«عصراقتصاد» بررسی می کند؛ معلمی در ایران هنوز شغل انبیاست؟
مهناز برخورداری -در ۶۷ درصد کشورهای مورد مطالعه، معلمی به عنوان شغلی در نظر گرفته می‌شود که با مردم ارتباطی نزدیک دارد و به همین دلیل باید در معلمان روحیه «حمایتگر» وجود داشته باشد.
با این حال، وضعیت معلمان همانند مددکاران اجتماعی است. هیچ توافق بین‌المللی یا ارتباط میان تولید ناخالص ملی و وضعیت معلمان وجود ندارد.
بین جایگاه و منزلت معلمان و پیشرفته بودن سیستم آموزشی کشورها رابطه مستقیمی وجود دارد. مساله حقوق و منزلت اجتماعی معلمان از جمله مسائل مهمی است که در روز معلم در تمام کشورها مورد توجه قرار می‌گیرد.
کشورهای دارای سیستم آموزشی پیشرفته معتقدند باید به این حرفه از نظر حقوق و مزایا توجه بیشتری نسبت به سایر مشاغل شود چراکه معلمان نقش بسیار موثری در موفقیت شهروندان جامعه دارند و اگر معلم‌ها از نظر حقوق و جایگاه در رتبه آخر نسبت به سایر مشاغل در نظر گرفته شوند، نمی‌توان انتظار داشت افرادی با رتبه و مهارت بالا در جامعه پرورش یابند.
چین، یونان، ترکیه و کره جنوبی و همچنین فنلاند که از جمله کشورهایی هستند که نظام آموزشی مطلوبی در میان سایر کشورها دارند و معلمان منزلت و پایگاه بالایی دارند، اگر مجددا نگاهی به سیستم آموزشی این کشورها داشته باشیم، متوجه رابطه مستقیم بین جایگاه و منزلت معلمان و پیشرفته بودن سیستم آموزشی کشورها می‌شویم.
معلمان از نظر منزلت و پایگاه اجتماعی، بیشترین شباهت را با پزشکان در چین، پرستاران در فرانسه، پرتغال و ترکیه، کتابداران در ایالات متحده آمریکا و مدیران شهرداری در ژاپن دارند.
زمانی که دستگاه یا وزارتخانه‌ای دارای دامنه خدمت رسانی بیشتری باشد باید سهم بیشتری از تخصیص بودجه را اخذ و امکانات بیشتری را دریافت کند اما عملا شاهدیم که در تخصیص بودجه، آموزش و پرورش به نسبت وسعت خود، بودجه کمتری نسبت به سایر ارگانها دارد.
۲۱ کشور از سطح جهان بررسی شده‌اند که کشورهای مورد بررسی عبارتند از برزیل، چین، چک، فنلاند، هلند، آلمان، فرانسه، مصر، یونان، فلسطین اشغالی، ایتالیا، ژاپن، ترکیه، سنگاپور، کره جنوبی، اسپانیا، سوئیس، انگلیس، استرالیا، نیوزلند و آمریکا که این کشورها براساس عملکردشان در ارزیابی PISA و تیمز به نمایندگی از قاره‌ها و نظام‌های گوناگون آموزشی انتخاب شده‌اند، دو کشور ترکیه و مصر از نظر شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تا حدی شبیه جامعه ما هستند و برخی کشورها همچون فنلاند، ژاپن و سنگاپور در ردیف نظام‌های آموزشی پیشرفته قرار دارند.
معلمان در بیشتر موارد در هر جامعه‌ای جزو تحصیل‌کرده‌ترین افراد به حساب می‌آیند، اوایل دهه ۸۰ دو تحقیق در کشور ما درباره گروه‌های مرجع و یک تحقیق درباره اعتماد مردم به شغل‌های مختلف انجام شد که براین اساس بالاترین میزان اعتماد به معلمان به ویژه معلمان دوره ابتدایی بود و آخرین درصد اعتماد نیز به بنگاه‌های املاک بود.
معلمی در قرآن به عنوان جلوهای از قدرت لا یزال الهی، نخست ویژه ذات مقدس خداوند تبارک و تعالی دانسته شده است و در نخستین آیات قرآن که بر قلب مبارک پیغمبر اکرم (ص) نازل شد، به این هنر خداوند اشاره شده است:
اقرا باسم ربک الذی خلق، خلق الانسان من علق، اقرأ و ربک الاکرم، الذی علم بالقلم، علم الانسان ما لم یعلم. (علق: ۱ـ ۵) بخوان به نام پروردگارت که جهانیان را آفرید.
انسان را از خون بسته سرشت بخوان ! و پروردگارت کریمترین است همان که آموخت با قلم، آموخت به انسان آنچه را که نمی دانست.
در این آیات خداوند، خود را «معلم» می خواند و جالب این که معلم بودن خود را بعد از آفرینش پیچیده ترین و بهترین شاهکار خلقت، یعنی انسان آورده است. مقام معلم بودن را خدا، بعد از آفرینش قرارداد.
نوعی انسانی را که هیچ نمی دانست، به وسیله قلم آموزش داد که این از اوج خلاقیت و هنر شگفت خداوند در امر آفرینش حکایت دارد.از این رو، می توان گفت که هنر شگفت معلمی از آن خداوند عالم است.
