خودروها روی آب، بازار خراب!

محمدرضا هادیلو

یک روز بعد از این که وزیر صمت خبر از مشکل واردات خودرو داد و گفت که جای کافی در بنادر برای واردات خودرو نداریم و خودروها روی آب مانده اند، خبر تحریم گروه بهمن خودرو از سوی خزانه داری آمریکا منتشر شد تا کام بازار خودرو در کمبود عرضه تلخ شود.

با این حال پیش بینی می شود بازار اردیبهشت همچنان در وضعیتی رکودی و متاثر از نرخ ارز باشد.

به گزارش عصر اقتصاد وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه حدود ۵۰ هزار خودرو وارداتی در گمرکات کشور وجود دارد؛ گفته: مشکل فعلی برای واردات خودرو نداشتن فضای کافی در بنادر کشور است و تعداد زیادی خودرو روی کشتی داریم.

عباس علی‌آبادی وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره آخرین وضعیت واردات خودرو در سال جدید اظهار داشته: تا به امروز برای واردات ۱۳۰ هزار خودرو ثبت سفارش انجام شده است و این روند کماکان ادامه دارد و مردم برای خرید خودرو خارجی عجله نکنند و آن را با قیمت بالا از افرادی که به دنبال سوءاستفاده هستند، خریداری نکنند.

یک هفته کم نوسان و کمی نزولی

هفته پیش و یک روز پیش از این اظهار نظرها، بازار خودرو بازاری نزولی بود که بعد از افزایش های زیاد ۳ هفته اول سال ۱۴۰۳ کمی قیمت ها از حالت نوسانی بیرون آمده و برخی خودروها نیز روند کاهشی به خود گرفتند.

اما بنا بر مشاهدات میدانی خبرنگار عصر اقتصاد بازار خودرو در ماه فروردین خراب و بدون متقاضی بود و تنها به بهانه افزایش نرخ ارز قیمت ها بالا می رفت.

تغییرات قیمت ۱۶ محصول داخلی و مونتاژی از ۲۸اسفند ۱۴۰۲ تا ۲۹ فروردین نیز نشان می‌دهد که از ابتدای سال جاری تاکنون بهای خودروهای داخلی در بازار به طور میانگین ۴۷میلیون تومان، معادل ۷.۱درصد، رشد داشته است.

محصولات مونتاژی اما در همین مدت زمان کمتر تحت‌تاثیر رشد قیمت بوده‌اند و بهای آنها به طور میانگین ۲۸.۸میلیون تومان افزایش یافته تا رشدی ۱.۸درصدی را ثبت کند. اگر چه آخرین آمار اعلامی از سوی بانک مرکزی نشان از کاهش برخی قیمت ها در میان خودروهای مونتاژ در هفته آخر فروردین ماه تا ۱۷۰ میلیون تومان داشت.

با این حال کارشناسان رشد قیمت خودرو در فروردین‌ماه امسال را ناشی از سه عامل اساسی تورم انتظاری، اتفاقات سیاسی و رشد نرخ ارز اعلام کرده اند که هر یک از این عوامل تاثیر مرکب بر دیگری داشته است. اما در بازار فروردین روز بیست و ششم قیمت ها در قله قرارگرفتند و بعد از آن کمی روندی نزولی را تجربه کردند.

دولتی ها: ارزانی ها ادامه دارند

دلیل این کاهش نیز بنا به اعلام سایت ایبنا، سایت رسمی بانک مرکزی اعلام نتایج نوبت نوبت ۹۳۰ هزار متقاضی خرید خودرو‌های داخلی و مونتاژی در قالب سامانه یکپارچه فروش اعلام شد. بر اساس نتایج اعلام شده، اکثر مشتریان در سال جاری خودرو‌های مورد نظر خود را تحویل خواهند گرفت.

به ادعای سایت بانک مرکزی قیمت خودرو‌های تولید داخل و مونتاژی در بازار آزاد، پس از مدت‌ها هفته‌ای کاملا نزولی را تجربه کردند و به نظر می‌رسد این روند همچنان ادامه داشته باشد چراکه بخش زیادی از تقاضا به جای بازار آزاد، از طریق فروش کارخانجات تامین خواهد شد.

خبر مثبت دیگر نیز همان خبر علی آبادی وزیر صمت بود که اعلام کرد از ابتدای سال تاکنون بیش از ۱۳۰ هزار خودروی خارجی ثبت درخواست شده است.

وزیر صمت نیز در همین راستا اعلام کرده است که مردم بدانند که در تولید و عرضه خودرو در بازار کسری وجود ندارد و اگر با حوصله برخورد کنند، نیاز آنها تأمین می‌شود.

قیمت ها در بازار چگونه بود؟

همانطور که بیان شد قیمت خودرو در روز ۳۰ فروردین پنج‌شنبه ۳۰ فروردین ۱۴۰۳ نوسان کمتری داشت و میل کلی بازار نزولی بود اما خودرویی مانند دنا پلاس اتوماتیک ۵۵ میلیون تومان نسبت به روز گذشته گران‌تر شده است.

در هفته پیش رو با اعلام تحریم گروه بهمن و درگیری های مجدد از سوی اسرائیل به نظر می رسد این هفته بازار به این دو حادثه واکنش نشان دهد که این واکنش ها نه از سوی مردم تقاضای بخش واقعی که احتمالا از سووی بازار سازها و دلالان خواهد بود.

کوییک S دنده‌ای با مدل ۱۴۰۳ برخلاف دیگر محصولات بازار هفت میلیون تومان افت قیمت دارد و به نرخ ۴۴۵ میلیون تومان به فروش می‌رسد.

شاهین G با مدل ۱۴۰۳، سدان لوکس تولیدی شرکت سایپا، یکی دیگر از رکوردداران افزایش قیمت در بازار خودروهای داخلی بود. این خودرو ۳۷ میلیون تومان نسبت به روزگذشته رشد قیمت دارد و با ۷۶۲ میلیون تومان خرید و فروش می‌شود.

قیمت خودروهای مونتاژی، هم با افت قیمت مواجه شدند به نحوی که جک J4 آپشنال پنج میلیون تومان افت قیمت داشت و با ۹۰۵ میلیون تومان به فروش رسید. هایما S5 اتوماتیک ۶سرعته کراس‌اوور مونتاژی ایران‌خودرو نیز ۱۰ میلیون تومان رشد قیمت داشت و با نرخ یک میلیارد و ۵۴۰ میلیون تومان به فروش رسید.

جک S5 نیوفیس یکی از محبوب‌ترین محصولات کرمان موتور محسوب می‌شود که هیچ تغییری ندارد و با قیمت یک میلیارد و ۷۱۰ میلیون تومان خرید و فروش می‌شود.

نظر مخالف کارشناسان و پیش بینی رکود تورمی

اما روند بازار خودرو به رغم این نوع خبرهای مثبت از سوی دولتی ها چگونه پیش خواهد رفت؟ آیا باب میل آنها خواهد بود؟ کارشناسان خودرو بر این باورند که این‌چنین خبردرمانی‌ها، هیچ تأثیر مثبت و منفی روی قیمت خودرو ندارد و در نهایت بازار، روند خود را طی می‌کند زیرا وقتی تورم در محدوده ۳۰ تا ۴۰ درصد قابل رویت است، بعید است که بازار خودرو هم از این قاعده مستثنی باشد، به ویژه که قطعات خودروهای داخلی و مونتاژ با ارز تامین می شود.

عمادالدین جعفری، کارشناس بازار خودرو در گفتگو با تجارت‌نیوز درباره آینده بازار خودرو گفته است: بازار خودرو روزهای عجیبی را به خود می‌بیند. وضعیت بازارهای موازی به واسطه رشد نرخ دلار، بالا بوده و قیمت خودرو نیز به همین دلیل صعودی است، اما با این وجود، بازهم خودروها در بازار مشتری ندارند. با توجه به این شرایط هفته آینده نیز در صورتی که نرخ دلار افزایش یابد می‌توان انتظار رشد قیمت خودرو را هم داشت، اما بعید به نظر می‌رسد که بازار از رکود فعلی خارج شود.

اختلاف فاحش قیمت های خرید و وفروش

مشاهدات میدانی عصراقتصاد نیز از بازار خودروی تهران در روز جمعه نشان می دهد که خودروها همچنان بدون مشتری هستند و تنها دلال ها هستند که خودروهای به اصطلاح شکار را با قیمت های بسیار پایین تر ( تا ۵۰ میلیون تومان) می خرند.

یک فروشنده که خود را پول لازم می دانست به خبرنگار عصر اقتصاد گفت: اینجا خریداری نیست و فقط دلالان خودروهای خود را به نمایش گذاشته اند و به اصطلاح توی سر قیمت خودروها می زنند!

یک دلال در بازار خودرو نیز به عصر اقتصاد گفت: به نظر می‌رسد اوایل هفته، بازار دچار التهاب و شوک خواهد شد و فروشندگان، تمایلی به معامله خودرو نداشته باشند. در صورت ادامه تنش‌ها، انتظار فعالان بازارهای سرمایه و خودرو این است که نرخ ارز و خودرو و از همه مهم‌تر طلا، با افزایش مواجه خواهد شد و در کل بازار وضعیت جالبی ندارد، برای همین است که قیمت های فروش با قیمت های خرید تفاوت های زیادی دارد.

اثر تحریم بهمن خودرو

یک کارشناس صنعت خودرو درباره اثر تحریم بهمن خودرو گفت: خودروسازان چینی با شرکت های مونتاژ کار ایرانی عقد اخوت نبسته اند و نمایندگی انحصاری نداده اند از همین رو است که شما محصولات چری را در بهمن خودرو، مدیران خودرو می بینید و اخیرا ماموت خودرو نیز با این خودروساز وارد مذاکره شده است.

وی افزود: برندهایی که وارد ایران می شود با برندهایی که نگران تحریم هستند؛ متفاوت است و لذا اگر از تاثیر روانی آن بگذریم ، بعید است که تحریم بهمن خودرو به ویژه در خودروهای سواری تاثیر چندانی بگذارد.

وی با بیان این که در سالی که گذشت به شدت مونتاژ کارها در نیمه اول جان گرفتند و سایپا و ایرانخودرو در تولید عقب مانده اند، گفت: بازار خودرو باید بیش از همه نگران تصمیم های یک شبه دولت و کنترل نرخ ارز باشد. به ویژه آن که این بازار به شدت در رکود تورمی به سر برده و خریدار واقعی در آن کم پیدا می شود.

وی تاکید کرد: بازار خودرو در بخش خودروهای لوکس و گران مشکلی ندارد و برای همین نوسانات در بخش خودروهای مونتاژی کم است اما در بخش خودروهای قابل دسترس در سبد خانوارهای طبقه متوسط به بالا با کمبود مواجهیم که در این باره هم دولت و وزارت صمت برنامه ای ندارد!

گفتنی است وزارت خزانه داری آمریکا تحریم های ظالمانه ای را علیه «گروه بهمن و شرکت های وابسته به آن» اعلام کرد. این تحریم مشابه تحریمی است که در دهه گذشته بر صنعت خودرو اعمال شد و هدف آن جلوگیری از پیشرفت اعلام شده است. در فهرست تحریم های ظالمانه کشور، شرکت های بهمن دیزل، ایران دو چرخ و شاسی بلند ایران که از زیرمجموعه های گروه بهمن هستند، تحریم شدند.

در پایان شایان ذکر است که وزارت امنیت برای جلوگیری از «تقاضای بیش از حد» و «سوءاستفاده» چینی ها از شرایط کنونی صنعت و بازار خودرو، سیاستی تدوین و به صنعت خودرو ابلاغ کند. رفتار اخیر شرکت های خودروسازی چینی با شرکای داخلی خود نشان از “عدم صداقت” در تعهدات آنها دارد. چینی ها به دنبال اجرای سیاست نفوذ بیشتر در صنعت و بازار خودرو کشور هستند تا از شرایط فعلی “حداکثر منفعت” کسب کنند.