آسیایی ها؛ پیشرانان جهانی انرژی پاک

الهه فابریکی اورنگ، پژوهشگر اقتصادی

کشورهای در حال توسعه آسیایی با اقتصادهای نوظهور، با اختصاص بیش از نیمی از جمعیت جهان، سهمی حدود یک چهارم ازاقتصاد جهان را به خود اختصاص می‌دهند. بنابراین، جای تعجب نیست که در دهه آینده این منطقه سهم بزرگی از رشد تقاضای جهانی انرژی را داشته باشد.

از سوی  دیگر، در حال حاضر شرایط پیش روی دنیا حاکی از آن است که ایجاد توازن در توسعه اقتصادی کشورها با در نظر گرفتن موضوع هدف کربن‌زدایی (از آنجا که امکان دسترسی مطمئن به انرژی را برای جوامع تسهیل می‌کند) کار آسانی نخواهد بود و در آینده‎ای نزدیک، موضوع تامین انرژی پاک و کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی و کربنی، به یک چالش تعیین کننده در تامین انرژی منطقه تبدیل خواهد‌شد.

با عنایت به تجربه ۱۰ سال گذشته و براساس پیش بینی آینده، سوالی که مطرح است چگونگی جانشینی اقتصادهای در حال توسعه آسیایی در افزایش تقاضای انرژی جهانی و ایفای نقشی تعیین کننده در موج بعدی انتقال انرژی در پیشی گرفتن از غرب خواهد بود.

براساس شاخص اندازه گیری میزان پیشرفت انتقال انرژی که در گزارش اخیر مجمع جهانی اقتصاد منتشر شده است، مقدار آن درقاره آسیا به لطف پیشرفت در دسترسی به انرژی و امنیت، نسبت به یک دهه قبل حدود ۶ درصد افزایش داده است که نشان از آن دارد که رشد فرایند انتقال انرژی در آسیا سریعتر از سایر مناطق جهان است. این در حالیست که مصرف سرانه انرژی در این منطقه در دهه گذشته حدود ۱۸ درصد افزایش یافته است، ولی در اغلب مناطق توسعه یافته  جهان حدود ۴.۸ درصد کاهش یافته‌است.

البته این امر برایند ایفای نقش مهم زغال سنگ و کربن درسبد ترکیبی مصرف انرژی در بسیاری از اقتصادهای آسیایی است که دررشد مطلق شاخص مصرف جهانی زغال سنگ در دهه گذشته که به طور عمده ناشی از رشد مستمر تقاضا در آسیا به عنوان یکی از بزرگترین پایگاه‌های تولیدی جهان ( و بلاخص در حوزه صنعت پتروشیمی)  کاملا مشهود است.

کشور چین که به عنوان یکی از بزرگترین سرمایه‌گذاران در بازار انتقال انرژی در جهان شناخته می‌شود، تنها در سال ۲۰۲۰ سرمایه‎گذاری به ارزش ۱۳۵ میلیارد دلار داشته است (یک دهه قبل این میزان، ۴۸ میلیارد دلار بود.)

چشم‎اندازی که چین در جهت تحقق دستیابی به هدف کربن‎زدایی متصور است برای افق سال ۲۰۶۰ است که البته سایر کشورهای دارای اقتصادهای نوظهور آسیا تعهد خود در جهت تحقق امر کربن‌زدایی را سال ۲۰۳۰  و یا حتی زمانی زودتر از این تاریخ را در سیاستگذاری‌های خود در نظر گرفته اند.

از اینرو، گزارش اخیر مجمع جهانی اقتصاد همچنین حاکی از آنست که شرکت‌هایی که سعی در به کارگیری سیاست‎ های سبز محور ( حمایت از توسعه پایدار) در برنامه‎های خود دارند، از لحاظ اقتصادی نیزدر آینده‌ای نزدیک ارزش مالی و تأثیر مثبت بالایی را شاهد خواهند بود که نتیجه این توسعه را هم مردم آن جوامع و آینده‌سازان در سراسر دنیا در حفاظت از محیط زیست شاهد خواهند بود.

علاوه بر این، سهامداران درسراسر جهان و بسیاری ازمدیران دوراندیش شرکت‌های هلدینگ و صنایع وابسته سعی در افزایش استانداردهای سبز ( اعم از هوای پاک، حفاظت از منابع زیست محیطی و..) شرکت‌های زیرمجموعه خود را دارند.

از اینرو، آنان، سیاست‌های عملکردی خود را در سایه کربن‌زدایی چیدمان کرده و فشار برعملیاتی کردن شرایط اقتصاد سبز را به سایر تامین کنندگان مالی خود و کسب و کارهای زیر مجموعه، از جهت تقویت و تامین اعتبارات سبز، را افزایش داده‌اند.

بر اساس آنچه مطرح است، کشورهای دارای اقتصادهای نوظهور آسیایی نیزبا اقداماتی از قبیل انتقال فناوری، توسعه و تسهیل استفاده از انرژی باد و خورشیدی و… و با سرعتی که درحذف تدریجی استفاده از منابع فسیلی و… در نظر گرفته اند، سعی دارند در جهت تحقق هدف محدود کردن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجه سانتیگراد (براساس تخمینی که کارشناسان حوزه تغییرات اقلیمی  سازمان ملل داشته ‎اند)، سرمایه گذاری در بخش انرژی پاک و افزایش بهره‎وری انرژی را که تا سال ۲۰۵۰ باید شش برابر در مقایسه با سال ۲۰۱۵ شود، اقدامات عملکردی خود را تسریع بخشند.

به عنوان مثال، کشورهند، سعی دارد با پایان دادن به فعالیت نیروگاه‌های با منشا تولید و مصرف زغال سنگ، بالاخص آن دسته از فعالیت‎ها و مکان‎هایی که از نظر تامین مالی و عملیاتی تحت فشار هستند، انتشار دی اکسید کربن را تا ۱۴۳ تن کاهش می‎دهد و از همین جهت، با بهبود کیفیت هوا، بیش از ۱۳ میلیارد دلار سود حاصل از تحقق این مهم را دربهبود سلامت مردم تا سال ۲۰۲۵ درک خواهد کرد.

همچنین است سایر کشورهای آسیایی با برداشت از رویکردهای موفق اروپا و ایالات متحده، با اقدامات در حال انجام و در نهایت با پیشی گرفتن از آنها در زمینه‎ های مختلف انتقال فناوری برون مرزی و بهره ‎گیری از رویکردهای نوآورانه برای تامین مالی خود، قادر خواهند بود در توسعه پایدار منطقه جغرافیایی خود نقش مهمی را ایفا کنند.

بهره‎ مندی از اوراق قرضه سبز( مرتبط با توسعه پایدار) مانند اقدامی که اولین بار در سال ۲۰۱۹، از سوی گروه بین‎المللی Enel در بازارهای مالی اروپا و ایالات متحده، صورت گرفت، نمونه‎ای از انواع سرمایه‎گذاری‎های نوین سبز مطرح است.

برگرفته از مقاله : How asia can surpass west its transition green energy

https://www.scmp.com