واکاوی عملکرد سرمایهگذاران منفرد در بورس
محدثه ملکپور
کسب سود هدف اصلی یک شرکت است که معمولاً تحت تأثیر عوامل رفتاری سرمایهگذاران مختلف از جمله عوامل عمومی و خصوصی است. رفتار فردی سرمایهگذاران احتمال ضرر در معاملات را افزایش میدهد.
عوامل رفتاری سبب اشتباهات و سوءگیریهایی سرمایهگذاران فردی میشود که بر تصمیمگیری آنها عملکرد منفی دارد. این بازدهی منفی قابل کاهش است. حرکت گروهی یکی از عوامل رفتاری مؤثر بر تصمیمات سرمایهگذاری فردی است که در نهایت در میزان تأثیر کارایی بازار بر عملکرد سرمایهگذاری نقش دارد، رفتار جمعی زمانی رخ میدهد که در آن سرمایهگذاران فردی با پیروی از تصمیمات سرمایهگذاران دیگر تصمیم میگیرند، همچنین زمان خرید یا فروش سهام، سرعت خرید یا فروش و حجم سهام برای خرید یا فروش، بر تصمیمات سرمایهگذار تأثیر میگذارد؛ بنابراین، حقیقیها در هنگام تصمیمگیری درباره سرمایهگذاری از رفتار جمعی تأثیر میپذیرند.
عوامل مرتبط با آینده نظیر زیانگریزی، پشیمانیگریزی و برآورد تعهد از دیگر عوامل تاثیرگذار بر تکتک سرمایهگذاران است زیانگریزی تمایل سرمایهگذاران به تصمیمگیری با هدف اجتناب از زیان است. سرمایهگذاران فردی بهشدت اجتناب از ضرر را به کسب سود ترجیح میدهند.
علاوه بر این، پشیمانیگریزی نیز به عنوان عامل تأثیرگذار دیگر بر تصمیمات سرمایهگذاری شناسایی شده است. سرمایهگذاران فردی در هنگام تصمیمگیری تحت تأثیر پشیمانیگریزی قرار میگیرند.
همچنین سرمایهگذاران منفرد اثر انحرافی را تجربه میکنند که تمایل برای داشتن اوراق بهادار زیانده برای مدت طولانی و فروش سریع سودآوران به دلیل بیزاری از دست دادن است، را دارند.
اعتماد بیش از حد نزد سرمایهگذاران منفرد زمانی نشان داده میشود که خود را در معاملات سهام با تجربهتر میدانند و از اینرو حس میکنند در مقایسه با سایر سرمایهگذاران برتری دارند. علاوه بر این، سرمایهگذاران منفرد با این باورند که بازار را شکست خواهند داد، تجارت میکنند.
بنابراین تصمیم سرمایهگذاری به طور قابلتوجهی رابطه بین عوامل رفتاری همچون چشمانداز (زیانگریزی، پشیمانیگریزی، تشدید تعهد، سوءگیری در دسترس بودن و اعتماد بیش از حد) و عملکرد سرمایهگذاری، معاملات منفرد در بورس را کنترل نمیکند.
اغلب مشخص شده است که سرمایهگذاران فردی تحت تأثیر عوامل رفتاری در تصمیمات سرمایهگذاری خود قرار میگیرند. این تأثیر عوامل رفتاری بر سرمایهگذاران منجر به ناهنجاریهایی در بازار بورس اوراق بهادار شده است که منجر به زیانهای عمده سرمایهگذاریهای انجامشده میشود.
عملکرد ضعیف سرمایهگذاران فردی تا حد زیادی ممکن است به دلیل عوامل مرتبط با رفتار سرمایهگذاران فردی باشد و نه عملکرد بازار اوراق بهادار.
مرجع بازار سرمایه با آموزش سرمایهگذاران میتواند سطخ آگاهی را افزایش میدهد این نهاد باید بیشتر از طریق رسانههایی همچون رادیو، روزنامه و تلویزیون، حساسیت سرمایهگذاری را برای خریدوفروش فردی سازماندهی کند تا در دسترس بودن اطلاعات عمومی برای سرمایهگذاران فردی را ارتقا دهد.