چشم‌انداز تاریک منبع برتر انرژی پاک در جهان
ترجمه: سلیم حیدری
خشکسالی‌های شدید باعث خشک شدن رودخانه‌ها و منابع آبی نیروگاه‌های برق‌آبی در چندین کشور شده است و رسیدن به هدف انتشار صفر آلاینده‌ها را دشوار کرده است. این اتفاق برخی دولت‌ها را به استفاده بیشتر از سوخت‌های فسیلی سوق داده است.
دانشمندان و کارشناسان انرژی می گویند مشکلات نوظهور تولید برق‌آبی در مناطقی مانند ایالات متحده ، چین و برزیل یک مسئله بلند‌مدت برای صنعت خواهد بود؛ زیرا تغییرات آب و هوایی باعث ایجاد الگوهای آب و هوایی نامنظم و دسترسی کمتر به آب شده است.
این اتفاق می‌تواند تهدیدی برای بلندپروازی‌های بین‌المللی به منظور مبارزه با گرمایش زمین و استفاده از انرژی پاک باشد. بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) ، انرژی برق‌آبی منبع برتر انرژی پاک در جهان است و نزدیک به ۱۶ درصد از تولید برق جهان را تشکیل می‌دهد.
امسال خشکسالی‌های ناشی از تغییرات اقلیمی باعث ایجاد بزرگترین اختلال در تولید برق‌آبی طی دهه های اخیر در مناطقی مانند غرب ایالات متحده و برزیل شده است. چین هنوز در حال بازیابی ناشی از خشکسالی شدید سال گذشته و نتایج آن بر تولید آب در استان یوننان در جنوب غربی این کشور است.
این در حالی است که در جاهای دیگر مشکل، زیادی آب است. به عنوان مثال، سال گذشته در مالاوی، جاری شدن سیل و آوار ناشی از توفان‌های بزرگ دو نیروگاه را به تعطیلی کشاند و به گفته سازمان بین‌المللی انرژی، ظرفیت تولید برق آبی در مالاوی از ۳۲۰ مگاوات (مگاوات) به ۵۰ مگاوات کاهش یافت.
بر اساس مصاحبه‌های رویترز با اپراتورها و تنظیم‌کننده‌های شبکه، این تأثیرات باعث شده است تا اپراتورهای شبکه برق بیشتر به نیروگاه‌های حرارتی متکی شوند. این نیروگاه‌ها اغلب از گاز طبیعی یا زغال سنگ استفاده می کنند. همچنین از مشاغل خواسته شده است تا از مصرف برق برای جلوگیری از قطع برق جلوگیری کنند.
کریستن آوریت، پروفسور تحقیقات در زمینه تاب‌آوری آب‌وهوا در دانشگاه نوادا در لاس وگاس می‌گوید: «هنگامی که در مورد انرژی آبی صحبت می‌کنیم، ما باید در مورد اطمینان از وجود آب کافی برای تولید برق صحبت کنیم.»
خاموش شدن نیروگاه دریاچه اوروویل کالیفرنیا
در کالیفرنیا، پروژه آب ایالتی مجبور شد یک نیروگاه برق‌آبی ۷۵۰ مگاواتی در دریاچه اوروویل را برای اولین بار از زمان ساخت آن در ۱۹۶۷ به دلیل سطح پایین آب تعطیل کند. در سال‌های پرآب، این نیروگاه می‌تواند برق نیم‌میلیون خانه را تأمین کند.
کری فاکس، سرپرست تیم عملیات احیای این ایالت گفت که تاسیسات برق در دریاچه شستا که بزرگترین مخزن در پروژه دره مرکزی ایالت کالیفرنیاست، حدود ۳۰ درصد کمتر از حد معمول تابستان امسال برق تولید می‌کرد.
فاکس افزود: «این دریاچه معمولاً در تابستان حدود ۷۱۰ مگاوات انرژی تولید می‌کند، اما در ماه جولای (تیر و مرداد) تنها ۵۰۰ مگاوات تولید کرد.»
آژانس می‌گوید در سد عظیم ۲۰۰۰ مگاواتی هوور در رودخانه کلرادو در مرز نوادا و آریزونا، تولید برق در ماه گذشته حدود ۲۵ درصد کاهش یافته است.
یک مگاوات می‌تواند تا هزار خانه آمریکایی را تغذیه کند
مصرف بسیار بالای برق در کالیفرنیا، که بخشی ناچیزی از آن برق‌آبی است، فرماندار گاوین نیوزوم را مجبور کرد در ۳۰ ژوئیه (تیر) فرمانی را صادر کند که به مصرف‌کنندگان برق صنعتی اجازه می‌دهد از ژنراتورهای دیزلی و موتورهای برقی استفاده کنند که گازهای گلخانه‌ای زیادی منتشر می کنند.
این فرمان همچنین به کشتی‌های موجود در بندرگاه اجازه می‌دهد تا از ژنراتورهای دیزلی به جای اتصال به شبکه برق استفاده کنند. محدودیت‌ها در مقدار سوخت نیروگاه های گاز طبیعی برای تولید برق نیز برداشته شد.
فعالان محیط زیست از این اقدام انتقاد کرده و گفته‌اند که کیفیت هوا در کالیفرنیا را بدتر و تلاش‌های این ایالت برای مبارزه با تغییرات اقلیمی را تضعیف می‌کند.
تیم ولچ، مدیر تحقیقات انرژی آبی در وزارت انرژی ایالات متحده گفت که این وزارتخانه در حال تحقیق درباره راه‌هایی است که سدها می‌توانند آب را در دوره های بارانی به طور موثرتری ذخیره کنند. بنابراین می‌توان از آن برای دوره‌های خشکسالی استفاده کرد.
ولچ اضافه کرد نیروگاه‌های برق‌آبی در ایالات متحده قادر به تولید حدود ۸۰ گیگاوات (GW) انرژی، حدود ۷ درصد از کل تولید انرژی هستند.
خشکسالی در برزیل
وزیر معادن و انرژی برزیل گفت: «در برزیل، جایی که انرژی برق‌آبی با ۶۱ درصد منبع اصلی برق این کشور است. خشکسالی‌های اخیر جریان آب در سدها را به کمترین میزان در ۹۱ سال گذشته رسانده است.»
برای جبران افت ناشی از نیروگاه‌های برق‌آبی، این کشور به دنبال فعال کردن نیروگاه‌های ترموالکتریک است. این نیروگاه‌ها از سوخت گاز طبیعی استفاده می‌کند. این تصمیم، تهدیدی برای افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای است. در ماه جولای، بخش تنظیم قیمت انرژی آنیل گران‌ترین قیمت برق تاکنون را اعلام کرد. این نرخ به دلیل بحران خشکسالی ۵۲ درصد افزایش یافته است.
خوزه مارنگو ، هواشناس مرکز نظارت بر حوادث دولت گفت: «تغییرات شدید جوی مانند خشکسالی کنونی همزمان با تغییرات اقلیمی تکرار خواهد شد و برزیلی‌ها باید نگرش خود را در مورد آب تغییر دهند.»
مارنگو افزود: «مردم برزیل همیشه فکر می کردند که منابع آبی نامحدود است، اما در واقع این‌طور نیست.»
بنتو آلبوکرک، وزیر معادن و انرژی برزیل، در یک نشست آنلاین با خبرنگاران گفت که تسریع در ساخت خطوط برق برای هدایت برق به مناطقی که نیاز است و تنوع تولید برق از برق‌آبی به برق خورشیدی و بادی به کشور کمک می‌کند تا با چنین حوادثی در منطقه مقابله و از نیاز به جیره‌بندی آب در آینده جلوگیری کند.
با وجود این، برزیل تا سال‌ها به برق‌آبی متکی خواهد بود. وزارت انرژی پیش‌بینی می‌کند تا سال ۲۰۳۰، ۴۹ درصد برق از منابع آبی تامین می‌شود. این کشور همچنین برنامه‌هایی برای ساخت نیروگاه های آبی بیشتر، بررسی پروژه‌های احتمالی سدهای فرامرزی با بولیوی، گویان و آرژانتین و همچنین ساخت سدهای کوچک ۲ گیگاواتی در داخل کشور دارد.
سدها زمین را نجات می‌دهند یا به آن آسیب میرسانند؟
بر اساس داده‌های رسمی، خشکسالی سال گذشته در استان یوننان چین تولید برق‌آبی را در پنج ماه اول سال ۲۰۲۰ تقریباً ۳۰ درصد کاهش داد. تولید امسال ۱۰ درصد کاهش یافته است.
یوننان معمولاً تقریباً یک‌چهارم کل تولید برق‌آبی چین را تشکیل می‌دهد و این استان محل چندین شرکت ذوب آلومینیوم است که برای فعالیت به مقادیر زیادی انرژی نیاز دارند. این استان در اوایل امسال استفاده از برق را برای تولیدکنندگان فلز را محدود کرد و برخی از واحدهای ذوب را موقتاً تعطیل کرد.
مطالعه اخیر محققان در نانجینگ به بررسی تأثیر احتمالی تغییرات اقلیمی و افزایش دما بر تولید برق‌آبی در یوننان پرداخت. مدل‌های آنها کاهش بارندگی و ریزش برف را در فصل خشکسالی اکتبر-آوریل (مهر-اردیبهشت) و در فصل بارندگی تابستان نشان می‌دهد.
به گفته کارشناسان، تغییر مسیر آب می تواند خشکسالی را در جاهای دیگر تشدید کند. مخازن غول پیکر چین در بالادست رودخانه مکونگ در یوننان سبب کاهش جریان آب در پایین دست شده است. این مخازن بر دسترسی به آب در تایلند، کامبوج و میانمار تأثیر می‌گذارد.
منبع: رویترز
