«عصراقتصاد» بررسی می کند؛ سهم ایران از میادنی مشترک انرژی با عربستان چقدر است؟
گروه انرژی- باتوجه به رویکردهای مثبت سیاسی اخیر ایران و عربستان، همکاری دو کشور در حوزه نفت و گاز میادین مشترک بستگی به این دارد که در دیپلماسی انرژی چه اهدافی را تعریف و در اولویت قرار دهیم، اکنون دو کشور با وساطت چین تفاهم و گفتوگو کردند و بنا بر این است که کانالهای دیپلماتیک بین ریاض و تهران را باز کنند ولی این بدان مفهوم نیست که اختلافات نظر بین دو کشور کاملا برطرف شده باشد.
با سرگیری روابط ایران و عربستان میتوان به همکاریهای مشترک نفتی این دو کشور امیدواربود همکاریهایی نظیر یکپارچهسازی توسعه میدان که میتواند اثرات مثبتی برای هر دوکشور به دنبال داشته باشد.
از سال ۲۰۱۶ روابط ایران و عربستان قطع شد که تبعات فراوانی برای هر دو کشور داشت. از سرگیری روابط ایران و عربستان میتواند در بخشهای مختلف اثرگذاری مطلوبی داشته باشد، به عنوان مثال سرمایهگذاری مشترک در میادین نفتی چرا که این دو کشور ۴ میدان مشترک نفتی دارند و میتواند به توسعه یکپارچه میدان نفتی کمک کند که مسوولان امر نیز بر آن اصرار دارند.
یکپارچهسازی توسعه میدان یعنی کل میدانی که حدفاصل قلمروی مرزی دو یا چند کشور قرار دارد، بهصورت یک واحد در نظر گرفته شود و به جای آنکه هریک از کشورهای ذینفع بهطور جداگانه از بخشی از میدان در محدوده قلمرو مرزی خویش بهصورت مستقل بهرهبرداری کنند، با هم توافق میکنند که کل میدان را بهصورت یک واحد و توسط یک شرکت بهرهبردار واحد که مورد تأیید طرفین است توسعه دهند و منافع حاصل از آن، همچنین هزینههای بهرهبرداری و توسعه میدان به نسبت قدرالسهم توافقشده بین آنها توزیع شود.
این شیوه توسعه در مقابل قرارداد توسعه مشترک است که در نوعی توافق بین دو یا چند کشور برای توسعه و بهرهبرداری مشترک به نسبت سهم توافقشده از منابع نفت و گاز کشفشده در یک منطقه مشخص است که دولتهای ذینفع نسبت به آن حق مالکیت دارند.
محمود خاقانی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا،هنوز مسائل مختلف در سوریه، یمن و عراق ادامه دارد و علاوه بر آن گروههای دلواپس در تهران و واشنگتن سعی دارند تفاهم بین دو کشور را تحت تاثیر قرار داده و ملغی کنند طبیعی است که تا این تفاهم صورت نگیرد و سرانجام برجام مشخص نشود اختلاف نظرهای ایران و عربستان به وقوت خود باقی است و توسعه همکاری در این گونه میادین نیز به عقب میافتد. در ساختار غیرشفاف اقتصاد خرد و کلان ایران و مهمتر اقتصاد انرژی منافع گروه خاصی نیز ایجاب میکند که بر منابع مالی دولت فشار وارد کنند و به مسیری هدایت کنند که خودشان بهره ببرند.
این کارشناس مسائل انرژی تصریح کرد: در حال حاضر منافع میانمدت و بلندمدت آل سعود، کویت و امارات در این است که با ایران تعامل و همکاری داشته باشند آنها از ایران سرمایهگذاری نمیخواهند چون میدانند ایران بودجه ندارد، اما اگر به لحاظ سیاسی همکاری کنند در حوزه اقتصادی و بخصوص انرژی نیز راه باز میشود که البته شرایطی دارد که مهمترین آن حل مباحث تحریمی است.
وی گفت: اکنون ایران با ناترازی عرضه گاز و بنزین مواجه است و صنعت نفت و گاز با کمبود بودجه و سرمایهگذاری دست به گریبان است، جبران ناترازی گاز به ۸۰ میلیارد دلا سرمایه نیاز است ایران اکنون توانایی ندارد که از نظر فناوروی و سرمایه خود را در توسعه میادین درگیر کند آنچه ایران باید با این کشورها تفاهم کند در میزان سهمی است که هر کشوری دارد، در همکاری با کشورهای همسایه در میادین مشترک کشورهایی مثل عربستان شریک خارجی، مشتری، سرمایه و فناوری دارند و میتوانند سهم خودشان بابت سرمایهگذاری، فروش و آوردن شریک خارجی را بردارند و آنچه نصیب ایران میشود سهمی از حق مالکیت میدان است.