وام های کرونایی از رویا تا واقعیت
اکرم رضائی نژاد
در شرایطی که بانک‌ها مکلف به پرداخت تسهیلات حمایتی به مشاغل آسیب دیده از کرونا شده‌اند، اما گزارش‌ها و اعلام فعالان اصناف حاکی از آن است که برخی از بانک‌ها بهانه‌های مختلفی چون بسته شدن پرداخت وام جدید در روزهای پایانی سال، ابلاغ نشدن بخشنامه را مطرح می‌کنند تا جایی که حتی برخی از شعبه های بانک‌ها از وجود چنین وامی ابراز بی اطلاعی می کنند.
پرداخت تسهیلات حمایتی به کسب و کارهای آسیب دیده از کرونا از جمله سیاست های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در راستای حفظ اشتغال بنگاه ها و صیانت از نیروهای کار است و بر این اساس ۱۴ رسته شغلی منتخب که بیشترین آسیب از شیوع ویروس کرونا را متحمل شده بودند برای استفاده از تسهیلات مذکور به سامانه کارا معرفی شدند.
طبق اعلام اتاق اصناف ایران و بر اساس مصوبه کارگروه مقابله با پیامدهای اقتصادی ناشی از شیوع کرونا، فعالان ۱۴ گروه از مشاغل اعم از صنفی و غیر صنفی (شامل ۸۵۰ زیر رسته) می توانستند تا پایان آذر ۱۴۰۰ با مراجعه به سامانه کارا به نشانی kara.mcls.gov.ir نسبت به ثبت نام تسهیلات ۱۲ درصدی ثبت نام کنند.
روز ۱۷ شهریور جاری در چهل و نهمین جلسه کارگروه مقابله با پیامدهای اقتصادی کرونا که به ریاست محسن رضایی، معاون اقتصادی رئیس جمهوری برگزار شد، پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای تمدید زمان وام مشاغل آسیب دیده از کرونا به تصویب رسید.
براین اساس صاحبان اصناف مشمول دریافت وام کرونا، تا پایان آذر مهلت داشتند که برای دریافت وام به سامانه کارا مراجعه و ثبت نام کنند.
پیش از این زمان ثبت نام تسهیلات حمایتی کرونا و پرداخت تسهیلات به متقاضیان مشاغل و کسب و کارهای آسیبدیده از کرونا برابر مصوبه ستاد ملی مقابله باکرونا در خرداد ۱۴۰۰ تا پایان شهریور تمدید و اعلام شده بود که بانک‌ها تا پایان آبان موظف بودند تسهیلات کرونا را بپردازند.
پس از آن نیز وزارت کار به‌دلیل تاخیراتی که در فرآیند اجرای پرداخت وام، وجود برخی مشکلات در روند ارسال پیامک و کندی ثبت‌نام متقاضیان به وجود آمد، درخواست تمدید مهلت ثبت‌نام و پرداخت وام را به کارگروه اقتصادی کرونا ارائه کرد که مورد موافقت قرار گرفت.
اما روزگذشته مجتبی سقایی، معاون برنامه ریزی و اقتصادی اتاق اصناف ایران از پرداخت نشدن بخش زیادی از وام کرونایی به مشاغل آسیب دیده خبر داد.
شیوع ویروس کرونا و کم شدن رفت‌وآمدها و اعمال محدودیتها از ماه های ابتدایی این همه گیری، باعث آسیب‌های جدی به فعالان تجاری، اصناف مختلف و کارگران شده است. اما اصناف عمدتا از مبلغ و شرایط تعیین شده برای دریافت تسهیلات حمایتی کرونا گلایه دارند.
به گفته مجتبی صفایی، سخنگوی اتاق اصناف تسهیلات کرونایی متناسب با خسارات وارده نیست. در موارد زیادی سامانه دریافت تسهیلات قطع است یا دریافت آن در پیچ و خم‌های اداری می‌افتد. از طرف دیگر پرداخت ۱۵ میلیون تومان با سود ۱۲ درصد به ازای هر کارگر که از یک ماه بعد هم بازپرداخت آن شروع می‌شود دردی از تالاری با ۱۰ پرسنل درمان نمی‌کند.
مهر سال گذشته نیز علی اژدرکش، رئیس کمیسیون اقتصادی اتاق اصناف تهران، گفته بود که شرایط در نظر گرفته شده برای اعطای این وام تقریبا دریافت آن را غیر ممکن کرده، چراکه به‌صورت سنتی و نرمال فهرست بیمه اسفند و فروردین ۲۰ درصد متفاوت است و افراد زیادی حتی با توافق با کارفرما از ابتدای سال محل کار خودشان را عوض می‌کنند، اما این نکته برای اعطای وام در نظر گرفته نشده است.
چندی پس از آن نیز ابراهیم درستی نماینده وزارت صمت در اصناف کشور و عضو هیات‌رئیسه اتاق اصناف ایران و تهران گفت که اصناف از تسهیلات کرونایی استقبال نکردند چراکه میزان وام با سود ۱۲درصد به مراتب کمتر از ضرر و زیان مشاغل بود و تنها باعث شد که یک بدهی به بدهی‌های اصناف اضافه شود.
به این ترتیب این تسهیلات آن‌طور که انتظار می‌رفت درمانی برای مشکلات گسترده ناشی از شیوع ویروس کرونا نبوده است.
چه گروه های شغلی مشمول تسهیلات هستند
براساس مصوبات، درمجموع ۱۴ گروه شغلی اصناف که ۸۵۰ زیررسته را شامل می‌شود، مشمول دریافت این تسهیلات هستند و با ثبت‌نام در سامانه یادشده میتوانند از این تسهیلات بهرهمند شوند. فهرست گروههای شغلی شامل موارد زیر می شود:
۱- مراکز تولید و توزیع غذاهای آماده اعم از رستوران ها، بوفه ها، طباخی ها، قهوه خانه ها و اغذیه فروشی ها، ۲- مراکز مربوط به گردشگری شامل هتلها، هتل آپارتمانها، مجتمع های جهانگردی و گردشگری، مهمانپذیرها، مهمانسراها، مسافرخانه ها، مراکز بومگردی، مراکز اقامتی، پذیرایی، تفریحی، خدمات بین راهی، موزه ها و زائرسراها، ۳- حمل ونقل عمومی مسافر برون شهری اعم از هوایی، جادهای ریلی و دریایی، ۴- حمل و نقل عمومی مسافر درون شهری، ۵- دفاتر خدمات مسافرتی گردشگری و زیارتی، ۶- تولید و توزیع پوشاک، ۷- تولید و توزیع کیف و کفش، ۸- مراکز توزیع آجیل خشکبار، قنادی بستنی و آبمیوه، ۹- مراکز باشگاه ها و مجتمع های ورزشی و تفریحی، ۱۰- مراکز و مجتمع های فرهنگی، آموزشی هنری و رسانه ای، ۱۱- مراکز تولید و توزیع و فروش صنایع دستی، ۱۲- آموزشگاه های رانندگی، آرایشگاه ها، سالنهای زیبایی و گرمابهه ا، ۱۳- موسسات خصوصی دارای پروانه بهره برداری از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که در حوزه های درمانی و تشخیصی و آزمایشگاهی و پاراکلینیکی فعال هستند و ۱۴- واحدهای پرورش مرغ گوشتی و مرغ مادر مراکز تولید محصولات گلخانه ای سبزی و صیفی جات صادراتی و مراکز تولید و عرضه گل و گیاهان زینتی و ماهیان زینتی.
نرخ سود ۱۲ درصدی
بر این اساس به تعداد کارکنان واحدهای ثبت‌نام شده، اعم از بیمه شده و بیمه نشده، ۱۲ تا ۱۶ میلیون تومان وام ۱۲ درصد، با باز پرداخت ۲۲ ماهه اقساط و ۲ ماه تنفس (مجموعا ۲۴ ماه) تعلق میگیرد.
