بانک مرکزی در بن بست فکری یا مقهور بن بست آمریکایی؟
مهران ابراهیمیان؛ سردبیر
در روزهای اخیر، اظهارات فرزین، رئیس کل بانک مرکزی ایران، بار دیگر توجه‌ها را به این نهاد و تصمیماتش جلب کرده است. صحبت از کانال تلگرامی‌ای که ظاهراً نرخ ارز کشور را تعیین می‌کند و اینکه این کانال در آمریکا ثبت شده، به نظر می‌رسد که حکایت از نوعی بن‌بست جدی در مدیریت بانک مرکزی دارد؛ بن‌بستی که دیگر نیازی به مشاهده ساعت ۹ صبح نیز ندارد تا متوجه آن شویم!
در حالی که قیمت دلار به مرز ۸۲ هزار تومان رسیده، شاید تا پیش از اظهارات عجیب فرزین سکوت دولت و انفعال بانک مرکزی جای تعجب داشت. اما اظهارات فرزین نشان داد که چرا بی‌تفاوتی عجیب بانک مرکزی نمی تواند تعجب برانگیز باشد!
به یاد داریم که در سال‌های گذشته نیز برخی خبرگزاری فارس را عامل گرانی دلار اعلام کردند و بعدها نیز برخی از مسئولان بانکی به طور مداوم گردن خسارات ناشی از بی‌ارزش شدن پول ملی را به گردن سایت‌های داخلی می‌انداختند و از سوتی‌هایشان برای فرار از مسئولیت دریغ نمی‌کردند. امروز، با این اظهارات، به نظر می‌رسد که بهتر باشد این مسئولان کمی سکوت کنند تا سوتی‌های جدیدتری ندهند.
گفتن اینکه «کانالی در آمریکا نرخ ارز ما را تعیین می‌کند»، به اندازه کافی عجیب و غیرقابل باور است. آیا واقعاً باید نهادهای مالی و بانکی کشور کل مدیریت و توان یک کشور را تا این حد نزد مردم ریز جلوه دهند که قافیه را به یک کانال تلگرامی ببازند؟
نگاهی به اظهارات فرزین نشان می دهد بیش از آن که اسیر عملیات روانی دشمنان باشد مقهور داستان سرایی اطرافیان سناریو نویس خود شده است وگرنه چگونه می توان فهمید سرور یک کانال در امریکا است؟ آن هم کانالی به اسم بن بست؟!
آیا به نظر نمی‌رسد که توسل به فرضیات بی‌اساس و نامعلوم در تعیین قیمت ارز، خود به نوعی بن‌بست فکری برای مدیریت کلان اقتصادی کشور تبدیل شده و اساسا با این نوع تفکر نمی توان امیدی به بهبود وضعیت داشت؟ آیا فکر نمی کنید اظهارات اخیر شما باعث شد تا دلار دیروز به مرز ۸۲ هزار تومان نزدیک شود؟
فرزین همچنین به این مسئله اشاره کرد که این کانال در ساعت ۹ صبح معامله نمی‌کند، اما نرخ می‌گذارد. آیا این به آن معنا نیست که مدیران بانکی کشور به راحتی در دام عملیات روانی افتاده‌اند؟ بدیهی است که این اظهار نظرها بیشتر شبیه به یک شوخی تلخ است تا یک تحلیل درست اقتصادی از زبان رئیس کل بانک مرکزی ایران!
اینجا همانجاست که لازم است انتقادهایی جدی را به فرزین و همکارانش منتقل کنیم: به جای تمرکز بر این منبع غیررسمی، چرا نباید به تحقیق و بررسی روش‌های علمی برای تقویت پول ملی بپردازید؟!
مدیریت یک نهاد بزرگ اقتصادی مانند بانک مرکزی نیازمند استراتژی‌های قوی و علمی است؛ نه گلایه از یک کانال قیمتی که تمام سوابق و مدیریت یک نهاد تصمیم ساز در حوزه پولی را زیر سئوال برده است؟
امروز بازار پولی و مالی آنچه نیاز دارد، تلاش در جهت تقویت زیرساخت‌های اقتصادی و مالی کشور است، نه داستان سرائی های خود تحقیر کن!
در هر حال، اظهارات آقای فرزین، و به طور کلی نگرش‌های حاکم بر بانک مرکزی و نشان‌دهنده این درد است که این نهاد در حال حاضر بیشتر «بن‌بست» را می بیند تا راه حل‌هایی مؤثر. بدون شک، این رویکرد نه تنها به آسیب‌های بیشتری به ارز ملی خواهد انجامید، بلکه منجر به نارضایتی عمومی نیز خواهد شد.
نتیجه‌گیری اینکه، اعتقاد به تاثیرگذاری یک کانال تلگرامی نشانه‌ای از بن‌بست در تفکر اقتصادی و مدیریتی است. به مسئولان پیشنهاد می‌شود به جای جستجوی مقصر در فضای مجازی، به دنبال راه‌کارهای عمیق‌تر و علمی‌تری برای حل مشکلات اقتصادی باشند.
در نهایت، بن‌بست‌ها تنها به عدم پیشرفت ختم نمی‌شوند، بلکه می‌توانند منجر به نابودی مسیرهای قابل قبول نیز شوند. از این رو، ضروری است که در برابر آنچه که مشاوران شما در حوزه عملیات روانی می گویند؛ هوشیارتر و عاقل‌تر عمل کرده و مراقب گفتارتان باشید!
