ارزان مثل جان

راضیه حسینی
«فرسودگی ۱۳ میلیون دستگاه خودرو در کشور، اجازه کاهش مصرف بنزین و گازوئیل را نمیدهد.»
متأسفانه ما ایرانیها مردم نوستالژی بازی هستیم. دلمان میخواهد در نگهداری و حفظ هر چیز مربوط به گذشته، کوشا باشیم. مثلاً برخی خودروهای باری در کشور وجود دارند که مربوط به زمان جنگ جهانی دوم میشوند.
اگر توان حرفزدن داشتند میتوانستند از جنایات هیتلر و نقشههای گروه متفقین و متحدین داستانهای زیادی بگویند. هرچند مطمئنیم اگر زبان داشتند قبل از گفتن خاطرات گذشته، میپرسیدند: «چطور ما هنوز کار میکنیم؟»
در جواب باید بهشان میگفتیم اینجا ایران است سرزمین مردمان نوستالژی باز. سرزمین مردمانی که از دارایی خود مانند جانشان نگهداری میکنند؛ چون اگر مثلاً ماشین از دستشان برود دیگر قد خرید یک تایرش هم پول ندارند. اینجا مردم میمیرند؛ اما دارایی خود را از دست نمیدهند.
اینجا آنجا نیست که مردم بتوانند بهراحتی هر چند سال یکبار خودروی خود را با یک صفرکیلومتر جایگزین کنند. در ایران، خودرو مثل زیرپوشی که آخرش تبدیل به دمکنی میشود، کار میکند و تقریباً هیچوقت روی محل اسقاط خودرو را نمیبیند.
اینجا بهشت خودروهای فرسوده است. تنها جایی که مردم حاضرند کیلومترها خودروی خراب را هل دهند، روی سرشان بگذارند، بکسل کنند، اما رهایش نکنند. جایی که مشخص نیست مردم خودرو را سوار میشوند یا خودرو مردم را.
این حفاظت از دارایی فقط مربوط به خودرو نیست. در خانههای مردم انواعواقسام کالاهای قدیمی وجود دارد که دیگر نمیتوانند جایگزینشان کنند. از آبمیوهگیری که هنگام کار، یک دور کل محل را میچرخد و به همه آبهویج تعارف میکند، تا اتویی که اولینبار لباسهای یک سرباز دورهٔ قاجار را صاف کرد.
ما مردمی هستیم که از داشتن تمام وسایل قدیمی لذت میبریم. کیف میکنیم وقتی پنکۀ قدیمی را به برق میزنیم و اتصالی میکند، برق میگیردمان و سه متر پرت میشویم و مثل گونی سیبزمینی صدای ترکیدنمان میآید. اصلاً جان میگیریم وقتی یک ساعت، در مسیر سربالایی پیکان مدل ۵۰ را هل میدهیم و باز روشن نمیشود.
ما خیلی مراقب هرچه داریم هستیم. خیلیهایمان میدانیم چیزی که برود دیگر جایگزین نمیشود. میدانیم باید مثل جانمان از هرچه داریم مراقبت کنیم.
مثلاً بعضیها میگذارند جانشان برود، ولی لپتاپشان نه. لپتاپ گران است، مثل خیلی چیزهای دیگر. مثل خودرو، لوازمخانگی و… اما جان ارزان است، مثل هیچچیز!