از سرگیری عبور پروازهای ایرلاین اروپایی از آسمان ایران

عضو هیئت مدیره شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران از عبور یک فروند هواپیمای شرکت هواپیمایی «لوفت‌هانزا» از آسمان ایران به عنوان اولین ایرلاین اروپایی از دی ماه ۱۳۹۸ تا کنون در شب گذشته خبر داد.

در حالی که آسمان ایران همواره در نوتام‌های صادره از سوی شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران و همچنین سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان امن‌ترین آسمان منطقه معرفی شده و ایکائو (سازمان جهانی هوانوردی) نیز همواره ادعای برخی کشورها در خصوص ناامن بودن آسمان کشورمان را رد کرده است، تبلیغات آمریکا و متحدان آن سبب شده بود تا آژانس امنیت هوایی اتحادیه اروپایی عبور از آسمان ایران را تحریم کنند.

افزون بر سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی در ۱۸ دی ماه ۱۳۹۸ که بهانه‌ای برای تحریم آسمان کشورمان از سوی کشورها شد، کرونا نیز کاهش پروازهای عبوری از آسمان ایران را تشدید کرد و سبب شد تا تعداد آنها که در سال ۱۳۹۸ بر اساس آمارهای اعلامی شرکت فرودگاه‌ها، به طور متوسط ۲۳ تا ۲۸ هزار سورتی پرواز در هر ماه بود، به ۵ تا ۱۰ هزار سورتی پرواز به طور متوسط در هر ماه در سال ۱۳۹۹ کاهش دهد.

با این حال از زمستان گذشته به‌تدریج شاهد افزایش و رشد تعداد پروازهای عبوری از آسمان ایران بودیم که این روند در بهار امسال نیز ادامه یافت. همچنین ایرلاین‌های خارجی نیز که از فرودگاه‌های ایرانی رفته بودند، در دو ماه اخیر هم به عبور از آسمان و هم به نشست‌وبرخاست در فرودگاه‌های کشور بازگشته‌اند.

افزون بر نشست‌وبرخاست ایرلاین‌های اروپایی در فرودگاه‌های کشو،ر شامگاه شنبه گذشته یک فروند بوئینگ ۷۷۷ متعلق به ایرلاین آلمانی (لوفت‌هانزا) در مسیر فرانکفورت به مقصد فرودگاه چِنای در هند از آسمان ایران عبور کرد که نخستین تردد هواپیمای متعلق به یک ایرلاین اروپایی از آسمان ایران از دی ماه ۱۳۹۸ تاکنون است.

محمد امیرانی عضو هیئت مدیره شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران در گفت‌وگو با مهر درباره پروازهای عبوری از آسمان ایران اظهار کرد: ما دو برخورد با پروازهای عبوری داشته‌ایم. از آنجا که شرکت‌های هواپیمایی اروپایی به واسطه تحریک ابرقدرت‌ها از آسمان کشورمان عبور نمی‌کردند یا در فرودگاه‌های ما نشست و برخاست نداشتند، از چندی پیش با همکاری سازمان هواپیمایی کشوری با ایرلاین‌ها خصوصاً لوفت‌هانزا وارد مذاکره شدیم و این اطمینان را برای شرکت‌های هواپیمایی خارجی ایجاد کردیم که آسمان ایران ایمن است و هیچ مشکلی برای پروازهای عبوری ایجاد نخواهد شد.

وی ادامه داد: به تدریج این اتفاق در حال وقوع است و پس از آنکه هواپیماهای «لوفت‌هانزا» پروازهای خود به فرودگاه حضرت امام (ره) را از سر گفتند، شامگاه شنبه ۱۲ تیر ماه ۱۴۰۰ اولین پرواز عبوری «لوفت‌هانزا» از آسمان ایران اتفاق افتاد که منتظریم متعاقبا سایر ایرلاین‌های اروپایی هم پروازها عبوری خود از آسمان ایران را آغاز کنند.

معاون عملیات هوانوردی شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران تصریح کرد: دومین اقدامی که انجام داده‌ایم این بود که در پی اخذ مجوز از هیئت دولت برای اعطای تخفیف به شرکت‌های هواپیمایی خارجی، با چند شرکت هواپیمایی وارد مذاکره شدیم اما هنوز به نتیجه نرسیده‌ایم. امیدواریم که بعد از نهایی شدن توافقات با این شرکت‌ها، شاهد افزایش پروازهای عبوری از آسمان ایران به دلیل ایجاد جذابیت‌های اقتصادی باشیم و این شرکت‌ها بیشتر از آسمان عبور کنند تا هم ایمن بودن آسمان ایران ثابت شود و هم اینکه کشور ما از این رخداد، بهره و انتفاع مالی ببرد و برای کشور ارزآوری داشته باشیم.

این مقام مسئول در صنعت هوانوردی درباره اینکه رقبای کریدور فضای آسمان کشورمان چه کشورهایی هستند؟ تصریح کرد: مهمترین رقیب ما در کریدور هوایی شمال به جنوب، آسمان عراق است؛ این کریدور بعد از بازگشایی آسمان عراق، پروازها عبوری زیادی را به سمت خود کشاند چون مسیر از سمت آسمان عراق کوتاه‌تر است ضمن اینکه عراقی‌ها برای هر پرواز عبوری یک نرخ ثابت و فیکس، فارغ از اینکه چه تناژی و چه مسافتی را طی کند، پیشنهاد داده بودند.

عضو هیئت مدیره شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران ادامه داد: ولی ما در ایران بر اساس قانون دو فاکتور وزن هواپیماهای تجاری عبوری و طول مسافت را در نظر می‌گیریم و برآورد هزینه را بر اساس این دو فاکتور، محاسبه می‌کنیم. با این حال بر اساس قوانین ما این اختیار را داریم تا با شرکت‌ها وارد مذاکره شویم. البته نمی‌توانیم فرمول محاسبه هزینه پرواز عبوری را تغییر دهیم ولی می‌توانیم تخفیف دهیم؛ مثلاً اینکه اگر تعداد پروازهای عبوری یک شرکتی از یک تعدادی بیشتر شود، یک رقمی به آنها تخفیف می‌دهیم که این میزان تخفیف، بستگی به رقمی دارد که از درآمدهای مورد نظر ما بیشتر شود.

امیرانی با بیان اینکه این قدرت چانه‌زنی، امکان عبور از آسمان کشورمان را رقابتی‌تر کرده است، گفت: پس از بازگشایی آسمان عراق از سوی ایکائو، تعداد زیادی از پروازهای اماراتی به این سمت رفتند اما پروازهای قطری همچنان در آسمان ایران باقی ماندند تا اینکه سانحه هواپیمای اوکراینی رخ داد وعراقی‌ها به پروازهای قطری هم خدمات دادند که سبب انتقال بخشی از پروازهای «قطرایرویز» از آسمان ایران به عراق شد؛ هر چند که بخشی از پروازهای قطری همچنان در آسمان ایران باقی مانده است.

او درباره کریدور هوایی غرب به شرق گفت: در این ما امتیاز بیشتری داریم ولی بخشی از پروازهای عبوری از فضای کشورهای شمال دریای خزر عبور می‌کنند یا اینکه از آسمان دریای عمان و پایین‌تر از آسمان کشورمان در حال عبور هستند.

عضو هیئت مدیره شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران درباره اینکه آیا ایرلاین‌هایی که در فرودگاه‌های ما نشست و برخاست دارند، از پرداخت تعرفه عبور از آسمان کشورمان معافند یا خیر؟ گفت: ما بابت مقدار دقیقه‌ای که از آسمان کشورمان در حال عبور هستند، از ایرلاین‌های خارجی هزینه می‌گیریم. به عنوان مثال، هواپیمایی که برای نشست در فرودگاه‌های ایران وارد کشور می‌شود، از لحظه ورود به آسمان کشور تا زمان نشست و سپس برخاستن و خروج از آسمان کشورمان، مشمول همه هزینه‌ها اعم از خدمات ناوبری هوایی، خدمات فرودگاهی و هزینه پروازهای عبوری می‌شود.