ۲.۵ برابر الگوی مصرف، ۲.۵ برابر هزینه تأمین و برای مصرف بیش از ۲.۵ برابر الگوی مصرف، ۵ برابر هزینه تأمین برق در نظر گرفته شده است.

عبدالامیر یاقوتی، مدیرکل امور انرژی و مشتریان توانیر، نیز با تأکید بر این‌که ۷۵ درصد مشترکان برق مصرفی زیر الگوی ۲۰۰ کیلووات‌ساعت دارند و هزینه قبض آن‌ها حدود ۱۸ هزار تومان است، اشاره کرده بود که افزایش تعرفه بیشتر برای مشترکان پرمصرف (بیش از ۸۰۰ کیلووات‌ساعت) اعمال شده و می‌تواند تا حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان برسد.

بررسی دقیق‌تر تعرفه‌های برق ماه‌های غیرگرم (مهر تا اردیبهشت) قبل و بعد از اعمال تعرفه‌های جدید، نشان می‌دهد که به‌جز دو مورد، رشد تعرفه‌ها حدود ۳۸ درصد است.  اما افزایش تعرفه برای مصرف زیر ۲۰۰ کیلووات ساعت، رشدی ۸۳ درصدی داشته و برای مصرف بین ۳۰۰ تا ۴۵۰ کیلووات‌ساعت، رشدی ۷۸ درصدی را نشان می‌دهد.

با این وجود، افزایش شدید تعرفه برق، فشار اقتصادی مضاعفی بر دوش مردم گذاشته و بسیاری از آن‌ها را با مشکلات جدی در تأمین هزینه‌های اولیه زندگی مواجه کرده است.

این افزایش، به خصوص برای خانوارهای کم‌درآمد، مشکلات اقتصادی جدی ایجاد کرده و توانایی آن‌ها را برای پرداخت هزینه‌های اولیه زندگی کاهش داده است.

شفاف‌سازی بیشتر در خصوص دلایل افزایش تعرفه‌ها و ارائه راهکارهای عملی برای کاهش فشار اقتصادی بر مردم، از ضروریات این شرایط است.

توجه به نیازهای مردم و اقدامات موثر جهت بهبود وضعیت اقتصادی آن‌ها،  از جمله مطالبات جدی مردم از مسئولان است.  فقدان برنامه‌ریزی دقیق و عدم توجه به  توانایی مالی مردم در پرداخت قبض‌های برق،  از مهمترین انتقادات وارده به دولت است.