آموزشجامعه و فرهنگ
مدرسه؛ مُلک پادشاهی مدیران
ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس هرساله داستان‌هایی دارد؛ چراکه سنگاندازی برخی مدیران مدارس برای نامنویسی این امر را به دغدغهای جدی برای اولیا تبدیل کرده است
اکرم رضائی‌نژاد
چند هفته‌ای است خانواده‌های کلاس اولی مدرسه ها سرگرم ثبت‌نام فرزندانشان هستند و دانش‌آموزان سایر دوره‌های تحصیلی نیز با اندکی تاخیر فرآیند ثبت‌نام را شروع کرده‌اند.
در این روزهای کرونایی خیلی از خانواده‌ها هنوز از چگونگی بازگشایی مدرسه ها که بر نوع انتخاب آنها تأثیرگذار است، اطلاع دقیقی ندارند. علی‌رغم اینکه بیان شده است مدارس از ۱۵ شهریور فعالیت خود را آغاز می‌کنند، اوضاع و احوال ناشی از شیوع ویروس کرونا حاکی است که احتمال تغییر زمان بازگشایی وجود دارد و همین سناریوهای مختلف و ابهامات، خانواده‌ها را نگران کرده است.
برخی از خانواده‌های دانش‌آموزان بلاتکلیفند و نمیدانند برای سال تحصیلی جدید چه تصمیمی برای مدرسه رفتن دانشآموزانشان بگیرند و از سوی دیگر، از میان آنانی که برای ثبت‌نام به مدارس مراجعه کرده‌اند، برخی با برخورد نامناسب مواجه شدهاند.
باید جلو پای مدیر بلند شوید
لیلا ابوالفتحی که با وجود نگرانی از شیوع بالای کرونا برای ثبت‌نام فرزند دخترش در پایه دوازدهم به یک مدرسه دخترانه دولتی ناحیه ۲ فردیس مراجعه کرده است، در این باره میگوید: «علی‌رغم اینکه گفته شده برای ثبت‌نام، خانواده‌ها میتوانند از ۸ صبح تا ۵/۱۲ مراجعه کنند، در برخی از مدارس ساعت ۱۰ درها بسته می‌شود و کسی را راه نمیدهند. در این حال می‌گویند دوشنبه و چهارشنبه ساعت ۶ صبح باید به مدرسه مراجعه کنند تا برای ثبت‌نام فرزندان خود وقت بگیرند.»
او همچنین از برخورد مسئولان مدارس گلایه می‌کند و میگوید: «با وجود اینکه مدرسه مورد مراجعه در محدوده محل سکونتمان است، مدیر مدرسه به دلیل اینکه فرزند من پایههای دهم و یازدهم را در مدرسه دیگری گذرانده بود، مانع از ثبت‌نام وی شد. من این موضوع را به یکی از آشنایان که در اداره آموزش و پروش مشغول به کار بود، اطلاع دادم و پس از تماس تلفن او مردسه منکر این موضوع شد. اما پس از مراجعه مجدد به مدرسه با برخورد بسیار بد مدیر مدرسه مواجه شدیم. او در کمال تعجب و در حضور دیگر اولیا با فرزندم به دلیل نداشتن پوشش مورد نظرش برخورد بسیار بد و توهین‌آمیزی داشت و گفت به دلیل اینکه نمره انضباط وی ۱۹ شده و این نشان‌دهنده رفتار بد او در مدرسه قبلی است و دانش‌آموز و مادرش به من احترام نگذاشته‌اند و جلوی پای من بلند نشده‌اند، او را ثبت‌نام نمی‌کنیم. بعد از یادآوری ناظم مدرسه که در مورد ثبت نامش از آموزش و پرورش تماس گرفته‌اند عنوان کرد که او را در لیست رزرو قرار دهید و در صورت انصراف دانش‌آموزی او را جایگزین خواهیم کرد. فرزند من تا خانه گریه کرد و می‌گفت اگر مجبور نبود دیگر به مدرسه نمی‌رفت.»
به تعبیر ابوالفتحی، گویا مدارس «مُلک پادشاهی مدیران» شده است که هرگونه تمایل دارند با والدین و دانش‌آموزان برخورد می‌کنند.
ماجرا مدرسه‌ای که به آتش کشیده شد
پنجشنبه گذشته خبری منتشر شد از یک دانش‌آموز کرجی که اتفاقا دانش‌آموز درس‌خوان و زرنگی با معدل ۱۸.۵ معرفی شده است. او به همراه چند هم‌کلاسی‌اش، مدرسه خود را به آتش کشیده و خسارت چند صد میلیون تومانی به این مدرسه غیرانتفاعی شده است
ماجرا از این قرار است که علی با همراهی سعید ۱۷ ساله، محسن ۱۸ ساله و حمید ۱۹ ساله، به عنوان دانش‌آموز سال یازدهم رشته ریاضی فیزیک و داوطلب کنکور، با ۴۵ لیتر بنزین، مدرسه خود را دهم مرداد ۹۹ به آتش میکشند.
علی در اعترافات خود گفته بود که در سال تحصیلی ۹۸-۹۹، نتوانسته ۳۰ میلیون ریال از شهریه مدرسه غیرانتفاعی را که در آن تحصیل میکرده است، بپردازد و مدیر مدرسه از دادن پرونده‌اش به منظور ثبت‌نام در مدرسه دیگر امتناع می‌کند. به این ترتیب، او نتوانسته در مدرسه دیگری ثبت‌نام کند و یک سال از ادامه تحصیل بازمانده بود. علی به فکر انتقام میافتد و با همدستی دوستان همکلاسی، در شرطبندی بازی «جرات یا حقیقت» که در فضای مجازی در حال انجام بوده است، تصمیم به آتشزدن مدرسه میگیرند.
گرچه رفتار بزه‌کارانه علی و همدستانش قابل دفاع نیست، سوال این است آیا مدیر یک مدرسه می‌تواند به دلیل بدهی اولیای یک دانش‌آموز، پرونده تحصیلی او را گرو نگه دارد و مانع ادامه تحصیل یک جوان شود؟
سال دیگر بیایید
برخی مدیران هم هنگامی به والدین کودکان نوآموز که برای ثبت‌نام فرزندانشان در کلاس اول ابتدایی به مدارس مراجعه کرده‌اند، گفته‌اند فرزندشان را سال بعد ثبت‌نام کنند.
عطیه سرلک که برای ثبت‌نام پسرش به دبستانی در منطقه ۱۳ تهران رفته است در این‌باره به روزنامه همشهری گفت: «برای ثبت‌نام که اقدام کردم، مدیر شناسنامه فرزندم را که دید گفت چون متولد مرداد است، پیشنهاد می‌کنم یک سال دیگر صبر کنید. چون سال تحصیلی پیش رو بیشتر آموزش‌ها مجازی است و این برای کودک شش ساله خوب نیست و ما توصیه نمی‌کنیم. بعد هم توضیح داد که چقدر دانش‌آموزان پایه اول سال گذشته افت تحصیلی داشتند و نتوانستند حروف الفبا و اعداد را خوب یاد بگیرند و اذیت شدند و حتی یکی،دو نفر نیاز به تکرار پایه دارند و این‌طوری شد که من و چند مادر دیگر که برای ثبت‌نام رفته بودیم، دودل شدیم و فعلا دست نگه داشتهایم.»
این موضوع را برخی والدین دیگر هم تأیید کردند و می‌گویند چنین پیشنهادی به آنها هم شده است و البته اختیار تصمیم‌گیری را به خود آنها واگذار کرده‌اند. البته این رویه همه مدارس نیست و بیشتر در مدارس دولتی دنبال می‌شود.
این موضوع آنقدر در مدارس ابتدایی تکرار شده که پای آن به فضای مجازی هم کشیده شد و برخی از والدین درباره آن نوشته‌اند و آموزش و پرورش را خطاب قرار داده‌اند که واقعیت را بگوید و آنها را آگاه کند. سمیرا مصلی‌نژاد در این‌باره نوشته است: «اگر واقعا افت تحصیلی پایه اول ابتدایی سال تحصیلی گذشته زیاد بوده است، آموزش و پرورش آمار را اعلام کند تا هم والدین این بچه‌ها و هم آنهایی که کودکشان امسال باید به کلاس اول برود، آگاه باشند و فکری به حال این ماجرا کنند.»
اما مسئولان وزارت آموزش و پرورش می‌گویند که پیشنهاد مدیران مدارس برای یک سال دیرتر ثبتنامشدن نوآموز پایه اول ابتدایی به والدین او خلاف قانون است و مورد تأیید این وزارتخانه نیست.
رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در این‌باره میگوید: نه‌تنها در این خصوص بخشنامه‌ای صادر نشده است یا جلسه‌ای با مدیران برگزار نکردیم، بلکه آن را خلاف قوانین و مقررات می‌دانیم و اگر مطلع شویم مدیر یا معاون مدرسه‌ای چنین پیشنهادی به والدین داشته است، او را بازخواست خواهیم کرد.
حکیم‌زاده افزوده است: «واقعیت این است که نرخ پوشش تحصیلی برای ما خیلی مهم است و جز ابعاد داخلی، برای ما بعد بین‌المللی هم دارد. اگر کودکان شش‌سال تمام به مدرسه نروند، جزء کودکان بازمانده از تحصیل محسوب خواهند شد، رتبه ما را در جدول جهانی نرخ پوشش تحصیلی پایین می‌آورند و آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به نظام آموزشی ما وارد می‌کند.»
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش تأکید دارد که باید همه یک میلیون و ۵۷۴ هزار و ۲۰۸ کودک نوآموز امسال در کلاس اول ثبت‌نام کنند و اگر مواردی داشته باشیم که برای ثبت‌نام به مدرسه مراجعه نکنند، از طریق اداره‌های آموزش و پرورش به وضع آنها رسیدگی خواهد شد؛ درست است که حضور فیزیکی در مدرسه بهتر از آموزش مجازی است اما به هر حال باید دانش‌آموز در سن مقرر به مدرسه برود. ما به والدین این اطمینان خاطر را می‌دهیم که با آموزش‌های مکمل و مستمر مشکل افت تحصیلی در نوآموزان را حل کنیم و اجازه ندهیم که در یادگیری آنها خللی ایجاد شود.
او در پاسخ به نرخ افت تحصیلی در دانش‌آموزان پایه اول ابتدایی سال ۱۳۹۹-۱۳۹۸، گفته است: «ما افت تحصیلی در این پایه نداشتیم. چون در چند مرحله از مدارس خواستیم که آموزش‌ها را برای دانش‌آموزان تثبیت کنند و کودکانی را که در برخی دروس مشکل دارند شناسایی کنند و به‌طور جداگانه به آنها آموزش دهند و وضعیت تحصیلی آنها را بهبود بدهند. اصلا بازگشایی مدارس در اردیبهشت به همین دلیل بود، بنابراین اگر مدیر و معلمانی این کار را نکردند قطعا خلاف قوانین و بخشنامه‌ها عمل کردند.»
