آینده تحقیقات و تعقیب‌های پلیسی
غلامحسین بیابانی؛ دانشیار گروه کشف جرایم دانشگاه جامع علوم انتظامی امین
تعقیب‌های پلیسی یک مسئله بحث‌برانگیز در بیش از ۴۰ سال گذشته بوده است. آنچه که مجریان قانون و حتی عموم در وهله اول به عنوان عملکردی ضروری می‌دانند، امروز به عنوان راه کنشی (تاکتیکی) خطرناک دیده می‌شود که تحت شرایطی بسیار محدود مناسب است.
هر گونه تحلیل در مورد تعقیب باید شامل موازنه دو نوع منافع رقیب باشد یعنی نیاز به بازداشت یک مظنون در حال فرار و خطرات برای عموم، افسران و مظنون. چگونگی مشخص کردن توازن مناسب توسط پلیس و عموم مردم بر شیوه‌ای که پلیس تعقیب را مدیریت می‌کند و اینکه چگونه فرهنگ سازمانی پلیس تغییر می‌کند، تاثیر می‌گذارد.
پژوهش مربوط به تعقیب می‌تواند به تفسیر هزینه‌ها، مزایا و پیامدهای این عمل توازن کمک کند و اگر به عمل منجر شود، می‌تواند تاثیری بر روی سیاست‌ها و تصمیمات مربوط به تعقیب‌های پلیس داشته باشد.
ارزیابی ما از پرونده‌های قضایی و پژوهش تجربی ما را هدایت کرده است به توصیه‌ها و نتیجه‌گیری‌هایی متعدد برای مجریان قانون و همچنین آینده پژوهش در مورد تعقیب. پیش از اینکه پیشنهادهای خاصی ارائه کنیم، یافته‌هایی در مورد تعقیب‌هایی که کمک می‌کنند به تنظیم توصیه‌هایمان را مرور می‌کنیم. بنابراین بر اساس یافته ها ما چه آموخته‌ایم؟
اول اینکه ما می‌دانیم که تعقیب‌ها خطرناک هستند. ماهیت تعقیب این است که یک مظنون تلاش می‌کند فرار کند و حداقل یک خودروی پلیس او را دنبال می‌کند تا بازداشتش کند. رفتار مربوط به رانندگی، درجه متفاوتی از خطر برای عموم، افسر و مظنون را دربردارد. ما از مصاحبه‌هایمان با مظنونین و از گزارش‌های دیگر می‌دانیم که بیشتر مظنونین به آینه‌های بغل خود “چسبیده‌اند” و بر پلیس پشت سر خود تمرکز دارند و به جاده پیش روی خود توجه کافی ندارند.
ما از آنالیز حوادث تعقیب یافته ایم که در حالی که تعداد اندکی از مظنونین پس از اینکه تعقیب آغاز می‌شود، توقف می‌کنند، بیشتر آن‌ها به فرار ادامه می‌دهند تا پلیس تعقیب را متوقف کند یا تصادف کنند.
ما همچنین از مصاحبه‌ها با افسران و مظنونین می‌دانیم که آدرنالین چطور باعث می‌شود که مشارکت‌کنندگان فعال در تعقیب تصمیماتی بگیرند که بر اساس منطق و فهم نیستند بلکه بر اساس احساسات و تمایل به فرار تصمیم می‌گیرند که می‌تواند فرآیند تصمیم‌گیری فرد را مغشوش کند. ما می‌دانیم که حدودا ۳۰ درصد از تعقیب‌های گزارش شده منجر می‌شوند به تصادف و اینکه حداقل یک نفر در روز در یک تعقیب کشته می‌شود.
تعقیب‌ها می‌توانند به لحاظ مالی و تلفات جانی بسیار گران تمام شوند. علاوه بر این، افسران پلیسی که فکر می‌کنند با تلاش برای دستگیری یک مظنون در حال فرار در حال انجام کار درستی هستند، باید با مرگ و آسیب‌هایی کنار بیایند که به دلیل تصمیم آنان برای ادامه تعقیب اتفاق افتاده‌اند.
همچنین مطالعات مزایای تعقیب رانندگی را نشان داده‌اند. در برخی موارد، پلیس می‌تواند مجرمان جدی را با تعقیب آن‌ها بازداشت کند. پرسش بهای این کار است. مطالعات نشان می‌دهند که بسیاری از تعقیب‌ها با تخلف‌های رانندگی آغاز می شوند و نه به دلیل جرائم جدی یا خشن.
به طور عمومی‌تر می‌توان گفت که مهم است که تاثیر تعقیب‌ها را بر روی پیشگیری از جرم و اجرای قانون و همچنین مدیریت ریسک را با هم در نظر بگیریم. بسیاری از مدیران پلیس که این سوالات را می‌پرسند و پژوهش خارجی را به همراه داده‌های خود با سوابق قانونی بررسی می‌کنند، با سیاست‌های محدودیت‌زا، بهبود آموزش، الزام نظارت فعال و توسعه سیستم‌های پاسخگویی واکنش نشان داده‌اند.
چیزی که این مسائل را پیچیده‌تر می‌کند، زمینه‌ای است که پلیس خود را در آن می‌یابد یعنی دوره خلاقیت و کنشگری. هر گونه ارزیابی از تعقیب پلیسی باید در این زمینه قرار گیرد. فعالیت پلیسی امروز از فعالیت پلیسی دهه گذشته متفاوت نیست و تغییرات زیادی وجود داشته است که بر محیط فعالیت پلیسی تاثیر گذاشته است.
به طور خاص، نوآوری‌های راهبردی از قبیل پلیس جامعه‌محور، حل مسئله، نگهبانی مکان‌ها و مردم و نوآوری‌های مدیریتی و تکنولوژی‌های اطلاعاتی (از جمله آنالیز جرائم، نقشه رایانه ای، سیستم‌های اشتراک اطلاعات و اتوماسیون وظایف و سیستم‌ها) امروزه بسیار رایج‌تر از گذشته هستند.
مطالبات از سوی عموم مردم، منابع تامین مالی دولتی، کسانی که در مورد پلیس پژوهش انجام می‌دهند و فرماندهان پلیس به دنبال راه کنش‌های کنشگرانه‌تر، متمرکز‌تر، بیشتر بر محور مکان، مشروع‌تر، بر محور اطلاعات و بر مبنای پژوهش هستند تا جرائم را کاهش دهند و از جرائم پیشگیری کنند و نه صرفا حوادث را شناسایی کرده به آن‌ها واکنش نشان دهند.
تمامی این نوآوری‌ها و انتظارات نه تنها استفاده و معنای گشت سواره را تغییر می‌دهند بلکه همچنین ماهیت و پیامدهای تعقیب‌های پلیس را تغییر می‌دهند.
